افغانستان: پناهجویانی را که به اجبار اخراج شوند، نمی‌پذیریم

براساس آمار وزارت خارجه، در سال 1394 بیش از 14 هزار پناهجوی افغان به صورت داوطلبانه از کشورهای اروپایی دوباره به افغانستان برگشته‌اند. بیش از 13 هزار تن از این پناهجویان ورق عودت داوطلبانه را از نمایندگی‌های سیاسی افغانستان در کشورهای اروپایی با خود دارند. بیشتر برگشت کنندگان در ربع اخیر سال 1394 کشورهای اروپایی را ترک و دوباره به افغانستان برگشته‌اند.

صلاح الدین ربانی وزیر خارجه افغانستان که روز چهارشنبه در مورد وضعیت پناهجویان در جلسه عمومی ولسی جرگه توضیح می‌داد، بر داوطلبانه بودن برگشت پناهجویان تاکید کرد: «پیوسته ما تاکید کرده‌ایم که هیچ پناهجویی را که شما یعنی کشورهای اروپایی به زور به افغانستان بر می‌گردانید، نمی‌پذیریم.»

وزیر خارجه افغانستان گفت هرچند که محاکم کشورهای اروپایی براساس کنوانسیون جینوا فیصله کرده باشد که پناهجویان واجد شرایط پناهندگی نیستند، اما افغانستان در چنین صورتی نیز به برگشت دادن اجباری راضی نیست.

این مقام حکومت افزود همواره از کشورهای اروپایی خواسته شده که با توجه به شرایط خاص افغانستان، با پناهجویان افغان برخورد «سخاوتمندانه» داشته باشند.

در سال 2015 بیش از 250 هزار افغان کشور شان را برای رسیدن به کشورهای اروپایی ترک کرده‌اند. وضعیت ناگوار پناهجویان افغان در ترکیه، یونان و برخی از کشورهای اروپایی، پارلمان را واداشت تا روز چهارشنبه وزیران خارجه و مهاجرین را استجواب کند.

توافقنامه با آلمان

وزیر خارجه افغانستان در جلسه عمومی روز چهارشنبه گفت که تلاش دارد تا موافقتنامه‌ای را با آلمان در مورد پناهجویان امضا کند. آقای ربانی گفت که حدود 1700 تن از افغان‌هایی که در آلمان در خواست پناهندگی داده بودند، خواهان برگشت داوطلبانه به افغانستان هستند.

آقای ربانی تاکید کرد که پس از این به هیچ طیاره چارتر شده که پناهجویان افغان را به افغانستان انتقال دهد، اجازه نشست داده نخواهد شد: «افغانستان تنها یک بار برگشت دادن پناهجویان با طیاره چارتر آن هم از آلمان را پذیرفته است. در آینده به هیچ طیاره چارتر ولو که پناهجویان داوطلب را انتقال دهد، اجازه نشست نخواهد داد.»

ربانی گفت آلمان در چوکات یک اعلامیه طرح امضای یک موافقتنامه را با افغانستان پذیرفته است اما افغانستان در رابطه به این طرح «ملاحظات جدی» داشت و در حال حاضر وزارت‌های خارجه و مهاجرین همراه با برخی از نهادهای دیگر روی این توافقنامه کار می‌کنند و پس از نهایی شدن، گفتگوها با آلمان آغاز می‌شود.

وزیر خارجه افغانستان گفت: «کشور آلمان حاضر شده است تا بحث روی امضای یک توافقنامه در ارتباط به بازگشت پناهجویان را به افغانستان آغاز کند.»

آقای ربانی افزود که افغانستان در تلاش است تا توافقنامه‌ای را با اتحادیه اروپا نیز امضا کند که در آن بر «اقدام مشترک جهت حل چالش پناهجویان» تاکید خواهد شد.

موافقتنامه با کشورهای دیگر اروپایی

وزارت‌های مهاجرین و عودت کنندگان و همچنین وزارت خارجه هفت موافقتنامه را در رابطه به پناهجویان افغان آماده کرده است. قرار است این موافقتنامه‌ها با هفت کشور اروپایی امضا شوند. این توافقنامه‌ها بر بازگشت داوطلبانه تاکید کرده است.

حکومت افغانستان در این موافقتنامه‌ها از کشورهای اروپایی خواهد خواست تا از اخراج زنانی که سرپرست خانواده هستند، معلولین، بیماران، کودکان و آن‌هایی که محل سکوت‌شان ناامن است، خودداری کنند. موافقتنامه همچنین تاکید کرده که نباید یک یا چند عضو خانواده پذیرفته شوند و اعضای دیگر همان خانواده از حق پناهندگی محروم گردند.

اما وزیر خارجه افغانستان گفت که هنوز هیچ پاسخی از کشورهای اروپایی در مورد این توافقنامه‌ها دریافت نشده است.

از سوی دیگر حکومت افغانستان می‌گوید صدها تن از پناهجویان افغان در یونان از موافقتنامه اتحادیه اروپا متاثر می‌شوند. صلاح الدین ربانی گفت سفارت افغانستان در ترکیه حاضر است تا برای پناهجویانی که می‌خواهند داوطلبانه به کشورشان برگردند، ورق عودت صادر نماید.