Νέα στοιχεία για το φάρμακο κατά του Έμπολα

Ακόμα και μέρες μετά την προσβολή με τον ιό Έμπολα το αμερικανικό φάρμακο ZMapp μπορεί να δράσει. Σε αυτό το σημαντικό συμπέρασμα κατέληξαν νέα πειράματα που πραγματοποιήθηκαν στον Καναδά. Οι πίθηκοι που έλαβαν το ZMapp, το οποίο δεν έχει πάρει ακόμη άδεια από τις αρμόδιες υπηρεσίες, μιας και βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο, παρουσίαζαν πέραν πάσης αμφιβολίας συμπτώματα της ασθένειας, γράφουν οι επιστήμονες στο βρετανικό επιστημονικό περιοδικό Nature.

Ένα από τα συμπτώματα της επιδημίας είναι ο πυρετός. Εκτός αυτού αυξάνεται ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων, μειώνονται τα αιμοπετάλια και προκαλούνται αιμορραγίες. Όλα αυτά τα συμπτώματα όμως υποχώρησαν μόλις χορηγήθηκε στα πειραματόζωα το Ζmapp. Οι πίθηκοι θεραπεύθηκαν, σημειώνει ο Γκάρι Κόμπινγκερ και η ομάδα του από την καναδική υπηρεσία Υγείας του Γουίνιπεγκ.

Επιτυχία ακόμα και μετά από μέρες

Σε παλαιότερα πειράματα το ZMapp είχε χορηγηθεί αμέσως μετά την προσβολή από τον ιό. Όμως το πειραματικό φάρμακο δρα, όπως όλα δείχνουν, ακόμα και πέντε μέρες αργότερα. Στο πείραμα των καναδών ερευνητών χορηγήθηκε ZMapp σε 18 πιθήκους ρέζους. Ένα τρίτο έλαβε το φάρμακο τρεις μέρες μετά την προσβολή, ένα άλλο τρίτο, τέσσερεις μέρες μετά και το τελευταίο τρίτο, πέντε μέρες μετά. Δύο επιπλέον δόσεις χορηγήθηκαν στα πειραματόζωα μετά από διάστημα τριών ημερών. Όλοι οι πίθηκοι επέζησαν. Βέβαια το αν το ΖMapp μπορεί να έχει επιτυχία και στον άνθρωπο παραμένει στην ιατρική πράξη ασαφές. Μέχρι στιγμής οι επιστήμονες εστιάζουν στις περιπτώσεις των δύο Αμερικανών που προσβλήθηκαν από τον ιό και οι οποίοι θεραπεύτηκαν αφού είχαν λάβει το Zmapp. Από την άλλη πλευρά όμως, το ίδιο φάρμακο είχαν λάβει και άλλοι δύο ασθενείς, οι οποίοι όμως δεν κατάφεραν να επιβιώσουν.

Πολύ λίγα αποθέματα

Σε κάθε περίπτωση για τη θεραπεία ασθενών που έχουν προσβληθεί από τον θανατηφόρο ιό θα χρειάζονταν τεράστιες ποσότητες φαρμακευτικής αγωγής. Ήδη τα φαρμακευτικά αποθέματα του ΖMapp έχουν σχεδόν εξαντληθεί και θα πρέπει άμεσα να αναπληρωθούν. Η παραγωγή όμως του φαρμάκου είναι εξαιρετικά δαπανηρή, σύμφωνα με τον Μπέρναρντ Φλάισερ από το Ινστιτούτο Τροπικής Ιατρικής Μπέρναρντ Νοχτ του Αμβούργου: «Πρόκειται για μονοκλωνικά αντισώματα που έχουν αναπτυχθεί κατά του ιού έμπολα και μοιάζουν πάρα πολύ με ανθρώπινα αντισώματα». Τα αντισώματα αυτά είναι γενετικά τροποποιημένα και παράγονται σε φυτά. «Τα φυτά γενικά μεγαλώνουν γρήγορα και μπορεί κανείς εύκολα να τα καλλιεργήσει», εκτιμά ο καθηγητής Μπ. Φλάισερ. «Εντούτοις η διαδικασία 'καθαρισμού' τους είναι περίπλοκη. Από τα φυτά αυτά πρέπει να απομονώσουμε ελάχιστα μόρια, τα οποία στη συνέχεια πρέπει να υποστούν ειδική επεξεργασία».

Mόνο για εξαιρετικά επείγοντα περιστατικά

Τα φυτικά αυτά αντισώματα αποθηκεύονται χωρίς δυσκολία και αναπαράγονται το ίδιο εύκολα. Παρόλα αυτά τη δεδομένη στιγμή κανείς δεν περίμενε ένα τόσο έντονο ξέσπασμα της επιδημίας, με αποτέλεσμα ακόμη και τα λιγοστά αποθέματα του ΖMapp να εξαντληθούν. Στο μεταξύ η διάθεση του φαρμάκου στην αγορά δεν έχει ακόμη εγκριθεί, ενώ δεν μέχρι πρότινος δεν ήταν ξεκάθαρο αν ένα μη εγκεκριμένο φάρμακο θα μπορούσε σε εξαιρετικές περιπτώσεις να διατεθεί ευρέως. Δεδομένων των περιστάσεων όμως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έδωσε το «πράσινο φως».

«Κάθε φορά πρέπει να αποφασίζουμε επί συγκεκριμένης βάσης, εάν δηλαδή τα πιθανά οφέλη για τον ασθενή από τη χρήση ενός μη εγκεκριμένου φαρμάκου κρίνονται επαρκή», αναφέρει ο Φλάισερ. «Αλλά αυτό είναι κάτι που κρίνεται κατά περίπτωση. Δεν μπορούμε να πούμε ακόμη με απόλυτη σιγουριά πως πρόκειται για ένα φάρμακο που μπορεί να διατεθεί ευρέως για θεραπεία ή πρόληψη». Πάντως και ο Μπ. Φλάισερ εκτιμά ότι τα μέχρι τώρα θετικά αποτελέσματα στους πιθήκους αποτελούν αναμφίβολα ένα θετικό βήμα.

Ηeise Gudrun / Στέφανος Γεωργακόπουλος