Η Σαβίνα Γιαννάτου στο Ντόρτμουντ

Ένα ιρλανδέζικο τραγούδι για τη Θεσσαλονίκη (Salonica) την περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, «Το τραγούδι της φωτιάς» που μιλάει για την μεγάλη πυρκαγιά που κατέστρεψε την πόλη το 1917 και ένα τραγούδι των Σούφι Μπεκτασήδων από την Τουρκία που υμνεί τον γαμπρό του Μωάμεθ σαν το φως που γεμίζει τον κόσμο, είναι κάποια μόνο από τα τραγούδια που ερμήνευσε η Σαβίνα Γιαννάτου με το συγκρότημα Primavera en Salonico την προηγούμενη εβδομάδα, σε μια κατάμεστη αίθουσα στο πλαίσιο του όγδοου διεθνούς φεστιβάλ μουσικής Klangvokal στο Ντόρτμουντ.

«Κάναμε ένα CD στην ECM με τραγούδια για τη Θεσσαλονίκη αλλά τα τραγούδια αυτά δεν είναι μόνο ελληνικά. Μας ενδιέφερε να ασχοληθούμε με την περίοδο της Θεσσαλονίκης κατά την οποία ζούσαν εκεί διαφορετικές εθνότητες, δηλαδή την περίοδο ουσιαστικά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μέχρι φυσικά και τις αρχές του 20ου αιώνα, όπου η πόλη ήταν ελληνική πλέον αλλά η αλλαγή γινόταν αργά» λέει η Σαβίνα Γιαννάτου μιλώντας στην Deutsche Welle.

Ένα φεστιβάλ «χωρίς σύνορα»

Άνθρωποι, πολιτισμοί, κουλτούρες που διασταυρώθηκαν και συνυπήρξαν στην Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων, όπως κάποτε αποκαλούσαν την Θεσσαλονίκη. «Χωρίς σύνορα» είναι το φετινό σύνθημα του όγδοου διεθνούς φεστιβάλ μουσικής Klangvokal στο Ντόρτμουντ, το οποίο παρουσιάζει καλλιτέχνες από σχεδόν 30 χώρες μέχρι τις 12 Ιουνίου με μουσικές από τον 15ο αιώνα μέχρι σήμερα. Μουσικές από την όπερα, την οπερέτα και το μιούζικαλ μέχρι μπαρόκ, χορωδίες και τζαζ. Ένα μωσαϊκό ακουσμάτων. Η ποικιλία και το εύρος των μουσικών είναι ένας χώρος στον οποίο έχει διακριθεί όλα αυτά τα χρόνια η Σαβίνα Γιαννάτου. Τα ακούσματα όμως που μετέφερε στο Ντόρτμουντ ήταν πολύ ξένα για τους κεντροευρωπαϊους ακροατές. Πως αντιδρούν γενικότερα σε αυτά τα ακούσματα, αλλά και στην ευρωπαϊκή περιοδεία που κάνει αυτή την εποχή;

«Ήταν πάρα πάρα πολύ θερμοί στο Ρότερνταμ. Στη διάρκεια της συναυλίας νομίζαμε πως δεν τους άρεσε αλλά στο τέλος σηκώθηκαν όρθιοι και χειροκροτούσαν. Στο Λονδίνο τους άρεσε πάρα πολύ. Εδώ στο Ντόρτμουντ ήταν πάρα πολύ θερμοί, εντυπωσιάστηκα. Πιστεύω πως στην κεντρική Ευρώπη τους αρέσει αυτό το ρεπερτόριο. Έχουμε κάνει πάρα πολλές συναυλίες όλα αυτά τα χρόνια κυρίως Ολλανδία και Γερμανία και βλέπαμε ότι τους άρεσε. Και με τα σεφαραδίτικα και με τα τραγούδια της Μεσογείου. Σε ό,τι παρουσιάζαμε σε σχέση με αυτό το ρεπερτόριο ο κόσμος ήταν πάρα πολύ θερμός, τους ενδιέφερε πάρα πολύ αυτό».

Θερμότατο χειροκρότημα στο Ντόρντμουντ

Η Σαβίνα Γιαννάτου αλλά και οι Primavera en Salonico, με τους οποίους συνεργάζεται ήδη από το 1993, καθήλωσαν το κοινό χωρίς ίχνος υπερβολής. Ο χρόνος της συναυλίας κύλησε σαν νερό. Καταχειροκροτήθηκαν και επανεμφανίστηκαν κάμποσες φορές. Όσο για τα επόμενα σχέδιά της η Σαββίνα Γιαννάτου μας λέει:

«Θα κάνω συναυλίες κυρίως και με τους Primavera en Salonico αλλά και μόνη μου. Θα πάω στην Κολομβία με έναν πιανίστα. Θα παίξουμε μελοποιημένη ποίηση. Γίνεται ένα μεγάλο φεστιβάλ ποίησης εκεί. Συνεργάζομαι τώρα στην Ελλάδα με ένα θέατρο που ανεβάζουν τις «Ικέτιδες» και δουλεύουμε μαζί την μουσική και τους κάνω κάποια εργαστήρια φωνής. Συναυλίες κυρίως. Καινούργιος δίσκος δεν προβλέπεται άμεσα».

Η Σαβίνα Γιαννάτου θα βρεθεί το φθινόπωρο και πάλι στη Γερμανία όπου θα εμφανιστεί στη Φιλαρμονική της Κολωνίας. Οι συναυλίες στο εξωτερικό αλλά και η συνεργασία με την ECM της παρέχουν μια άλλη ασφάλεια σε μια εποχή που η κρίση στην Ελλάδα έχει πλήξει βαθύτατα τους καλλιτέχνες και την τέχνη γενικότερα. Η ίδια αναφέρει: «Μας έχει επηρεάσει όλους σε πολλά επίπεδα. Σχετικά με το πώς έχει αλλάξει η δουλειά μας, έχουν πέσει απίστευτα οι αμοιβές και είναι πολύ λογικό βέβαια. Εμείς πληρωνόμασταν ουσιαστικά από το κράτος διότι τα φεστιβάλ που γίνονται από τους δήμους πληρώνονταν από το κράτος. Η αλήθεια είναι ότι τώρα μας ζητάνε πάρα πολύ να κάνουμε δωρεάν συναυλίες συμπαράστασης για να συγκεντρωθούν τρόφιμα, χρήματα, δηλαδή πολύ πιο συχνά μας ζητάνε δωρεάν παρά επί πληρωμή».

Μαρία Ρηγούτσου