اروپای شرقی، حوزه مطلوب برای سرمایه گذاری چین

پول هرگز نمی خوابد یا دست کم قرار است که نباید بخوابد. پول تنها در صورتی که تحرکی وجود داشته باشد می تواند عاید و سود داشته باشد. این عقلانیت تنظیم مالی اقتصادی و مشاورت مالی را پیکنگ بسیارخوب می داند و نمونه وار در عمل پیاده می کند. ذخایر اسعاری بسیارعظیم چین به قریب چهار هزار ملیارد دالر امریکایی می رسد. میلان کوواچویچ، کارشناس سرمایه گذاری های خارجی در بلگراد می گوید:« رشد اقتصادی در چین قدری آهسته شده است.در چنین اوضاعی پیکنگ می کوشد، به عوض آن برای به تحرک در آوردن اقتصادی ملی اش، این سرمایه را به قسم قرضه در کشورهای دیگر به کار اندازد».

فکر می شود که سر از روز سه شنبه در پایتخت صربستان، لی کیکیانگ نخست وزیر چین با 16 رهبر دولتی و حکومتی کشورهای اروپای میانه و شرقی ملاقات کند. یک حوزه بعد از کمونیسم که از بالتیک تا بحیره سیاه و ادریاتیک را در برمی گیرد، قلمرو مطلوب برای سرمایه گذاری و صادرات چین می باشد. سیاستمداران یازده به اصطلاح عضو "جدید" و پنج منتظر عضویت در اتحادیه اروپا می خواهند از این چشمه پولی شرق دور، بنوشند. کوواچویچ به دویچه وله گفت:« این کشورها نیز خواهند توانست از توسعه جویی اقتصادی چین سود ببرند».

حجم تجارت نامتوازن است

بعد از نشست ها در بوداپست، وارسا و بخارست، این ملاقات در بلگراد، چهارمین نشست سران 16+1 ( کشورهای اروپای میانه واروپای شرق به اضافه چین) است. با اینهم حجم تجارت چین با این کشورها که سالانه 43 ملیارد یورو می شود، برابر است با حجم تجارت پیکنگ با ایتالیا. کرستیان دریگر، کارشناس اقتصاد کلان از "موسسه آلمانی تحقیقات اقتصادی" می گوید که « البته این حجم تجارت اندک است، اما به طور هنگفتی افزایش می یابد». در واقعیت امر تبادله کالا ها در ده سال اخیر ده چند افزایش یافته است. هنوز هم این میزان بلند می رود: در پیکنگ انتظار می رود که این حجم در چند سال اندک به بیش از 100 میلیارد یورو برسد.

ازدیدگاه کشورهای اروپای میانه و شرقی، همکاری با چین هنوز خوب به نظر نمی رسد، زیرا تجارت به سود این کشور آسیایی صادر کننده نهایت غیر متوازن است. کوواچویچ می گوید:« این مشکل است از اروپا به چین صادرات نمود. کشورهای انکشاف یافته اروپایی رقابت در آنجا را با ماشین ها و تخنیک تغذی ( تقویت ) کردند. این بود نتیجه کار». ناممکن است کالا های مصرفی را درچین به فروش رساند، زیرا در آنجا به دلیل پایین بودن مزد، قیمت ها پایین است. برعکس کریستیان دریگر به این نظر است که نخست در بخش زراعتی امکاناتی وجود دارد. این اقتصاد دان که درعین زمان در اکادمی علوم اجتماعی چین در پیکنگ پژوهش می کند ، می گوید:« با سرمایه گذاری چین همچنان می توان تولیدات صنعتی را قدم به قدم به جلو برد».

دریگر و کوواچویچ هردو به این نظر اند که همکاری بین کشورهای اروپای میانه وشرقی و چین صرفاً انگیزه اقتصادی دارد. برخی سیاستمداران اتحادیه اروپا طور دیگری به این مسأله می نگرند. کارل دو گوخت، کمیسار پیشین اتحادیه اروپا می گوید که چین دولت های عضو اتحادیه اروپا را یکی علیه دیگری به بازی می گیرد. ریچارد تروکسانی، کارشناس آسیا از براتیسلاوا، در " بنیاد اروپایی برای تحقیقات آسیایی" براین نظر است که گروه 16+ 1 یا گروه کشورهای اروپای میانه و اروپای شرقی به هیچصورت علیه اتحادیه اروپا موضع نگرفته اند، ولو اینکه اتحادیه اروپا را دور می زنند. او می گوید:« نه چین و نه کشورهای اروپای میانه و اروپای شرقی هیچ یک این انگیزه را ندارند که اتحادیه اروپا را تضعیف کنند. به جای آنکه شرکای شان بدون کدام دلیل قابل قبول آن ها را انتقاد کنند، بهتر است که کشورهای اروپای غربی این موضوع را درک کنند».

"پدیده پل"

این همایش سه روزه در بلگرداد، قرار است مانند جلسه بخارست جریان یابد. به این معنی که مقامات کشورهای اروپای میانه و شرقی پروژه های مختلفی را ارائه می کنند و امیدوار اند که توجه حکومت چین و یا آمر اقتصادی را به خود جلب کنند. به طور مثال تنها در سال 2013 حکومت صربستان 50 پیشنهاد در تقاضا نامه اش مطرح کرده بود. در سال های گذشته ضمن تماس ها بین چین و کشورهای اروپای میانه وشرقی پروژه های زیرساختی و با پرستیژ به ارزش میلیاردها یورو به عمل آمدند. به طور نمونه می توان از خط آهن بین بلگراد و بوداپست، احداث بخش از شاهراه در مونتینگرو، راکتور اتومی در رومانیا، صنایع کیمیایی در هنگری و یا بندرها در کروواتسیا و بلغاریا نام برد.

با اینهم این معاملات در قدم اول برای کشور پول دهنده چین سود مند است. این را به طور مثال پل دانو در بلگردا نشان می دهد که روز چهارشنبه با مراسمی افتتاح می شود. برای ساختمان این پل یک بانک چینی کریدت تهیه کرده است. یک شرکت چینی سفارش ساختن این پل را به عهده دارد، همچنان مواد ساختمانی و کارگران آن غالباً چینی می باشند. از نگاه کوواچویچ « در عمل این پل وارد شده است». تصدی های چینی برای این پروژه نه محصول گمرکی پرداخته اند ونه مالیه. این مطلب را وزارت ترانسپورت صربستان در پاسخ به سوال دویچه وله تایید کرده است.

کریستیان دریگر، برجنبه های مثبت آن روشنی می اندازد. او می گوید:« این پل در اروپای شرقی باقی می ماند و در اساس دسترسی به مناطق را بهبود می بخشد. از این جهت تاثیر رشد دهنده بر اقتصاد محلی می داشته باشد». همچنان لو شان مدیر "شرکت چینی سرک وپل" که یک بخش این شاهراه به سوی مونتینگرو را ساخته است خشنود به نظر می رسد. شان به خبرنگاران گفت که اقتصاد محلی کشورهای کوچک بالکان نیز از آن مستفید می گردد. او گفت که مواد غذایی را برای کارگران چینی که آمده اند از مونتینیگرو خریداری می کند. طبعاً محصولات سنتی چینی را از وطن با خود می آورند.