20 سال بعد از نسل کشی در رواندا

در ششم اپریل افراد ناشناسی بر هواپیمای جووینال هابیاریمانا، رئیس جمهور رواندا که در حال نشست در کیگالی پایتخت بود، راکت شلیک کردند. رئیس جمهور با همتایش از بوروندی و هشت سرنشین دیگر جان باختند. روز بعد آن کشتارها آغاز شد که سه ماه ادامه داشت و در اثر آن 800 هزار تن کشته شدند.

بعد از سوء قصد بر رئیس جمهور، افراط گرایان قوم هوتو اقلیت توتسی را به صورت سیستماتیک هدف حمله قرار دادند. مهاجمان به خوبی آمادگی داشتند و به صورت هدفمندانه دست به کشار زدند. آگاتی یوویرنگیمانا، نخست وزیر در جمله نخستین قربانیان حملات به تاریخ هفتم اپریل بودند.

هنگامی که در شهر کیگالی و روستاها روزانه هزاران تن از مردم رواندا کشته می شدند، سربازان ویژه فرانسوی و بلجمیی حدود 3500 خارجی را از این مناطق بیرون کردند. پیلوت های فراشوتی در 13 اپریل هفت کارمند آلمانی با خانواده های شان را از محل فرستنده دویچه وله در کیگالی نجات دادند.

شواهد نابودی طرح ریزی شده اقلیت توتسی، حتی در آغاز سال 1994 در اختیار رومائو دالیر، فرمانده نیروهای کلاه آبی قرار گرفت. گزارش ارسالی او در یازدهم جنوری زیر عنوان "فکس های نسل کشی" رد شد. کوفی عنان، دبیر کل سازمان ملل متحد در آن زمان هشدارهای این جنرال برای اتخاد اقداماتی برای تامین صلح نادیده گرفته شد.

فرستنده رادیوی "میله کولینس" (RTLM) و هفته نامه کانگورا نفرت علیه توتسی ها را دامن می زدند. کانگورا در سال 1990 مقاله نژادپرستانه ای را زیر عنوان "ده دستور برای هوتو" نشر کرد. رادیوی میله کولینس هر روزی با پخش موسیقی پاپ و گزارش های ورزشی، هوتی ها را به تعقیب و آزار توتسی ها فرامی خواند.

پاول روساباگینا در کیگالی بیش از 1000 انسان را در یک هوتل پنهان کرد. بعد از آنکه مدیر بلجیمی این هوتل کشور را ترک کرد، روساباگینا مدیریت هوتل را به عهده گرفت. او با نوشیدنی های الکهولی و پرداخت پول توانست ملیشه های هوتو را از کشتن پناهندگان در هوتل باز دارد.

حتی در کلیساها که شمار زیاد انسان ها پناه آورده بودند، مهاجمان از کشتن دریغ نکردند. حدود 4000 مرد، زن و کودک در کلیسای نتاراما در نزدیکی کیگالی با داس، چاقو و تبر کشته شدند. امروز این کلیسا در جمله محل های بی شمار یادبود از این کشتار جمعی است.

پاریس تماس های نزدیک با رژیم هوتو داشت. زمانی که شورشیان "جبهه وطن پرستان رواندایی" قاتلین کشتار جمعی را تا حد زیادی عقب زدند، در ماه جون اردوی فرانسه مداخله کرد. سربازان فرانسوی باعث شدند که سربازان و ملیشه های مسئول کشتار جمعی با سلاح های شان به جمهوری کنونی کنگو فرار کنند. آنها در این جا تا امروز خطری برای رواندا هستند.

در جریان نسل کشی، میلیون ها تن از مردم رواندا (توتسی و هوتی) به کشورهای همسایه تانزانیا، زئیر و اوگاندا فرار کردند. دو میلیون مهاجر تنها به زئیر رفتند. طرفداران اردوی پیشین و مسئولین قتل های جمعی سازمان "نیروهای دموکراتیک برای رهایی رواندا" را تاسیس کردند و تا امروز صلح را در شرق کنگو مختل می کنند.

شورشیان "جبهه وطن پرستان رواندایی" در برابر کلیسای خانواده مقدس در کیگالی در چهارم جولای 1994 گزمه می زنند. آنها آن زمان بیشتر بخش های کشور را آزاد کرده و قاتلین کشتار جمعی را مجبور به فرار کرده بودند. سازمان های حقوق بشری این شورشیان را نیز به تخطی از حقوق بشر متهم می کنند.

جنرال پاول کاگامه، رهبر "جبهه وطن پرستان رواندایی" در هژدهم جولای 1994 جنگ علیه سربازان حکومت را پایان یافته اعلام کرد. این شورشیان پایتخت و دیگر شهرهای مهم را تحت کنترول درآوردند. آنها در آغاز یک حکومت موقت را تشکیل دادند. کاگامه از سال 2000 به این سو رئیس جمهور رواندا است.

نسل کشی حدود سه ماه دوام کرد. قربانیان اکثراً توسط تبر به صورت وحشیانه کشته شدند. وضعیت طوری بود که همسایه همسایه را کشت. هیچ خانواده ای در امان نماند. زخم ها بر جسم های زنده ماندگان نیز یاد و خاطرات نسل کشی را زنده نگهداشته است.