Η δύσκολη θητεία του Μπούτρος-Γκάλι

Όταν το 1992 ο Αιγύπτιος πολιτικός και διπλωμάτης Μπούτρος Μπούτρος-Γκάλι αναλάμβανε τη θέση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ η διεθνής συγκυρία φάνταζε ευνοϊκή: ο Ψυχρός Πόλεμος είχε προ ολίγου τελειώσει και το ανατολικό μπλοκ είχε καταρρεύσει. Ωστόσο η θητεία του Μπούτρος-Γκάλι στον ΟΗΕ έμελλε να ταυτιστεί με ένα από τα σκοτεινότερα κεφάλαια του διεθνούς οργανισμού: εμφύλιος στη Σομαλία, πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία και κυρίως γενοκτονία στη Ρουάντα. «Δεν πιστεύω ότι ο ΟΗΕ είναι ελεύθερος ευθυνών για τις αποτυχίες στη Ρουάντα, τη Γιουγκοσλαβία και τη Σομαλία· ωστόσο και κάθε κράτος-μέλος ξεχωριστά έπαιξε επίσης εκεί τον ρόλο του: οι ευθύνες θα πρέπει να μοιραστούν» είχε δηλώσει σχετικά ο Αιγύπτιος διπλωμάτης.

Γεννημένος το 1922 σε κοπτική οικογένεια στο Κάιρο ο Μπούτρος-Γκάλι είναι μέχρι σήμερα ο πρώτος Αφρικανός που ανέλαβε το ύπατο αξίωμα του ΟΗΕ. Την ίδια ώρα παραμένει ο πρώτος Γενικός Γραμματέας που διατήρησε τη θέση του μόνο για μία θητεία (1992-1996), κι αυτό λόγω ενστάσεων ενόψει πιθανής επανεκλογής του από την πλευρά των ΗΠΑ,.

Μεταξύ των άλλων ο Αιγύπτιος πολιτικός είχε συντάξει την «Ατζέντα για την Ειρήνη», στην οποία προβλεπόταν ο τρόπος που θα μπορούσε να συμβάλει ο ΟΗΕ στην προστασία της παγκόσμιας ειρήνης στην μεταψυχροπολεμική εποχή. Οι επικριτές του ωστόσο του καταλογίζουν αδυναμία διαχείρισης της κρίσης στη Ρουάντα, ένα γεγονός για το οποίο ο ίδιος είχε δηλώσει ότι ήταν «η μεγαλύτερη αποτυχία της θητείας του».

Δημήτρης Ελευθεράκης