خبرنگاران زن: هنگام فعالیت خبرنگاری مصوونیت نداریم
۱۳۹۵ اسفند ۲۱, شنبه
از هشتم مارچ، روز جهان زن، نهادهای دولتی و غیردولتی مختلف تجلیل کردند. برخی از نهادهای با برگزاری مراسم تقدیر از زنان خبرنگار، کار آن‌ها را در راستای اطلاع رسانی ستودند.
تحقیقی که اخیراً توسط موسسه تساوی انجام شده، نشان می‌دهد که حضور خبرنگاران زن در رسانه‌های افغانستان کمرنگ شده است. براساس این تحقیق ناامنی، کاهش کمک‌های جهانی به رسانه‌ها و تأثیر آن بر وضعیت اقتصادی رسانه‌ها، بی‌توجهی حکومت به رسانه‌ها، تبعیض جنسیتی، قدرتمندشدن نهادهای محافظه‌کار، افکار سنتی و مخالفت خانواده‌ها، کاهش یافته است.
این تحقیق نشان داده است که زنان خبرنگار تنها در پایتخت و شهرهای بزرگ فعالیت دارند در حالی که در ولایات ناامن، هیچ زنی در عرصه خبرنگاری فعالیت نمی‌کند.
خبرنگاران فعال در افغانستان می‌گویند محدودیت‌های کار برای آن‌ها بیشتر شده است. پلوشه یک خبرنگار افغان می‌گوید در مجموع زنان و به خصوص خبرنگاران زن در جامعه افغانستان با مشکلات زیادی روبرو می‌شوند: «خبرنگاری برای زنان یک کار مشکل است. هر روز اینجا حوادث امنیتی روبرو می‌شوند. در جریان کار خبرنگاری از یک سو این خبرنگاران با آزار و اذیت مردم مواجه هستند و از سوی دیگر حوادث امنیتی آن‌ها را رنج می‌دهد.»
برخی از خبرنگاران زن از دیدگاه‌های سنتی و زن‌ستیز در جامعه افغانستان شکایت دارند. هرچند در پانزده سال گذشته زنان در پایتخت و ولایات فعالیت‌های خبرنگاری را به پیش برده‌اند؛ اما هنوز دیدگاه جامعه نسبت به زنان خبرنگار ناآشنا و بعضا چالش آفرین است.
سمیرا رسا یک تن از خبرنگاران در رابطه به تجربه‌های خبرنگاری اش گفت: «وقتی برای تهیه یک گزارش تحقیقی در شهر رفتیم، با هر دوکاندار یا هر فردی که روبرو می‌شدیم می‌گفتند این دختر کافر است، این دختر در روی صحنه کار می‌کند یا این دختر بداخلاق است. آن‌ها انواع برچسپ‌ها را بر ما می‌زدند.»
علاوه بر این مشکلات، بیشتر خبرنگاران زن به دلیل برداشت‌های سنتی نمی‌توانند به خارج از افغانستان سفر کنند و یا برای تهیه گزارش‌به ولایات دیگر بروند.
براساس تحقیق موسسه تساوی، فرصت‌های ارتقای ظرفیت خبرنگاران در ولایت‌ها وجود ندارد همچنین حضور زنان در بخش‌های تصمیم‌گیری و مدیریتی رسانه‌ها نیز کمرنگ است. مسوولان این موسسه ابراز امیدواری کرده‌اند که نبود زنان خبرنگاران در سطح تصمیم‌گیری سبب می‌شود که رسانه‌ها در برخی موارد فرهنگ زن‌ستیزی را ترویج کنند.
حمایت‌های سمبولیک
زنان خبرنگار به این باورند که حمایت‌های سمبولیک تحت عنوان روز جهانی زن و بهانه‌های دیگر کارساز نیست. به باور آن‌ها این نهادها با همکاری حکومت باید مقرره‌ها و پالیسی‌هایی را طرح و عملی کنند که زمینه فعالیت مصون زنان در رسانه‌ها را فراهم سازد.
سمیرا رسا در این مورد گفت: «نهادهای مسوول می‌توانند از خبرنگاران حمایت کنند. تنها تقدیر از خبرنگاران زن در روز هشتم مارچ مشکل خانم‌ها را حل کرده نمی‌توانند. ما امیدواریم که مشکلات زنان خبرنگار به صورت اساسی حل شود.
خانم رسا می‌گوید مسوولان حکومتی در ارایه اطلاعات به زنان مشکل خلق می‌کنند و اطلاعات مورد نیاز خبرنگاران را ارایه نمی‌کنند که این خود یکی از چالش‌ها در برابر خبرنگاران زن است.
پلوشه نیز تاکید می‌کند که تنها مصوونیت خبرنگاران در جامعه و رسانه‌ها می‌تواند آن‌ها را به ادامه فعالیت‌های خبرنگاری تشویق کند: «خبرنگاران باید مصون باشند. در افغانستان تعداد خبرنگاران زیاد نیست و این‌ها می‌توانند خبرنگاران زن را حمایت کنند. تا خبرنگاران بدون هیچ نوع ترس و تهدیدی بتوانند به فعالیت‌های شان ادامه دهند.»
در همین حال موسسه نی حمایت کننده رسانه‌های آزاد می‌گوید تاکنون مقرره سند مشخصی که بتواند از فعالیت خبرنگاران زن در رسانه‌ها حمایت کند وجود ندارد.