1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Επικίνδυνοι ελιγμοί στη μάχη κατά του IS

24 Νοεμβρίου 2015

Η κατάρριψη ρωσικού μαχητικού στην τουρκοσυριακή μεθόριο πυροδοτεί ραγδαίες εξελίξεις στο κοινό μέτωπο κατά του Ισλαμικού Κράτους. Μήπως τελικά υποτίμησε η Τουρκία τον κίνδυνο της ισλαμιστικής τρομοκρατίας;

https://p.dw.com/p/1HBsH
Εικόνα: Reuters/M.Sezer

Συλλήψεις στην Αττάλεια, έφοδοι στην Κωνσταντινούπολη, αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις σε Σανλιούρφα και Μπινγκιόλ. Σε σχεδόν καθημερινή βάση οι τουρκικές αρχές σημειώνουν νέες επιτυχίες στη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους. Περισσότεροι από 3.000 ξένοι υπήκοοι, ύποπτοι για τρομοκρατία, έχουν απελαθεί ή δεν τους επετράπη η είσοδος στη χώρα από την άνοιξη του 2014, σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών. Μόνον την τρέχουσα χρονιά οι τουρκικές αρχές ανακοίνωσαν πως συνέλαβαν 1.000 πιθανολογούμενα μέλη του IS ενώ κατέσχεσαν μερικούς τόνους χημικών που προορίζονταν για την κατασκευή εκρηκτικών μηχανισμών, χειροβομβίδες και άλλα όπλα.

Στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής του G20 στην Τουρκία, ο πρόεδρος της χώρας Ταγίπ Ερντογάν επανέλαβε την βούληση της Άγκυρας να συνδράμει στην καταπολέμηση των τζιχαντιστών. «Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου στη μάχη κατά της τρομοκρατίας δεν αρκούν πλέον τα λόγια», είπε ο Ερντογάν στην Αττάλεια. Μια δήλωση που αποκτά εξέχουσα σημασία, ειδικά μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι. Εντούτοις έρχεται πολύ αργά, εκτιμούν αναλυτές.

Δίκτυο του IS εντός της Τουρκίας

«Το IS αξιοποίησε το χρόνο και οικοδόμησε ήδη στην Τουρκία ένα λειτουργικό δίκτυο», σημειώνει ο πρώην τούρκος διπλωμάτης και αναλυτής του Think Tank της Κων/πολης Σινάν Ούλγκεν. «Και αυτό όχι μόνον στην νοτιοανατολική Τουρκία, αλλά μέχρι και στις μεγάλες πόλεις στα δυτικά, την Άγκυρα και την Κων/πολη». Σύμφωνα με τον ειδικό, το Ισλαμικό Κράτος είναι σε θέση να μετακινεί εντός και εκτός συνόρων τους υποστηρικτές του. Στη Συρία ο αριθμός των ξένων μαχητών του IS υπολογίζεται στις 20.000. Ανάμεσά τους πιθανολογούνται περίπου 1.000 τούρκοι υπήκοοι.

Η κατάρριψη ρωσικού μαχητικού στην τουρκοσυριακή μεθόριο πυροδοτεί ραγδαίες εξελίξεις στο κοινό μέτωπο κατά του Ισλαμικού Κράτους
Η κατάρριψη ρωσικού μαχητικού στην τουρκοσυριακή μεθόριο πυροδοτεί ραγδαίες εξελίξεις στο κοινό μέτωπο κατά του Ισλαμικού ΚράτουςΕικόνα: picture-alliance/dpa/Anadolu Agency

Οι επικριτές του Τ. Ερντογάν κατηγορούν τον νυν πρόεδρο ότι παρακολουθούσε αμέτοχος τη δράση των τζιχαντιστών και ενδεχομένως και να την πυροδότησε. «Ψηλά στην ατζέντα της τουρκικής κυβέρνησης βρισκόταν ανέκαθεν η αλλαγή καθεστώτος στη Συρία», λέει ο Σινάν Ούλγκεν. «Γι΄ αυτό και αντιμετώπισε το IS, που εμφανίστηκε ως αντίπαλος του Άσαντ, ως έναν χρήσιμο εχθρό».

Τα τουρκοσυριακά σύνορα έχουν μήκος 900 χλμ. Οι νατοϊκοί σύμμαχοι της Τουρκίας είχαν ζητήσει επανειλημμένως από την Άγκυρα να εντείνει τους ελέγχους προκειμένου να αποτρέψει το ενδεχόμενο εισροής μαχητών αλλά και όπλων στο συριακό έδαφος. «Δεν έχουμε απτές αποδείξεις ότι η Τουρκία βοήθησε άμεσα το IS, εντούτοις η χαλαρή συνοριακή πολιτική αναμφίβολα βοήθησε στην ενίσχυση των ισλαμιστών», εκτιμά ο Άαρον Στάιν από το Κέντρο Πολιτικής Ασφαλείας GCSP της Γενεύης.

Σε αυτό έρχεται να προστεθεί η γενικότερη καχυποψία του τούρκου προέδρου έναντι των Κούρδων. Ενώ πολλοί δυτικοί σύμμαχοι στηρίζουν τους Κούρδους θεωρώντας τους το μοναδικό σοβαρό στρατιωτικό αντίβαρο έναντι του IS, η τουρκική αεροπορία βάλλει κάθε τόσο κατά θέσεων του PKK στη βόρεια Συρία. «Οι τουρκικές αρχές τείνουν να βάλλουν περισσότερο κατά οπαδών του PKK παρά εναντίον υποστηρικτών του IS, υπογραμμίζει ο Άαρον Στάιν, εκτιμώντας ότι η κυβέρνηση στην Άγκυρα υποτίμησε τον κίνδυνο που απορρέει από τους τζιχαντιστές.

Από χώρα τράνζιτ, στόχος των τρομοκρατών

Εδώ και καιρό η Τουρκία δεν λειτουργεί πλέον μόνον ως χώρα τράνζιτ. Αντιθέτως έχει μπει και η ίδια στο στόχαστρο τρομοκρατών. Τελευταίο αιματηρό παράδειγμα η επίθεση αυτοκτονίας στην Άγκυρα στις 10 Οκτωβρίου, όπου έχασαν τη ζωή τους 100 άνθρωποι.

Υποτίμησε τον κίνδυνο του IS;
Υποτίμησε τον κίνδυνο του IS;Εικόνα: picture-alliance/dpa/T. Bozoglu

Έκτοτε οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις συμμετέχουν στις καθοδηγούμενες από τους Αμερικανούς επιχειρήσεις εναντίον θέσεων του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία. «Δεν θα ανεχθούμε άλλο να βρίσκεται το IS στα σύνορά μας», είπε ο τούρκος υπ. Εξωτερικών Σινιρλίογλου. Η τουρκική ηγεσία ελπίζει ότι εάν καταφέρει να εκδιώξει τους τζιχαντιστές από την ευρύτερη περιοχή, τότε θα καταρρεύσει συνακόλουθα και το διασυνοριακό της δίκτυο. «Η τουρκική κυβέρνηση αλλάζει ρότα», παρατηρεί ο Σινάν Ούλγκεν. «Γίνονται εμφανείς προσπάθειες αντιμετώπισης των υποστηρικτών του IS εντός της Τουρκίας αλλά και προσπάθειες καλύτερης προστασίας των συνόρων».

Γενικότερα όμως και ο ίδιος παραμένει αρκετά επιφυλακτικός: «Θα ήταν αφελές να πιστεύει κανείς ότι αίφνης η Τουρκία θα τερματίσει όλες τις δραστηριότητες του Ισλαμικού Κράτους». Εξάλλου, η κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους στην τουρκοσυριακή μεθόριο έρχεται να περιπλέξει ακόμη περισσότερο την κατάσταση.

Γιούλια Χαν / Κώστας Συμεωνίδης