1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Ο Μάης του '68 στη Γαλλία

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου7 Μαΐου 2008

Δεν ήταν μια φοιτητική εξέγερση, αλλά η εξέγερση ενός ολόκληρου λαού. Τελείωσε με την επικράτηση των γκολικών από τις προωρες εκλογές που προκήρυξε ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας

https://p.dw.com/p/DuTB
Οι γάλλοι φοιτητές πάντα στην πρώτη γραμμη - εδώ σε διαδήλωση από τον περασμένο ΝοέμβριοΕικόνα: AP

Το Παρίσι έζησε ιδιαίτερα έντονα τα γεγονότα του Μάη του 1968. Διαδηλώσεις, οδομαχίες, καταλήψεις πανεπιστημίων, δεν ήταν απλά μια φοιτητική και εργατική εξέγερση, ήταν η εξέγερση ενός ολόκληρου λαού. Η αρχή έγινε με την κατάληψη του Πανεπιστημίου της Ναντέρ και εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα στη Σορβόννη.

Ας κάνουμε μια σύντομη ιστορική διαδρομή με οδηγό τους δημοσιογράφους που μετέδιδαν εκείνη την εποχή τα δραματικά γεγονότα.

«Θα επιβάλουμε το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης»

«Είναι φοβερό», φώναζε όλο αγωνία ένας από αυτούς «βρίσκομαι στη λεωφόρο Σεν Ζερμεν, βλέπω μια γυναίκα μέσα στο αίμα να κείται στο δρόμο. Οι φοιτητές χτυπούν και πάλι, γυρίστε πίσω»!!! Οι διαδηλώσεις εκείνης της χρονιάς του 68 είχαν ξεκινήσει ήδη το Μάρτη στο Πανεπιστήμιο Ναντερ. Οι φοιτητές κατέλαβαν το κτίριο που στεγάζονταν η διοίκηση και ζητούσαν την απελευθέρωση των συμφοιτητών τους που συνελήφθησαν στις διαδηλώσεις κατά του πολέμου στο Βιετνάμ. Ένας από τους πρωτοστάτες ήταν και ο Ντάνιελ Κον Μπέντιτ, ευρωβουλευτής σήμερα των Πρασίνων. «Όλη την επόμενη εβδομάδα θα κάνουμε ό, τι περνά από το χέρι μας για να επιβάλλουμε το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση, όπου και όποτε θέλουμε, ακόμη και σε αυτό το Πανεπιστήμιο». Το Πανεπιστήμιο όμως έκλεισε και οι φοιτητές συνέχισαν τη δράση τους καταλαμβάνοντας τη Σορβόννη. Η αστυνομία χρησιμοποίησε δακρυγόνα και γκλομπ για να εκδιώξει τους καταληψίες. Τις επόμενες μέρες οι διαδηλώσεις κορυφώθηκαν. Το συνδικάτο των φοιτητών κάλεσε σε γενική απεργία. Σε συγκρούσεις με την αστυνομία εκατοντάδες συλλαμβάνονται και δεκάδες τραυματίζονται. Τη νύχτα της 10ς προς την 11 Μαΐου ένας άλλος ρεπόρτερ μεταδίδει από το μέτωπο των οδομαχιών. «Ακούω δυνατές εκρήξεις. Είναι βόμβες καπνού. Οι αστυνομικές δυνάμεις περιμένουν να διαλυθεί ο καπνός και μετά να εισβάλουν πάνοπλοι».

Οι εργάτες στο πλευρό των φοιτητών

Οι φοιτητές βιώνουν ένα κύμα αλληλεγγύης χωρίς προηγούμενο. Στις 13 Μαΐου ένα εκατομμύριο γάλλοι κατεβαίνει στους δρόμους. Διαδηλώνει για τη μίζερη οικονομική κατάσταση στη χώρα, για την ανεργία, τον πόλεμο στο Βιετνάμ, αλλά και για τη δολοφονία του γερμανού Ρούντι Ντούσκε. Μέσα Μαΐου το κύμα διαδηλώσεων αγγίζει και του εργάτες. Η γενική απεργία παραλύει τη Γαλλία. Η κυβέρνηση υπό καθεστώς πρωτόγνωρης πίεσης ανακοινώνει αυξήσεις. Ο τότε πρωθυπουργός Ζορζ Πομπιντού τις εξαγγέλλει: «Από τον Ιούνιο το πραγματικό ημερομίσθιο θα αυξηθεί κατά 7% και από τον Οκτώβριο κατά 10 %. Δεκτή θα γίνει και η μείωση των ωρών εργασίας». Η Γαλλία όμως δεν ησυχάζει. Η απεργία συνεχίζεται και οι διαδηλωτές ζητούν την παραίτηση του προέδρου ντε Γκολ. Ο γάλλος ρεπόρτερ στο έργο του.

«Εδώ είναι το Μέγαρο των Ηλυσίων. Στις 11. και 24 δύο αυτοκίνητα εγκατέλειψαν τους χώρους. Στο πίσω αυτοκίνητο κάθονται ο στρατηγός ντε Γκολ και η γυναίκα του. Πληροφορούμαι, ότι ο πρόεδρος θέλει να αποσυρθεί για 24 ώρες στο εξοχικό του, στο Κολομπέ».

Η φυγή προς τα εμπρός

Στην πραγματικότητα πηγαίνει στο Μπαντεν Μπαντεν για να συναντήσει τον ανώτατο διοικητή των γαλλικών ενόπλων δυνάμεων στη Γερμανία. Αποφασίζει όμως να επιστρέψει. Στη Πλατεία Ομονοίας διαδηλώνουν εκατοντάδες χιλιάδες. Στις 4 και μισή το απόγευμα ο Πρόεδρος μιλά από το μικρόφωνο στο πλήθος: «Γαλλίδες και Γάλλοι, πήρα τις αποφάσεις μου, δεν θα παραιτηθώ υπό τις παρούσες συνθήκες. Ούτε θα αντικαταστήσω τον πρωθυπουργό. Διαλύω τη Γαλλική Εθνοσυνέλευση. Η Γαλλία απειλείται από δυνάμεις δικτατορίας. Αλλά η Δημοκρατία δεν θα συνθηκολογήσει. Ζήτω η Δημοκρατία, Ζήτω η Γαλλία»!

Στα μέσα Ιουνίου η αστυνομία διαλύει και τις τελευταίες καταλήψεις. Και στις εκλογές της 30ης Ιουνίου νικούν κατά κράτος οι γκολιστές. Ο Μάης του 68 ενίσχυσε τον ντε Γκολ και τη γαλλική συντηρητική κοινωνία. Άφησε όμως βαθιά τα ίχνη του μέχρι και σήμερα…