نگرانی‌های داخلی از سیاست غنی در قبال پاکستان

غنی از زمان به قدرت رسیدن در ماه سپتمبر سال گذشته میلادی تلاش کرده است گفتگوهای درجا زده صلح با طالبان را شروع کند تا 13 سال بعد از سقوط این گروه در اثر حملات نظامی امریکا به یک توافق صلح دست یابد.

غنی از واشنگتن خواست که کاهش سربازان امریکایی در افغانستان را بطی بسازد. او همچنین در تلاش بهبود مناسبات کشورش با پاکستان بوده است که از نظر تاریخی حامی طالبان است. کارشناسان این تلاش‌های غنی را اقدام‌های حساب شده برای آوردن طالبان بر سر میز مذاکره می‌دانند.

اما او در سیاست هایش در قبال پاکستان و ایالات متحده امریکا باید محتاطانه گام بردارد زیرا برخی محافظه کاران به شمول شماری از اعضای حکومت وحدت ملی نسبت به پاکستان بدگمان اند و شماری نیز نگران اند که کابل فرمانبردار ایالات متحده امریکا شود.

حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان که به اظهارات ضد امریکایی و ضدپاکستانی شهرت داشت با شماری دیگر از سیاستمداران افغانستان از تمایل کابل به اسلام آباد هشدار داده اند. اسلام آباد غالباً به "بازی دوگانه" در قبال افغانستان و پرورش مخفیانه طالبان متهم شده است.

اشرف غنی، تحصیل کرده ایالات متحده امریکا و مقام سابق بانک جهانی که لحن به مراتب ملایم‌تری نسبت به سلف اش حامد کرزی دارد، امتیازهای بی‌سابقه‌ای به پاکستان پیشکش کرده است که شامل همکاری در بخش نظامی و استخباراتی می‌شود.

غنی افسران افغان را برای تحصیل به اکادمی نظامی پاکستان فرستاده است و براساس گزارش‌ها، او فرمان طولانی مدت حامد کرزی برای دریافت سلاح‌های سنگین از سوی هندوستان را به تعلیق درآورده است.

داوود مرادیان، رئیس انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان می‌گوید: «در مورد ضرورت ایجاد روابط حسنه با پاکستان دو گروه شکاک وجود دارند. یک گروه هیچ گونه بهبودی در سیاست‌های پاکستان نمی‌بیند و پیش‌بینی می‌کند که در ماه‌های پیش رو رویدادها طبق معمول باشند.»

مرادیان می‌افزاید: «گروه دوم در مورد هزینه ایجاد روابط حسنه با پاکستان نگران است. آیا افغانستان برای ایجاد فضا برای طالبان، از پروسه قانون اساسی دموکراتیک دست خواهد برداشت؟ آیا این به مفهوم از دست دادن استقلال در سیاست خارجی خواهد بود؟ آیا افغانستان تبدیل به مارکیت پاکستان و دهلیز آن به سمت آسیای مرکزی خواهد شد؟»

به باور مرادیان، رئیس جمهور غنی باید به نگرانی‌های هر دو گروه رسیدگی کند.

اسلام آباد تاکید می‌کند که هر دو کشور اهداف مشترک در شکست تروریسم دارند و اشرف غنی باور دارد که حمایت پاکستان برای آوردن طالبان بر سر میز مذاکره و همچنان ازبین بردن پناهگاه‌های شورشیان اساسی است.

اشرف غنی به یک حمله طالبان بر مکتبی در پیشاور پاکستان که 153 کشته به جا گذاشت اشاره کرده و گفته است که این حادثه در نزدیک سازی حکومت‌های دو کشور کمک کرد. او هفته گذشته در جریان سفرش به واشنگتن گفت: «تروریست‌ها نه به پاسپورت ضرورت دارند و نه ملیت‌ها را به رسمیت می‌شناسند.»

حتی اگر پاکستان در همکاری برای آوردن طالبان به گفتگوهای صلح صادق باشد، باید دیده شود که این کشور چه اندازه بر این گروه نفوذ دارد.

گروه طالبان که خروج کامل نیروهای خارجی را پیش شرط مذاکرات صلح عنوان کرده است، هفته گذشته هشدار داد که تصمیم واشنگتن به تاخیر خروج نیروها می‌تواند تلاش‌های صلح را مختل کند. اوباما هفته گذشته تصمیم گرفت که 10 هزار سرباز امریکایی تا آخر سال جاری در افغانستان باقی می‌مانند.

هارون میر، تحلیلگر سیاسی افغانستان می‌گوید: «طالبان اختلاف‌های ایدیولوژیک با ما دارند که رسیدن به یک توافق را اگر ناممکن نسازد، دشوار می‌سازد. آن‌ها از افراط گرایی حمایت می‌کنند، با حقوق زنان مخالفت می‌کنند، و آموزش دختران و آزادی بیان در میان دیگر چیزهایی است که آنها مخالفت می‌کنند. این‌ها دلایل اصلی اند که طالبان به صلح با ما موافقت نخواهند کرد.»

یک عضو ارشد شورای عالی صلح افغانستان گفت که درخواست غنی از واشنگتن برای کند ساختن خروج نیروها، تلاش‌های در حال شکل گیری برای دستیابی به توافق سیاسی با طالبان را پیچیده ساخته است.

این عضو شورای عالی صلح گفت: «من ضرورت داشتن روابط بهتر با جهان، کشورهای منطقه و همچنین کشورهای غربی را درک می‌کنم. اما به باور من ما کمی زیاده از حد گام برداشته ایم.»

او افزود: «غنی در این سفرش از امریکایی‌ها به خاطر قربانی‌های شان سپاسگزاری کرد، اما در مورد هزاران افغان که از شروع تهاجم امریکا کشته شده اند یادی نکرد. این یک عمل تحریک کننده بود که علیه تلاش‌های صلح با طالبان قرار خواهد گرفت.»

با وجود این، بخش زیاد جامعه افغانستان از تصمیم واشنگتن مبنی بر بطی ساختن خروج نیروها استقبال کردند و بسیاری آن‌ها نگران اند که بدون ادامه حمایت نظامی بین المللی، افغانستان سرنوشت عراق را تجربه خواهد کرد.

هارون میر گفت: «در حکومت قبلی، کرزی بازی متهم سازی با ایالات متحده امریکا را شروع کرده بود و مناسبات را به پایین‌ترین مرحله‌اش رسانده بود... اما رئیس جمهور غنی، کرزی نیست و به این دلیل است که من باور دارم او بیشتر موفق خواهد بود.»