Η επιχειρηματική κουλτούρα που δημιουργεί θέσεις εργασίας

«Οι καλοί καπιταλιστές υπάρχουν» θα μπορούσε να είναι ο τίτλος αυτού του ρεπορτάζ. Ο λόγος για τις επιχειρήσεις που όχι μόνο προσπάθησαν με όλα τα μέσα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης να διατηρήσουν θέσεις εργασίας, αλλά έχουν αναπτύξει μια σχέση ευθύνης έναντι των εργαζομένων, η οποία αντικατοπτρίζεται, μεταξύ άλλων, στην μισθολογική τους πολιτική. Η Bosch, η γνωστή γερμανική εταιρεία που κατασκευάζει εξαρτήματα και ανταλλακτικά για αυτοκίνητα, αποφάσισε να αυξήσει κατά 2,7% τους μισθούς των συνεργατών της, δύο μήνες νωρίτερα από ότι είχε συμφωνηθεί. Το γιατί εξήγησε στην Deutsche Welle ο υπεύθυνος προσωπικού της εταιρείας, Βόλφγκανγκ Μάλχοου: «Οι συνεργάτες μας επέδειξαν αφοσίωση στην επιχείρηση κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Δέχθηκαν να μειωθούν οι απολαβές τους προκειμένου να βγούμε από τη δύσκολη θέση. Και η σημερινή απόφασή μας να τους δώσουμε νωρίτερα την αύξηση είναι μια ένδειξη ότι εκτιμούμε την στάση τους και την αφοσίωσή τους».

Η φιλοσοφία της οικογενειακής επιχείρησης

Και άλλες γερμανικές επιχειρήσεις προσπάθησαν κατά τη διάρκεια της πρόσφατης οικονομικής κρίσης να διατηρήσουν τον κορμό των εργαζομένων τους. Κάποιες επέλεξαν το ωράριο μειωμένης απασχόλησης. Οι εργαζόμενοι έπαιρναν λιγότερα χρήματα για λιγότερες ώρες εργασίας, ενώ ένα μέρος των απωλειών του εισοδήματος το κάλυπτε το κράτος με σχετικά επιδόματα. Όταν η κρίση πέρασε, οι εταιρείες αυτές αποκατέστησαν την εργασιακή τάξη. Η ανάκαμψη δεν άργησε να έλθει και μαζί της και οι προσλήψεις. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που κάνουν λόγο για «γερμανικό θαύμα» στο πεδίο της απασχόλησης. Η εξέλιξη αυτή δεν ταιριάζει στην παραδοσιακή εικόνα των διψασμένων για χρήμα επιχειρηματιών, που μολονότι αυξάνονται τα κέρδη τους απολύουν κόσμο, μόνο και μόνο για να αυξηθούν τα μερίσματα των μετόχων. Ο Χανς Πάουλ Μπίρκνερ, πρόεδρος της Boston Consulting Group εκτιμά ότι η εικόνα που έχουμε σχηματίσει για τους καπιταλιστές αφορά ένα μέρος μόνο της πραγματικότητας. Κυρίως οι παραδοσιακές οικογενειακές επιχειρήσεις χαρακτηρίζονται από μια διαφορετική επιχειρηματική προσέγγιση.

«Η φιλοσοφία τους είναι προσανατολισμένη, όχι μόνο στους πελάτες αλλά και στους εργαζόμενους. Λαμβάνει υπόψη το περιβάλλον της επιχείρησης, τις ανάγκες της περιοχής, όπου είναι εγκατεστημένη η μονάδα παραγωγής. Υπάρχουν ισχυροί δεσμοί και υψηλό αίσθημα ευθύνης», επισημαίνει ο κ. Μπίρκνερ.

Κοινή βάση αξιών και στο εξωτερικό

Και αυτή η επιχειρηματική φιλοσοφία μεταλαμπαδεύεται από γενιά σε γενιά. Παίζει μάλιστα καθοριστικό ρόλο στην διεθνοποίηση της επιχείρησης. Διαπιστώνεται ότι πολλές παραδοσιακές οικογενειακές επιχειρήσεις έχουν γίνει μεγάλοι διεθνείς παίκτες. Και ακριβώς αυτές οι επιχειρηματικές αξίες γίνονται προϊόν εξαγωγής, υποστηρίζει ο Χανς Πάουλ Μπίρκνερ και εξηγεί: «Όταν δραστηριοποιείται μια εταιρεία διεθνώς θα πρέπει να προσπαθήσει να αναπτύξει και στο εξωτερικό μια κοινή βάση αξιών. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα δίνει τους ίδιους μισθούς στους εργαζόμενους σε όλες τις χώρες, αλλά θα διασφαλίζει τις ίδιες συνθήκες εργασίας και προστασίας των εργαζομένων και φυσικά την ποιότητα των προϊόντων που παράγονται».

Πολλές γερμανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε αναπτυσσόμενες χώρες συνδυάζουν την δραστηριότητά τους με αναπτυξιακά προγράμματα. Για παράδειγμα ο όμιλος BASF στην Αφρική.

Τέλος, ο Χανς Πάουλ Μπίρκνερ χαρακτηρίζει επιδερμικές τις θεωρίες που θέλουν τον καπιταλισμό να βρίσκεται στο τέλος του. Υπενθυμίζει ότι τα παραδείγματα υπεύθυνης επιχειρηματικότητας είναι πολλά και έχουν συμβάλει τα τελευταία 20 χρόνια στη δημιουργία εκατομμυρίων θέσεων εργασίας σε όλο τον κόσμο.

Zhang Danhong/Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Ειρήνη Αναστασοπούλου