جنجال بر سر جانشینی رئیس جمهور؛ دوستم گلایه مند است
۱۳۹۵ تیر ۱۱, جمعهقانون اساسی افغانستان میگوید در صورتی که رئیس جمهور مریض صعب العلاج و یا در سفر باشد و یا استعفا بدهد، معاون اولش صلاحیتها و وظایف را به عهده میگیرد. حالا که جنرال عبدالرشید دوستم معاون اول رئیس جمهور است، آقای غنی در نبودش او را به عنوان سرپرست معرفی نمیکند.
اخیراً نشر ویدیویی از اظهارات جنرال دوستم خبرساز شده است که او در آن شکایت میکند که در نبود رئیس جمهور، سرپرستی به او داده نمیشود.
دفتر معاون دوم رئیس جمهور افغانستان در رابطه به این موضوع از ابراز نظر خودداری کرد. مسئولان این دفتر گفتند که جایگاه معاون اول رئیس جمهور در قانون اساسی واضح است.
در ماده شصت قانون اساسی افغانستان در مورد جانشین رئیس جمهور چنین آمده است: «معاون اول رئيس جمهور در حالت غياب، استعفا و يا وفات رئیس جمهور، مطابق به احکام مندرج اين قانون اساسی، عمل میکند. در غياب معاون اول رئیس جمهور، معاون دوم مطابق به احکام مندرج اين قانون اساسی عمل میکند.»
شاه حسین مرتضوی، معاون سخنگوی رئیس جمهور در رابطه به انتقادهای جنرال دوستم در یک پاسخ دیپلوماتیک به دویچه وله گفت: «قانون اساسی افغانستان به صراحت در مورد صلاحیت های رئیس جمهور و همچنین صلاحیت های معاونین شان در قانون قانون اساسی واضح شده است.»
انتقاد دوستم
در همین حال جنرال عبدالرشید دوستم معاون اول رئیس جمهور افغانستان اخیرا از عملکردهای رهبری حکومت وحدت ملی به شدت انتقاد کرده است. یکی از سخنگویان ریاست جمهوری اخیرا گفت که رئیس جمهور غنی در سفرش به کشورهای خارجی به صورت آنلاین کشور را اداره میکند، به همین دلیل نیازی نمیبیند تا برای خود جانشین تعیین کند. اما این اظهارات واکنش شدید جنرال دوستم را به دنبال داشت. دوستم گفت که سخنگویان حکومت خلاف قانون اظهاراتی داشته اند که برای او قابل تحمل نیست.
دوستم از کمرنگ بودن نقش حزبش در حکومت نیز انتقاد کرد. او گفت هیچ یک از اعضای حزب او با وجودی که در انتخابات رای زیادی آورد، به عنوان سفیر تعیین نشده است. معاون اول رئیس جمهور افغانستان گفته است که در صورتی که به خواست های او بی توجهی شود، به جای کرسی حکومت با مردمش خواهد بود.
این نخستین بار نیست که اختلافاتی بین رئیس جمهور غنی و جنرال دوستم بروز کرده است. پیش از این نیز این دو رهبر حکومت در مواردی با هم اختلاف داشتهاند.
اسحاق اتمر تحلیلگر مسایل سیاسی گفت: «دوستم باید در کابل و نزد رییس جمهور باشد تا به عنوان جانشین رئیس جمهور تعیین شود. وقتی که او در کابل نیست و از رئیس جمهور دور است در چنین صورتی شکایتی هم نباید داشته باشد تا رئیس جمهور او را به عنوان جانشینش بگمارد.»
از سوی دیگر حکومت وحدت ملی در نتیجه یک تفاهم سیاسی به وجود آمده تا براساس دستور قانون اساسی. در قانون اساسی ریاست اجراییه و صلاحیتهای آن تعریف نشده است. تحلیلگران میگویند موجودیت ریاست اجراییه نیز یکی از دلایلی است که ممکن است رئیس جمهور غنی جانشینش را انتخاب نکند. زیرا اگر جنرال دوستم به حیث جانشین تعیین شود، ممکن است داکتر عبدالله در این مورد اعتراض کند.