هفتاد سالگی ملل متحد: تجلیل زیر سایه مکدر فشارهای گوناگون

هفتاد سالگی ملل متحد: تجلیل زیر سایه مکدر فشارهای گوناگون

ترورهای اسلامگرایانه، جنگ سرد بر سر اوکرایین، تهدید دایمی حملات اتومی از کوریای شمالی و شرق میانه ای که کاملاً در اغتشاش فرو رفته است، چنین است یک بخش از منابع منازعاتی که نفس جهان ما را بند آورده است. در صورتی که یک پاسدار جهانی صلح مانند ملل متحد وجود نمی داشت، می بایست آن را کشف نمود. با اینهم تجلیل از هفتادمین سالروز بودن ملل متحد در سایه انتقادات فزاینده ای قرار گرفته است که مدعی اند این سازمان چیزی کمتر از یک پاسدار صلح است، یعنی بیشتر یک محفل مباحثات، فلج کننده تصمیم گیری گران قیمت است.

غالباً گفته می شود که دفترهای مرکزی مجهز با دستگاه تهویه ملل متحد در نیویارک، که در محله مانهاتم این شهر قرار دارد، بسیار از بحرانات وجنگ ها به دور اند.درست 21 سازمان امدادی در ماه مارچ امسال این سازمان بین المللی دولت ها را متهم به ناکامی کامل نمودند. در میانه ماه جولای، سالیل شیتی، دبیرکل سازمان حقوق بشری عفو بین المللی یک شاهد فلاکت بار را نشان داد. شیتی در ارتباط به بحران پناهجویان به مثابه یکی از بزرگترین چالش های قرن 21 از یک « ناکامی شرم آور جامعه بین المللی» سخن به میان آورد.

همکاری اندک کشورهای عضو

هنس هاینریش شوماخر، سفیر پیشین آلمان در ملل متحد(2001-2002) به خصوص دولت های عضو را برای این انکشاف مسئول خواند. او گفت که آن در اوضاع بحرانی غالباً « از طریق امتناع از همکاری و با حفظ سد ها مانع حل یک مشکل می شوند». پنج سال پیش سازمان حقوق بشر ملل متحد و شورای امنیت می توانستند اعلامیه ای را تصویب نمایند که « بر مرگ 5000 انسان اظهار تاسف بکنند. امروز ما کمتر از 250 هزار کشته نداریم». شوماخر در مصاحبه ای با دویچه وله می گوید: با وجود این، به نظر می رسد که سوریه کاملاً ازهم می پاشد و اوضاع « به تناسب هر وقت دیگر غیر قابل پیشینی تر و غیر قابل بیرون رفت است».

این سفیر پیشین در ملل متحد به طور خاص ساختار شورای امنیت ملل متحد را مورد انتقاد قرار می دهد. پنج عضو دایمی این شورا، یعنی ایالات متحده امریکا، روسیه، چین، فرانسه و همچنان بریتانیای کبیر می توانند تصویب هرگونه طرح پیشنهادی قطعنامه را با ویتوی شان مانع گردند. تصامیم ضروری در این شورا غالباً به دلیل خود خواهی های ملی معلق می مانند. چنانکه اخیراً در منازعات سوریه و اوکرایین اتفاق افتاد. درعین زمان این اعضای دایمی شورای امنیت مانع هرگونه اصلاحاتی می شوند که قدرت آن ها را محدود گرداند. از سال 1990 به اینسو در مورد آوردن اصلاحات مباحثه و مناقشه صورت می گیرد.

امتیازی که محکوم به بی عملی است؟

یک هفته پیش فرانک والتراشتاینمایر وزیر خارجه آلمان فدرال در یک اعلامیه حکومتی در بوندس تاگ یا پارلمان آلمان، تلاش جدیدی را به راه انداخت تا این هیئت نهایت قدرتمند ملل متحد را قانع گرداند که « خود را با تغییرات سیاست جهانی انطباق دهد». این به ویژه شامل محدودیت حق ویتو است. اشتاینمایر گفت:« چنین نیست که صرف این امتیاز مجموع سازمان جهانی محکوم به آن می کند که در ارتباط با بزرگترین جنایات علیه بشریت بی عمل باشد».

در کنار اراده برای آوردن اصلاحات، پیوسته گزارش هایی در مورد تخطی های جنسی مددگاران ملل متحد و کلاه آبی ها عناوین منفی را تشکیل می دهند. علیه ماموریت ملل متحد به ویژه در هایتی، کانگو، لایبریا و سودان جنوبی به این دلیل تحقیقات جریان دارد. علاوه براین حیثیت سازمان ملل متحد پیوسته در سایه ناکامی های قبلی آسیب می بیند. پس از آنکه در سال 1994 کلاه آبی ها به جای آنکه از نسل کشی توتسی ها مانع شود، از روندا بیرون رفت و از زمانی که سربازان ملل متحد در سال 1995 گذاشت قتل عام در سریبرینسای بوسنیا صورت گیرد، افکار عامه بین المللی با نگاه بسیار انتقادی به این ماموریت ها می نگرد.

مهمترین موفقیت ملل متحد

گونتر پلویگر سفیر المان در ملل متحد ( 2002-2006)، ضمن صحبت با دویچه وله می گوید که اما در تاریخ ملل متحد همچنان موفقیت های زیادی وجود داشته اند. در کنار تقویت حقوق بشر، استعمار زدایی طولانی ترین و بزرگترین مورد موفقیت است. از سال 1940 تا 2002، ملل متحد کمک نمود تا 120 مستعمره به استقلال برسند. پلویگر براین نظر است که این رویداد تاثیرات فراتری بر سیاست عمومی نیز داشته است.

زیرا پروسه ومباحثه در مورد استعمار زدایی منجر به آن شد که به کار بردن قهر جهت حفظ حاکمیت غیر دموکراتیک دیگر قانونی نباشد. پلویگر بر این نظر است که این امر « همچنان به دموکراتیک سازی در اروپای شرقی و به طور خاص همچنان انصراف از استعمال قوه در وحدت مجدد آلمان نیز بسیار تاثیر داشته است». از نظر .این دیپلومات پیشین، با وجود همه انتقاد ها، ملل متحد بازهم به ایفای یک نقش مهم ادامه می دهد. مشکلات جهانی و منازعات متعدد منطقه یی و یا حفاظت از محیط زیست نیاز به راه حل های جهانی دارند. « هیچ دولت به تنهایی نمی تواند چنین راه حلی بیابد. راه حل های جهانی ایجاب نهادهای جهانی را می کنند و یگانه نهاد جهانی ای که ما داریم، ملل متحد است».