1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

شروع عقب نشینی شورشیان "پی کا کا" از ترکیه

عارف فرهمند (فرانس پرس، اسوشیتد پرس)۱۳۹۲ اردیبهشت ۱۸, چهارشنبه

شورشیان "پی کا کا" امروز چهار شنبه عقب نشینی خود از ترکیه و حرکت به سمت شمال عراق را شروع کردند که مهمترین چرخش در چندین دهه منازعه کردها شمرده می شود. اردوی ترکیه در عقب نشینی آنها به سمت عراق دخالت نمی کند.

https://p.dw.com/p/18Tth
عکس: MUSTAFA OZER/AFP/Getty Images

عبدالله اوچلان، رهبر حزب کارگران کردستان، که از سال 1999 به این سو در ترکیه زندانی است، در اواخر ماه مارچ اعلام آتش بس کرد و از جنگجویان اش خواست که از ترکیه به پایگاه خود در شمال عراق عقب نشینی کنند.

اوچلان از پایان سال گذشته در بازداشت با استخبارات ترکیه (ام آی تی) در مورد حل منازعه از طریق سیاسی در گفتگو بوده است. منازعه میان حزب کارگران کردستان و دولت ترکیه از سال 1984 به این سو بیش از 40 هزار قربانی به جا گذاشته است. انتقال شورشیان "پی کا کا" در همسایگی ترکیه در شمال عراق یک نقطه عطف تعیین کننده در تلاش ها برای پایان بخشیدن چندین دهه منازعه است.

خبرگزاری "فیرت" که به شورشیان کردستان نزدیک است، به نقل از فرمانده این شورشیان گزارش داده است که نخستین سربازان "پی کا کا" قرار است در یک هفته در اردوگاه شان در شمال عراق برسند. این فرمانده گفته است که خروج حدود دو هزار عضو آنها "براساس برنامه و سازماندهی شده" صورت می گیرد.

رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه چندین بار تایید کرده است که اردوی ترکیه شورشیان کردستان را در هنگام عقب نشینی هدف قرار نمی دهد. اما او روز سه شنبه از شورشیان کردستان انتقاد کرد که در زمان عقب نشینی سلاح های شان را به زمین نمی گذارند. "پی کا کا" گفته است که بعد از رسیدن به توافقی با دولت ترکیه، خلع سلاح سربازان اش را در نظر دارد.

"پی کا کا" از سلاح به سیاست

حزب کارگران کردستان از سوی دولت ترکیه و ایالات متحده امریکا به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته می شود. رهبر "پی کا کا" در سال 1999 در نایروبی بازداشت شد و به اتهام خیانت به مرگ محکوم گردید. در سال 2002 وقتی ترکیه مجازات اعدام را لغو کرد، مجازات عبدالله اوچلان به حبس ابد تبدیل شد.

باور به این است که بزرگ ترین جماعت کردها در ترکیه زندگی می کنند و شمار آنها از 13 تا 19 میلیون تن برآورد شده است. گفته می شود که جمعیت مجموعی کردها در عراق، ایران و سوریه و ترکیه به 25 تا 35 میلیون تن می رسد.

رهبر زندانی شورشیان "پی کا کا" قبلا اعلام آتش بس کرده بود.
رهبر زندانی شورشیان "پی کا کا" قبلا اعلام آتش بس کرده بود.عکس: picture-alliance/dpa

مجاورت مناطق کردنشین ترکیه با عراق و ایجاد یک اداره کردی در آنجا بعد از جنگ خلیج در سال 1991 باعث شد که شورشیان کرد بتوانند پناهگاه داشته باشند. باور به این است که این گروه یک مرکز فرماندهی در آنجا دارد، اما رهبران سیاسی آنها معمولاً از خارج فعالیت می کنند. کردها خواستار خودمختاری اند و همچنان می خواهند که زبان و فرهنگ خود شان را داشته باشند.

از سال 2009 تا 2011 گفتگوهای مخفی میان نمایندگان حکومت ترکیه و اعضای "پی کا کا" در ناروی جریان داشت، اما بعد از کشته شدن سربازان ترکیه در درگیری اردوی این کشور با شورشیان کرد، این گفتگوها متوقف شد.

سال گذشته استخبارات ترکیه گفتگو با عبدالله اوچلان را در سلول زندان شروع کردند تا به این منازعه خونین پایان داده شود. اوچلان بعد از این گفتگوها از شورشیان کرد خواست که آتش بس کنند و به پایگاه خود در شمال عراق برگردند.

ترکیه که در تلاش هایش برای کسب عضویت اتحادیه اروپا زیر فشار است، حالا در مورد مسوده جدید قانون اساسی کار می کند که حقوق بیشتری به کردها قایل شده است. باور به این است که "پی کا کا" حدود سه هزار تا پنج هزار شورشی فعال دارد.