حملات هواپیماهای بی پیلوت در افغانستان

نیویارک تایمز در ضمن سایر موارد گزارش داده است که در اوایل ماه اپریل دست کم هفده نفر در ولایت پکتیکا قربانی این حملات بوده اند. به گزارش شاهدان در عین منطقه در یک مدت کوتاه سه حمله صورت گرفته است. مردم روستاهای این ناحیه می گویند که قربانیان افراد ملکی بوده اند. این ادعا را هم پولیس و هم اردوی افغانستان رد می کنند. هر دو می گویند که در اثر این حملات منحصراً جنگجویان پرخاشجو کشته شده اند. همچنان نظامیان امریکایی از کشته شدن «تروریست ها» سخن می گویند.

سال ها جنگ با هواپیمای بی پیلوت

چنین سرنوشتی خاص افغانستان است. طبق گزارش دفتر ژورنالیست های تجسسی که یک سازمان مقیم لندن است و به جزئیات جنگ با هواپیماهای بی پیلوت می پردازد، افغانستان کشوری در جهان است که غالبا توسط هواپیماهای بی پیلوت بمباردمان می شود. تنها در فاصله زمانی بین 2001 تا 2013 دست کم 1670 حمله با هواپیماهای بی پیلوت در این کشور صورت گرفته است.

ارقام دقیق در مورد حملات با هواپیماهای بی پیلوت در این کشور وجود ندارد. معلوم نیست که با این "ملک الموت"، عنوانی که مردم افغانستان و پاکستان به این گلوله های پران داده اند، چه تعداد افراد کشته شده اند. از روی تحقیقات سازمان ژورنالیست های تجسسی معلوم می شود که هشتاد درصد قربانیان هواپیماهای بی پیلوت را در پاکستان ملکی ها تشکیل می دهند. تنها چهار در صد آن ها منسوب به هواداران نزدیک القاعده می باشد. طبق تخمین ها از سال 2004 به اینسو بیش از 3000 انسان توسط هواپیماهای بی پیلوت در پاکستان کشته شده اند.

جنگجوی طالب چهار ساله

شاید احتمالاً در پکتیکا نیز غالب مردم ملکی هدف قرار گرفته اند و در نهایت توسط سیاستمداران و یا نظامیان «جنگجوها» یا «تروریست ها» خوانده شده اند. این را یک نمونه از ولایت شرقی کنر نشان می دهد. در ماه اپریل 2013 امیر چهار ساله و کاکایش عبدالواحد که 25 سال داشت یکجا با 13 نفر دیگر در حمله با هواپیمای بی پیلوت کشته شدند.

امیر و عبدالواحد پس از دیدار از شفاخانه ای در اسدآباد راهی قریه شان بودند. نقیب الله پدر امیر هردو را پیش از خود به قریه فرستاده بود و خودش می خواست بعد تر بیاید. با اینهم وقتی که او به خانه تلفون کرد تا از رسیدن امیر و عبدالواحد اطلاع یابد، از این حادثه دهشتناک اطلاع یافت. نقیب الله ضمن صحبت با دویچه وله گفت: «من نتوانستم این خبر را تحمل کنم. کاملاً هوشم را از دست دادم. ناگهان همه خاطرات در برابرم آشکار شدند. در حالیکه اشک از چشمانم بیرون می شد تنها پسر و برادرم را می دیدم.»

پس از آنکه نقیب الله نزد نظامیان محلی مراجعه کرد، به وی توضیح داده شد که هم پسرش و هم برادرش به حیث جنگجویان کشته شده طالبان پنداشته می شوند. به وی گفته شد «این گپ تا زمانی اعتبار دارد که خلافش را اثبات کند.» نقیب الله می گوید: «این بی معنا و نفرت آور است که گفته شود که برادرم و پسرم که یک طفل چهار ساله است جنگجویان طالبان بوده اند.»

ارزیابی مستقل ممکن نیست

اینکه چرا نظامیان محلی چنین حرفی را زده اند، معلوم نیست. جک سیرل از سازمان ژورنالیست های تجسسی که از سال ها به اینسو در مورد حملات هواپیماهای بی پیلوت در افغانستان تحقیق می کند، می گوید: «دشوار است که اثبات نمود آیا چنین موردی ناشی از یک اطلاع رسانی غلط و یا ناشی از حدس اشتباه آمیز بوده است. طبق تجارب من موضعگیری پولیس، نظامیان و حکومت منابع اصلی گزارشدهی برای خبرنگاران می باشند. غالباً معلوم نیست که این کارمندان اطلاعات شان را از کجا به دست می آورند.» سیرل علاوه می کند که «غالباً گفته می شود که این اطلاعات را از ریاست امنیت ملی یا استخبارات افغانستان به دست آورده اند. آن ها نیز به سهم خود شان آن را از امریکائیان کسب می کنند. اما به نظر می رسد که همیشه چنین نیست.» عدم وضاحت خاصی حاکم است.

بدتر آنکه بسیاری جاهایی که مورد حمله هواپیماهای بی پیلوت قرار می گیرند مورد بررسی خبرنگاران و یا فعالان حقوق بشر قرار نمی گیرند. وحید مژده یک تحلیلگر سیاسی از کابل می گوید: «بسیاری مناطقی که این حملات در آنجاها صورت می گیرد مناطق مرگ شمرده می شوند و کس به آنجا نمی رود. این منجر به اطلاعات غلط می شود.»

شدت حملات کاهش نیافته اند

در هفته ها و ماه های اخیر گزارش هایی از افزایش حملات هواپیماهای بی پیلوت در افغانستان وجود دارند. اما روز جمعه در ولایت ننگرها بازهم دست کم 46 تن کشته شدند. در این مورد نیز گفته شده است که کشته شدگان منحصراً جنگجویان می باشند. اینکه واقعاً چنین است و یانه ، اثبات نشده است. در عین زمان نقیب الله و تظاهر کنندگان در پکتیکا صریحاً براین نظر اند که قطع نظر از اینکه در واشنگتن و جاهای دیگر چه گفته می شود، دوستان و خویشاوندان شان بیگناه اند.