جنجال در مورد مسیر انتقال برق توتاپ

لین 500 کیلو ولت، انرژی برق را از کشورهای آسیای میانه به جنوب افغانستان می‌رساند. ساکنان ولایات مرکزی می‌گویند کمپنی فیشنر آلمان که مسیر انتقال این لین را سروی تخنیکی کرده، پیشنهاد داده است که مسیر بامیان نسبت به مسیر سالنگ کم‌هزینه‌تر و مصون‌تر است.

اما وزارت انرژی و آب می‌گوید در صورتی که مسیر انتقال برق تغییر کند، شمار زیادی از ولایات، با تاخیر در برق‌رسانی مواجه می‌شوند.

علی احمد عثمانی وزیر انرژی و آب افغانستان روز سه شنبه گفت به دلیل هشدار تمویل کنندگان این پروژه، تصمیم گرفته شد تا لین برق از طریق سالنگ بگذرد: «گزارش به کابینه حکومت وحدت ملی ارایه شد و تصمیم گرفته شد که همان مسیر قبلی، یعنی مسیر سالنگ دوباره تثبیت شود. در حال حاضر با توجه به وضعیت، امکان تغییر مسیر نیست به سمت بامیان.»

اخیراً تمویل کنندگان پروژه انتقال برق 500 کیلو ولت که جاپان و بانک انکشاف آسیایی است، از حکومت خواستند که باید تا ختم ماه اپریل، مسیر انتقال برق را مشخص کند، در غیر آن تمویل این پروژه با مشکلاتی مواجه خواهد شد.

اما نهادهای مدنی، نمایندگان و شماری از ساکنان ولایات مرکزی افغانستان روز سه شنبه گفتند که براساس سروی تخنیکی کمپنی فیشنر آلمان، مسیر بامیان مناسب‌تر و امن‌تر است. آن‌ها تاکید کردند که براساس این سروی، حکومت افغانستان می‌تواند برقی را که از معادن ذغال سنگ تامین می‌شود برای استخراج معدن‌های مس عینک و آهن حاجی‌گک انتقال دهد.

براساس اظهارات نهادهای مدنی و نمایندگان ولایات مرکزی افغانستان، کمپنی فیشنر گفته است که دره سالنگ ظرفیت انتقال دو لین بزرگ برق را ندارد و ممکن است در نتیجه حوادث طبیعی مانند طوفان و برفکوچ، این برق قطع شود و حکومت افغانستان دچار ضررهای مالی فراوان و قطع برق گردد.

از سوی دیگر سرور دانش معاون دوم رئیس جمهور غنی، کریم خلیلی معاون شورای عالی صلح و محمد محقق معاون دوم ریاست اجراییه نیز به تصمیم حکومت اعتراض کرده‌اند.

معترضان به این تصمیم حکومت گفته‌اند در صورتی که حکومت وحدت ملی تصمیمش را تغییر ندهد و لین برق 500 کیلو ولت از مسیر بامیان و میدان وردک نگذرد، دست به اعتراض‌های مدنی خواهند زد.

در اعلامیه معترضان که در یک کنفرانس خبری ارائه شد، آمده است: «هم از نظر تخنیکی و هم از نظر اقتصادی، انتقال این لین برق از مسیر بامیان – میدان وردک به نفع مردم افغانستان و مطابق با منافع ملی است.»

مقام‌ها در وزارت انرژی و آب می‌گویند کار تدارکاتی انتقال لین برق توتاپ در سال 2013 از مسیر سالنگ آغاز شده بود و در صورتی که مسیر انتقال برق از سالنگ به بامیان تغییر می‌کرد، مدت زمان بیشتری نیاز بود تا این تدارکات از طریق بامیان صورت گیرد.

ولی نهادهای مدنی ولایات مرکزی گفتند که هنوز کار تدارکات پروژه لین 500 کیلو ولت از مزارشریف تا پلخمری به داوطلبی گذاشته نشده است. آن‌ها تاکید کردند که با انتقال برق از مسیر سالنگ، برق تمام ولایاتی که از انرژی وارداتی استفاده می‌کنند، با خطر قطع شدن مواجه است. در برخی موارد پایه‌های برق در سالنگ توسط برف کوچ تخریب می‌شود و ساکنان جنوب هندوکش ماه‌ها با قطع برق مواجه می‌شوند.

اما وزیر انرژی و آب گفت در صورتی که لین برق 500 کیلو ولت از طریق بامیان عبور کند، شماری از مناطق در ولایات شمال کابل مانند کاپیسا، پنجشیر و پروان بدون برق می‌مانند. وزیر انرژی و آب گفت که ولایات پکتیا، خوست، لوگر، زابل، میدان وردک و قندهار در صورت تغییر مسیر از سالنگ به بامیان متاثر می‌شوند.

حکومت افغانستان می‌گوید قرار است یک لین برق برای ولایت بامیان از طریق ولایت پروان کشیده شود.