سروی: ۶۰ درصد افغان‌ها به خدمات صحی دسترسی دارند
۱۳۹۵ بهمن ۲۷, چهارشنبه
نتایج اولین سروی صحت و دموگرافی افغانستان که در سال ۱۳۹۴ خورشیدی آغاز شده بود، روز چهارشنبه اعلام شد. این سروی توسط اداره احصائیه مرکزی و وزارت صحت عامه با حمایت مالی ایالات متحده امریکا انجام شده است. بیش از ۲۴ هزار خانواده در این مصاحبه شرکت کرده و به سوالات آن پاسخ گفته‌اند.
فیروزالدین فیروز، وزیر صحت عامه افغانستان روز چهارشنبه هنگام معرفی نتایج این تحقیق گفت: «بیشتر از ۶۰ درصد مردم افغانستان به خدمات ابتدایی صحی دسترسی دارند. در سالی که ما پیشرو داریم قرار است بیش از ۳۰۰ مرکز صحی دیگر نیز بسازیم تا دسترسی مردم به خدمات صحی را به ۷۵ درصد برسانیم.»
روش‌های جلوگیری از بارداری
مسئولان وزارت صحت عامه گفتند که ۵۹ در صد زنان افغان، مراقبت‌های قبل از ولایدت را دریافت کرده اند که از این جمله ۳۱ در صد به داکتر و ۲۸ در صد دیگر نزد قابله مراجعه کرده اند.
براساس این سروی در حال حاضر نزدیک به ۵۰ فیصد ولادت‌ها در کلینیک‌ها و مراکز صحی انجام می‌شود. سروی حاکی از آن است که تسهیلات صحی برای ولادت زنان در شهرها بیشتر است؛ اما در روستاهای دوردست مردم کمتر به این خدمات دسترسی دارند.
از جملۀ زنان باردار، در سال ۱۳۹۴ خورشیدی، ۱۷ فیصد توسط داکتران و ۳۳ فیصد دیگر توسط قابله‌ها ولادت داده شده اند؛ اما هنوز هم ۱۵ فیصد ولادت‌ها به کمک دایه‌های محلی صورت می‌گیرد.
در این سروی روش‌های تنظیم خانواده نیز مشخص شده است. داکتر عطاالله سیدزی، رئیس عمومی ارزیابی خدمات صحی وزارت صحت عامه افغانستان در این کنفرانس گفت: «از میتودهای تنظیم خانواده ۲۳ فیصد استفاده می‌کنند. ۲۰ فیصد از میتودهای پیشرفته‌تر استفاده می‌کنند؛ اما استفاده از تابلیت و پیچکاری بیشتر است.»
بر اساس این سروی، تابلیت، زرق و کاندوم از جمله میتودهای هستند که در بین استفاده‌کنندگان برای تنظیم خانواده بیشتر در افغانستان مروج است.
موانع خدمات صحی
در همین حال مقام‌ها در وزارت صحت عامه می‌گویند که بهبود وضعیت صحی به همکاری سکتورهای مختلف دولتی مربوط است. آقای فیروز گفت در بسیاری موارد خانواده‌های روستایی مانع دسترسی زنان به مراکز صحی می‌شوند و این خود سبب می‌شود تا دسترسی به صحت محدودتر شود: «ما مراکز صحی ایجاد می کنیم و قابله‌ها را توظیف می‌نماییم؛ اما وقتی یک مادر را اجازه ندهند که از مراکز صحی استفاده کند، مراکز صحی ما چه فایده‌ای خواهد داشت؟»
وزیر صحت عامه افغانستان افزود که ازدواج‌های زیر سن و پیش از وقت هنوز از زنان افغانستان قربانی می‌گیرد و یکی از بزرگترین دلایل ادامه مرگ و میر مادران است: «سروی نشان می‌دهد که بیش از ۵۲ درصد زنان با خشونت مواجه اند. مشکل دیگر ازدواج قبل از وقت است، در بیشتر موارد دختران پیش از ۱۵ سالگی ازدواج می‌کنند که منجر به مرگ و میر مادران می‌شود. ولادت‌های پیهم نیز یک مشکل کلان است و این‌ها فکتورهایی اند که سبب افزایش مرگ و میر مادران می‌شود.»
در این سروی رقم دقیق مرگ و میر مادران مشخص نشده است؛ اما براساس ارقام سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵ میلادی، میزان مرگ و میر مادران به صورت اوسط در هر صد هزار ولادت، حدود ۱۳۰۰ تن بیان شده است. در این سروی، ۴۷ فیصد خانم‌ها گفته اند که می‌توانند به داکتر مراجعه کنند.
سروی حاکی از آن است که از هر هزار طفل، ۲۲ نوزاد هنگام ولادت جان می‌دهند و ۵۵ طفل دیگر پیش از پنج سالگی می‌میرند.
آگاهی از ایدز شاخصی دیگر در سروی صحت و دموگرافی افغانستان در سال گذشته خورشیدی بوده است. به گفته مقامات وزارت صحت افغانستان، در مجموع ۲۴ در صد زنان و ۵۸ در صد مردان، در مورد بیماری ایدز معلومات دارند.
براساس این سروی در مناطق شهری، زنان ۳۹ فیصد بیماری ایدز را می‌شناسند و ۷۳ فیصد مردان از این بیماری آگاهی دارند در حالیکه این رقم در مناطق دهاتی به ترتیب ۱۹ فیصد و ۵۴ فیصد می‌باشد.»