1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

«حرکتهایی که دستگاه دولتی را از هم میپاشاند»

۱۳۹۰ اردیبهشت ۷, چهارشنبه

سیحون: در ماه های اخیر که بحث روابط استراتژیک امریکا و افغانستان و همچنان مسالۀ صلح در افغانستان مطرح می شود، دیدگاه پاکستانی و سیطرۀ عوامل ( خانه ) برانداز، بر اوضاع و احوال سیاسی و امنیتی افغانستان حاکم می شود.

https://p.dw.com/p/RKIt
سیف الدین سیحون، استاد اقتصاد در دانشگاه کابل
سیف الدین سیحون، استاد اقتصاد در دانشگاه کابلعکس: DW

فرار حدود پنج صد زندانی از زندان قندهار را رسانهها و تحلیلگران یک کار زمینهسازی شده تلقی کردند. بسیاری معتقدند که چنین حادثهای بدون زمینه سازیهای داخلی ممکن نیست. سیف الدین سیحون، تحلیلگر مسایل افغانستان در گفتگویی با دویچه وله/ صدای آلما، میگوید این مساله رابطهای به بحث روابط استراتژیک امریکا و افغانستان، و گفتگو با طالبان دارد.

دویچه وله: همان طوری که در جریان هستید شب دو شنبه در یک اقدام خیلی عجیب، حدود 500 تن از طالبان که در میان آن ها شماری از فرماندهان شان نیز شامل بودند، از زندان قندهار فرار کردند و بنا بر گزارش ها، گفته شده که برای فرار این ها حدود سه صد متر تونل حفر شده بود. تحلیل شما از این قضیه چیست؟

سیحون: در ماه های اخیر که بحث روابط استراتژیک امریکا و افغانستان و همچنان مسالۀ صلح در افغانستان مطرح می شود، دیدگاه پاکستانی و سیطرۀ عوامل ( خانه ) برانداز، بر اوضاع و احوال سیاسی و امنیتی افغانستان و بالاخره بر کل جغراقیای این کشور حاکم می شود و افرادی در داخل دستگاه های دولتی، امنیتی و نظامی افغانستان نفوذ کرده و به سادگی این تراژیدی ها و این بازی ها را به راه می اندازند.

متأسفانه که این اولین بار نیست و آخرین بار هم نمی باشد، پارسال هم در قندهار شاهد بودیم که در یک حملۀ دراماتیک بالای زندان، تمام زندانیان طالب رها شدند.

من فکر می کنم که دست های وجود دارند که هر چند وقت بعد این عمل را به گونه های مختلفی انجام می دهند، گاهی با حملۀ مستقیم، گاهی از طریق نقب زدن و گاهی هم از راه کمیسیون صلح به رهایی طالبان می پردازند.

به عقیدۀ من این ها همه اش حرکت های انفعالیی هستند که در درون دستگاه می خواهند که دستگاه را منزوی ساخته و از هم بپاشانند. وقتی که به قول خود نیروهای امریکایی، مگس را هم در روی زمین تشخیص می دهند، چطور فرار دسته جمعی 500 نفر همزمان به وقوع می پیوندد و هیچ کسی هم دستگیر نمی شود؟

Hunderte Taliban entkommen aus Gefängnis
این دومین باری است که زندانیان دسته جمعی از زندان فرار می کنندعکس: dapd

یقینأ در پشت پرده دست های است که می خواهند ناتوانی این دستگاه را به نمایش بگذارند و فضا را چنان آماده بسازند که گویا ما از نظر حضور فیزیکی و امنیتی عاجز هستیم و راه دیگری جز مصالحه و تسلیمی به گروۀ طالبان و آوردن آن ها در داخل دستگاه نیست.

دویچه وله: خوب فکر میکنید اگر چنین کاری زمینه سازی شده بوده باشد، آیا نوعی رشوت دادن به طالبان و یا یک توافقی پشت پرده میتواند باشد؟

سیحون: بالاخره در رسانه ها اعلان شد که این فراریان همه افراد مسوول و مسلح طالبان اند که در عملیات مختلف دستگیر شده و همه متهم اند. من معتقد هستم که دست ها و فعالیت های پشت پرده به این نتیجه می رسند که اگر برای رهایی آن ها از طریق قانونی اقدام کنند، گویا به زعم خود شان کوتاه آمده و در برابر خواست طالبان تمکین کرده اند. بنابراین برای رهایی آن ها از این بازی های عقب مانده و روش های قرون وسطایی توطیه استفاده می کنند.

به عقیدۀ من بیشتر این عناصر و افراد وجود دارند که کارسازی نموده و شاید هم در رده های بالا تصمیم می گیرند که راه را به سمت رهایی آن ها بکشانند. بالاخره عناصری هم در این جمع رها شدگان وجود دارند که برای پیوستن به دولت و طرح صلح همکاری نمایند.

به نظر من اگر در این قضیه دستگاه های استخباراتی منطقه، عناصر داخل دولت و خارجی ها دخیل نباشند، کاری به این بزرگی صورت نمی گیرد. این طرح ها و نقشه ها بسیار کهنه و مسخره اند.

دویچه وله: نتیجه چه می تواند باشد؟ اگر قضیه چنان باشید که شما بررسی میکند، آیا این حرکت منتج به صلح با طالبان می شود؟

سیحون: من معتقد هستم که این بازی ها ره به سوی صلح نبرده بلکه راه را برای عناصر تندرو و بازیگرهای منطقه ای و محلی باز می کند تا همین دست آورد های نیم بندی را، که چندان دست آورد هم نیستند، به چالش بگیرند و بار دیگر کشور را به همان دوران سیاه و وحشت برگردانند. متأسفانه چنین دیدگاه در دستگاۀ دولت افغانستان و عناصر منطقه ای حاکم است.

دویچه وله: بر چه اساس و مبنایی می گویید که دولتمردان افغانستان می خواهند که این کار را کنند و یا دست هایی هستند که می خواهند افغانستان را به عقب برگردانند؟

سیحون: از یک سو دید تبارگرایانۀ قومی در داخل دستگاۀ دولت و از سوی دیگر ناتوانی بررسی و تحلیل نیروهای خانه برانداز منطقه ای، دو عاملی هستند که افغانستان را به طرف نابودی می کشانند.

هم اکنون ابتکار عمل از دست دولت افغانستان رفته و این ابتکار در دست پاکستانی ها، عربستان سعودی و دستگاه های استخباراتی منطقه است که این ها متأسفانه طرح هایی را در عرصۀ اجرا می گذارند که بار دیگر افغانستان در چنبرۀ نارسایی ها بیافتد و دولتش به حیث یک دولت ناکام که هنوز هم ناکام است، در سطح جهانی تبارز نماید.

دویچه وله: نقش کشورهای غربی و به ویژه کشور های اروپایی را در این قضایای سیاسی افغانستان چگونه ارزیابی می کنید؟

سیحون: نگاه کشورهای غربی هم متأسفانه یک نگاه ساده پندارانه است. آن ها با شور و شعف و اشتیاق وارد افغانستان شده بودند و دولت سازی را شعار خود قرار داده بودند اما نارسایی های دولت افغانستان و تداوم جنگ و کشتار وسیعی که در افغانستان صورت گرفت، این ذهنیت را برای اروپایی ها خلق کرد که این دولت، نهاد و در مجموع کل افغانستان یک جامعۀ سنتی بوده و نهادهای مدنی و دموکراتیک را طرح نمی سازند.

ناتوانی دستگاه های اجرایی ما برای ارایۀ خدمات و تبارز یک دولت مدنی از یک طرف و از سوی دیگر عدم تأمین امنیت، سبب ناراض شدن کشورهای اروپایی و همۀ کشورهای غربی شده است.

گفتگوکننده: روح الله یاسر

ویراستار: عارف فرهمند