اپوزیسیون در ونزوئلا یک کودتای تدریجی می بیند

هرچند پارلمان ونزوئلا، که در آن اپوزیسیون اکثریت را دارد، صلاحیت خود را دوباره کسب کرد، اما اخیراً رئیس جمهور نیکولاس مادورو در هرصورت با یک فرمان واکنش نشان داد و محکمه عالی بسیاری از تصامیم پارلمان را لغو کرد.

از همین رو اپوزیسیون لغو سلب صلاحیت پارلمان را تنها یک تصحیح ظاهری می بیند که با آن گویا یک «کودتای تدریجی» پنهان ساخته می شود.

خولیو بورژیش رئیس پارلمان ونزوئلا در یک گردهمایی در کاراکاس گفت: «این حکم فقط نقطه اوج یک کودتا بود که از ماه ها و سال‌ها به این طرف در ونزوئلا جریان دارد.» در این گردهمایی هزاران نفر خواستار پایان ریاست جمهوری مادورو و برگزاری انتخابات زودهنگام شدند. نیروهای امنیتی بالاخره با استفاده از گاز اشک آور جمعیت را متفرق ساختند.

این عقب گشت غیرمعمول همچنین نمایانگر درزها در ساختار قدرت سوسیالیست هاست که از سال ۱۹۹۹ به این طرف حکومت را در دست دارند. اپوزیسیون راستگرا حکم محکمه عالی کشور در مورد سلب صلاحیت پارلمان را تقبیح کرده و گفته بود که این اقدام راه را به سوی دیکتاتوری هموار می سازد.

اعتراضات به خاطر کمبود گسترده

این کشور که بزرگترین ذخایر نفت جهان را دارد، در زمان ریاست جمهوری مادورو به یک بحران شدید تأمین احتیاجات فرو رفته است.

تورم پولی در این کشور در بالاترین سطح در جهان قرار دارد. مادورو دلیل فقدان مواد غذایی، نان و ادویه را یک "جنگ اقتصادی" در خارج از کشور می داند. او همچنان کشورهای خارج را مسئول بهای پایین نفت خواند.

مادودرو اخیراً حتی از سازمان ملل متحد خواستار ارسال ادویه به کشورش شد. او گفت که به خاطر از دست رفتن ارزش بولیوار (واحد پولی ونزوئلا)، پرداخت کالاهای وارداتی با دالر و یورو تقریباً ناممکن شده است.

در پیوند با مشکل تأمیناتی در ونزوئلا تا حال چندین بار ناآرامی ها رخ داده و چور و چپاول صورت گرفته است. همچنان شماری زیادی در تظاهرات کشته شده اند.

اپوزیسیون در دسمبر ۲۰۱۵ با یک اکثریت واضح دو سوم آراء در انتخابات پارلمانی پیروز شد. مادورو از آن زمان تا حال با احکام اضطراری حاکمیت می کند. در سال ۲۰۱۶ وضعیت اضطراری در این کشور اعلام شد که به مادورو قدرت ویژه می بخشد. دورۀ ریاست جمهوری مادورو، برحسب قانون، در دسمبر ۲۰۱۸ به پایان می رسد.

تلاش بیشتر برای بقا در قدرت

محکمۀ عالی که تحت کنترول سوسیالیست ها قرار دارد، روز چهارشنبه گذشته صلاحیت مجلس شورای ملی را سلب کرده و به خود اختصاص داد. افزون بر آن این محکمه یک روز قبل از آن مصئونیت نمایندگان پارلمان را لغو کرد. محکمۀ عالی پارلمان را به بی احترامی و عدم همکاری کافی با دیگر شاخه های دولت متهم کرده بود. پارلمان این حکم محکمه را یک «کودتا» عنوان کرد و مادورو را محرک این تصمیم خواند.

این تصمیم می توانست به مادورو، که پس از درگذشت هوگو چاویز در سال ۲۰۱۳ به قدرت رسید و در بین صفوف خود نیز مورد اختلاف قرار دارد، قدرت بیشتر ببخشد. مادوروی ۵۴ ساله نخست از این حکم محکمه دفاع کرد. او گفت: «انقلاب تحکیم خواهد شد.» او مخالفان را "کودتاچیان راستگرا" عنوان کرد که گویا برای یک جشن پیروزی آمادگی گرفته بودند.

"مرکوسور" یا اتحادیه اقتصادی امریکای جنوبی، که عضویت ونزوئلا را قبلاً در ماه دسمبر به طور موقت به تعلیق درآورده بود، در یک نشست اضطراری وزیران خارجۀ برازیل، ارجنتاین، پاراگوئه و اوروگوئه، "شکست نظم دموکراتیک" در ونزوئلا را محکوم کرده و خواستار احترام کامل تفکیک قدرت و یک پلان راه اندازی انتخابات در این کشور شد.

سازمان کشورهای امریکایی می خواهد فردا دوشنبه در مورد وضعیت ونزوئلا مشوره کند.

si/rs/as/qu (dpa, afp, ape)