جمهوری های شوروی سابق اتحادیه "اورآسیا" تشکیل دادند

سه جمهوری اتحاد جماهیر شوروی سابق بعد از سال ها مذاکره روز پنج شنبه (8 جوزا/ 29 می) نخستین گام برای تشکیل یک اتحادیه تجارتی را برداشتند. این قرارداد جمعیت مجموعی 170 میلیون تن را شامل می شود و باید از سوی پارلمان های سه کشور عضو نیز تایید گردد.

اوکرایین در ماه فبروری بعد از مشاجره در حمایت و مخالفت از یک توافقنامه همکاری های نزدیک با اتحادیه اروپا، پیوستن به اتحادیه "اورآسیا" را رد کرد. موافقتنامه همکاری میان اوکرایین و اتحادیه اروپا نیز به دلیل ناآرامی ها امضا نشد.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در هنگام امضای موافقتنامه اتحادیه تجارتی "اورآسیا" در آستانه گفت که این موافقتنامه موضع سه کشور عضو را در بازارهای جهانی در کنار اتحادیه اروپا، ایالات متحده امریکا و چین تقویت می کند.

پوتین افزود: «ما یک مرکز نیرومند و جذاب توسعه اقتصادی را ایجاد می کنیم. این مارکیت بزرگ منطقه یی حدود 170 میلیون انسان را گردهم می آورد.» پوتین تلاش برای ایجاد اتحادیه "اورآسیا" را در سال 2005 شروع کرد و آن زمان گفته بود که فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی "بزرگ ترین فاجعه ژیوپولیتیک" قرن بیستم بوده است.

البته اتحادیه "اورآسیا" نتوانسته است یک واحد پولی و بازار انرژی مشترک را ایجاد کند. این پیمان یک اتحادیه گمرکی را که در سال 2010 ایجاد شده بود تعمیق می بخشد و قرار است ترانزیت آزاد اموال، خدمات، سرمایه و کارگران را تضمین کند و همچنان سیاست های اقتصادی کشورهای عضو را هماهنگ سازد.

الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور اقتدارگرای روسیه سفید پیش از امضای این پیمان گفته است که در این رابطه خیلی خورسند نیست، اما در عین حال از آن به عنوان یک سازش ستایش کرد.

اما نور سلطان نظربایف، رئیس جمهور کشور غنی از انرژی قزاقستان گفت که این موافقتنامه "خوب بلانس" شده است. نظربایف با ابراز این که این توافقنامه را "پلی میان شرق و غرب" می بیند، گفت که اتحادیه اقتصادی "اورآسیا" باید به "محرک نیرومند مدیرنیزاسیون اقتصادهای ما" تبدیل شود.

قزاقستان در میان جمهوری های اتحاد جماهیر شوروی سابق از نظر جمعیت و اقتصاد دومین کشور بزرگ است. رئیس جمهور این کشور در دو دهه حاکمیت اش در میان روسیه و غرب از خود مانور نشان داده است. روسیه اهرم فشار کمی بر قزاقستان می تواند داشته باشد زیرا ذخایر غنی انرژی و اقتصاد رو به رشد، این کشور را شریک مساوی برای روسیه خواهد ساخت.

دو کشور ارمنستان و قرغیزستان نیز به این اتحادیه خواهند پیوست. سرژ سرکیسیان، رئیس جمهور ارمنستان گفته است که بعد از ختم آمادگی ها در ماه آینده، به این اتحادیه می پیوندد. قرغیزستان نیز ابراز امیدواری کرده است که پیش از ختم سال جاری به اتحادیه گمرکی بپیوندد.

قرار است دفتر اجرایی اتحادیه اقتصادی "اورآسیا" در مسکو، محکمه عالی مربوطه در روسیه سفید و یک نهاد عالی تنظیم کننده معاملات مالی در قزاقستان ایجاد شوند.

دفتر پترو پوروشنکو، رئیس جمهور تازه انتخاب شده اوکرایین گفته است که او می خواهد به زودی بعد از حلف وفاداری یک پیمان را با اتحادیه اروپا به امضا برساند.

در ماه نوامبر ویکتور یانوکوویچ، رئیس جمهور آن زمان اوکرایین از امضای موافقتنامه ای با اروپا سرباز زد که منجر به شروع اعتراض ها و ناآرامی در این کشور گردید. سپس او در ماه فبروری از ریاست جمهوری برکنار گردید.