دشواری تطبیق قانون استفاده از محصولات تنباکو در افغانستان

در جاده های شهر کابل در هر چند قدمی یک سگرت فروش دیده می شود. برای فروش سگرت نیز هیچ محدودیتی وجود ندارد و حتی افراد زیر سن و کودکان نیز می توانند سگرت بخرند. سگرت کشیدن شاید وجه مشترک اقشار مختلف جامعه، از کارگران گرفته تا تحصیلکردگان باشد. در ملی بس، تاکسی، رستورانت و حتی جلسه های رسمی از سگرت استفاده می شود.

پارلمان افغانستان برای کاهش استفاده از سگرت، قانون استفاده از محصولات تنباکو در اماکن عمومی را تصویب کرده است. در این قانون به صورت مشخص سگرت کشیدن در مکان های عمومی و سر بسته منع قرار داده شده است. در صورتی که کسی از این قانون سرپیچی کند، 300 افغانی جریمه خواهد شد.

از سوی دیگر در این قانون تصویب شده تا محصولات گمرکی سگرت 50 درصد افزایش یابد. این قانون از سوی شورای وزیران به پارلمان فرستاده شد و نمایندگان آن را تصویب کردند. بعد از امضای رییس جمهور حامد کرزی این قانون نافذ می شود.

رسول، مالک یکی از رستورانت ها در کابل می گوید: «ما به خاطر مشتریان خود کسی را گفته نمی توانیم که در داخل رستورانت سگرت نکشید. سگرت کشیدن خوب نیست اما ما مشتریان خود را منع کرده نمی توانیم».

این گفته های رسول، نشان دهنده دشواری تطبیق این قانون است. زیرا اجرای این قانون بدون همکاری مردم ممکن نیست. در کشوری که به گونه مثال قوانین ترافیکی رعایت نمی شود، چگونه می توان قانون منع استفاده از سگرت در اماکن عمومی را اجرا کرد.

محدودیت در فروش سگرت، افزایش قیمت آن و همچنان ممنوعیت استفاده از آن در مکان های عمومی شاید تا اندازه ای بتواند به کاهش استفاده از سگرت بیانجامد، اما باور به این است که باید در مورد ضررهای استفاده از محصولات تنباکو به مردم آگاهی داده شود.

شمس الحق، باشنده کابل می گوید: «این یک عمل است و شخصا خودم اگر هر قوتی سگرت به صد افغانی هم برسد، شاید باز هم سگرت بکشم».

صبور، دکان دار در کابل نیز به دشواری تطبیق این قانون اشاره دارد: «این قانون در صورتی عملی می شود که واردات سگرت را منع کنند. وقتی تاجران سگرت وارد کنند حتما آن را می فروشند. آن ها نمی توانند سگرت را در خانه شان آتش کنند، مجبورند در بازار بفروشند».

کسب روزی از طریق سگرت فروشی

در همین حال دست فروشانی که سگرت را در کراچی ها و دکه ها می فروشند می گویند ممکن است با عملی شدن این قانون آن ها کار شان را از دست دهند ولی جلو فروش سگرت هرگز گرفته نخواهد شد.

استدلال فروشندگان این است که با وجود منع فروش مواد مخدر، هزاران نفر روزانه در شهر کابل تریاک و هیرویین مورد نیاز شان را از خرده فروشان به دست می آورند.

عبدالحق، یک دستفروش در شهر کابل، می گوید: «باید تجار را مانع شود که سگرت را وارد نکند. این گونه نمی شود که بیایند سگرت فروش را مانع شوند. این کار ناممکن است».

این باشنده کابل می گوید تنها عاید روزانه اش را از فروش سگرت به دست می آورد و روزانه می تواند تا 300 افغانی عاید داشته باشد. در صورت منع فروش سگرت در جاده ها، او هم عاید خود را از دست خواهد داد.

حسین سیرت، کابل