Ευρωεκλογές στον αστερισμό της οικονομικής κρίσης

Η οικονομική κρίση είναι το κυρίαρχο θέμα ενόψει της εκλογικής αναμέτρησης της 7ης Ιουνίου για την ανάδειξη του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η κρίση έχει λυγίσει αρκετές ευρωπαϊκές οικονομίες: σε πολλές χώρες–μέλη τα φορολογικά έσοδα μειώνονται, η ανεργία αυξάνεται και τα χρέη εκτινάσσονται στα ύψη. Πότε και πώς θα εξέλθει η ΕΕ από την κρίση;

Ελλείμματα ρεκόρ

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το τρέχον έτος 20 από τις 27 χώρες – μέλη της ΕΕ θα ξεπεράσουν άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο το όριο του 3 % επί του ΑΕΠ που προβλέπεται για το δημόσιο έλλειμμα. Αυτό ισχύει και για τη Γερμανία, αλλά «δεν θα πρέπει να προκαλεί καμία έκπληξη», υποστηρίζει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Περ Στάινμπρουκ για να συμπληρώσει: «Η Γερμανία και πολλές χώρες της Ευρώπης και του κόσμου δεν έχουν ξαναζήσει ανάλογη κρίση μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι πολύ πιθανό την τρέχουσα χρονιά να έχουμε συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες».

Το 2010 δεν αναμένεται να αλλάξουν πολλά. Τα έσοδα του κράτους αναμένεται να μειωθούν ακόμη περισσότερο, ενώ τα έξοδα θα εκτιναχθούν στα ύψη εξαιτίας της αύξησης της ανεργίας αλλά και των πακέτων για την αναθέρμανση της οικονομίας. Ανάμεσα σε όλα αυτά δεν θα πρέπει να ξεχνά κανείς τις ενέσεις δισεκατομμυρίων προς τις τράπεζες που επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τον προϋπολογισμό. Όπως εκτιμά ο οικονομολόγος Κάι Κάρστενσενς, από τον Ινστιτούτο IFO του Μονάχου: «Το 2009 το έλλειμμα θα κυμανθεί στα 89 δις ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο 3,7 % του ΑΕΠ. Εξαιτίας της αναμενόμενης μείωσης της παραγωγής και παράλληλης αύξησης της ανεργίας, τα Ινστιτούτα εκτιμούν ότι το έλλειμμα θα εκτιναχθεί το 2010 στο 5,5 %».

Προεκλογικά ούτε λόγος για ελλείμματα

Ωστόσο όταν ξεπεραστεί αυτή η πρωτοφανής οικονομική κρίση, οι χώρες–μέλη θα πρέπει να αρχίσουν να βάζουν και πάλι σε τάξη τα δημοσιονομικά τους, όπως προβλέπει άλλωστε το Σύμφωνο Σταθερότητας. Σε προεκλογική περίοδο βέβαια κανείς δεν αρέσκεται να μιλάει για δημοσιονομική πολιτική και σχέδια μείωσης των ελλειμμάτων. Όλοι συμφωνούν προς το παρόν ότι προέχει να ξεπεραστεί η κρίση αυτή. Πότε όμως θα έρθει η πολυαναμενόμενη ανάκαμψη; «Στη Γερμανία θα ερχόταν πολύ πιο γρήγορα εάν η κυβέρνηση προχωρούσε αυτό το διάστημα σε ευνοϊκές για βιομηχανία και εμπόριο ρυθμίσεις», υποστηρίζει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γερμανών Βιομηχάνων Χανς Πέτερ Κάιτελ, καθώς όπως τονίζει «είναι αντιφατικό από τη μία να επιβαρύνεις τις επιχειρήσεις - για παράδειγμα μέσω νέων νόμων ή ρυθμίσεων που άπτονται της προστασίας του περιβάλλοντος - και από την άλλη να τις ενισχύσεις με προγράμματα τόνωσης της οικονομίας. Στην παρούσα φάση δεν χρειάζονται νέες επιβαρύνσεις. Γιατί μόνον οι επιχειρήσεις με τα εκατομμύρια των εργαζομένων τους μπορούν να συμβάλουν ώστε να εξέλθει η Γερμανία και η Ευρώπη από την κρίση. Η πολιτική και το δημόσιο χρήμα δεν επαρκούν».

Τα χειρότερα…έπονται

Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση όμως θα πρέπει να περάσουν αρκετά χρόνια για να προχωρήσουν αρκετές χώρες σε ουσιαστική μείωση των ελλειμμάτων τους. Ορισμένοι αναλυτές μιλούν μάλιστα για έως και 10 χρόνια. Ίσως κάποιες να χρειαστούν ακόμη περισσότερο χρόνο. Το έλλειμμα στην Ιρλανδία θα εκτιναχθεί το 2010 στο 15 % επί του ΑΕΠ ενώ και στην Ισπανία θα ξεπεράσει το 10 %. Άγνωστο παραμένει πώς ακριβώς θα κινηθεί σε αυτές τις περιπτώσεις η ΕΕ. Βέβαιο είναι πάντως ότι η όποια συζήτηση δεν θα γίνονταν ποτέ προεκλογικά…