ΕΕ εναντίον οργανωμένου εγκλήματος
17 Ιουνίου 2013
ΟΙ ευρωβουλευτές ενέκριναν την περασμένη εβδομάδα την ενδιάμεση έκθεση της Επιτροπής κατά του οργανωμένου εγκλήματος, της διαφθοράς και του ξεπλύματος (CRIM), ενώ η τελική έκθεση της επιτροπής αναμένεται στα τέλη του 2013. Είναι η πρώτη συστηματική προσπάθεια της Ευρωβουλής να δείξει τον δρόμο της συνεργασίας εναντίον του οργανωμένου εγκλήματος, δεδομένου ότι οι παράνομες δραστηριότητες διασυνοριακού χαρακτήρα είναι πλέον αδύνατον να αντιμετωπιστούν σε στενά εθνικά πλαίσια.
Όπως επισημαίνει η ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Μαριέτα Γιαννάκου «πάντοτε υπήρχαν δυσκολίες στον χώρο της δικαιοσύνης για την εξομοίωση των ποινών και όλα αυτά, γιατί πολλά πράγματα συνδέονται με τη νομική παράδοση της κάθε χώρας. Τώρα όμως όλοι αναγνωρίζουν ότι πρέπει να γίνει συντονισμός, γιατί η ελεύθερη διακίνηση αγαθών, υπηρεσιών, προσώπων και κεφαλαίων δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την εξυπηρέτηση των σκοπών των εγκληματιών: είτε να διαφεύγουν σε χώρες που οι ποινές είναι μικρότερες, είτε σε χώρες που δεν εκδίδουν εγκληματίες, παρότι το ευρωπαϊκό δίκαιο το ζητάει αυτό».
Ευρωπαϊκή εισαγγελεία και «μαύρη λίστα»
Η επιτροπή εργάστηκε επί έναν χρόνο, ενώ επισκέφθηκε μεταξύ άλλων την πρώην Γιουγκοσλαβία, την Ιταλία, τις ΗΠΑ και το Μεξικό. Στις προτάσεις της περιλαμβάνεται η ίδρυση ευρωπαϊκής εισαγγελίας για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και η ίδρυση ευρωπαϊκής υπηρεσίας στα πρότυπα του αμερικανικού FBI. Δεν λείπουν όμως και οι προτάσεις παραδειγματισμού, όπως αυτές που καταθέτει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την ομιλία της η ευρωβουλευτής του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος της Σλοβενίας Τάνια Φάϊγον.
«Κάθε χρόνο χάνουμε 120 δισεκατομμύρια ευρώ από τη διαφθορά στην ΕΕ. Εάν αξιοποιούσαμε αυτά τα χρήματα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, θα είχαμε ξεπεράσει προ πολλού την κρίση. Αυτό που προτείνουμε είναι να απαγορευθεί η συμμετοχή στα κοινά επί πέντε χρόνια για όσους κρίνονται ένοχοι διαφθοράς. Και επίσης να συνταχθεί μία μαύρη λίστα επιχειρήσεων που εμπλέκονται σε υποθέσεις διαφθοράς» επισημαίνει η ευρωβουλευτής από τη Σλοβενία.
Υπάρχουν βέβαια και εκείνοι που προτείνουν πιο «εύκολες» και πιο απλουστευτικές λύσεις, όπως ο ανεξάρτητος Βρετανός ευρωβουλευτής Άντριου Μπρονς, πρώην μέλος του ακροδεξιού Βρετανικού Εθνικού Κόμματος. «Το οργανωμένο έγκλημα δεν αναπτύχθηκε απλώς, αλλά διευκολύνθηκε από την ΕΕ. Το Σένγκεν άνοιξε τα σύνορα όχι μόνο για νόμιμες συναλλαγές, αλλά και για το οργανωμένο έγκλημα. Το εμπόριο όπλων, ναρκωτικών και λευκής σαρκός διευκολύνεται, όπως και το ξέπλυμα χρήματος μέσω του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος» υποστηρίζει ο Βρετανός ευρωβουλευτής.
Ισορροπώντας μεταξύ ανοχής και ασφάλειας
Η ΕΕ δεν μπορεί να επιβάλει την παρακολούθηση των πάντων, επισημαίνει η ευρωβουλευτής Μαριέτα Γιαννάκου. Η πρόκληση παραμένει να καταπολεμηθεί το διασυνοριακό έγκλημα, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η συνοχή της ελεύθερης ευρωπαϊκής αγοράς. Είναι πάντως εμφατική η σύμπτωση ότι λίγο πριν την έκθεση για τη συνεργασία κατά του εγκλήματος το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε εγκρίνει την επαναφορά- υπό προϋποθέσεις- συνοριακών ελέγχων στη ζώνη Σένγκεν, αλλά και την αξιοποίηση της τράπεζας δεδομένων Eurodac για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης. Μήπως λοιπόν στο όνομα της ασφάλειας, αρχίζουν να ανατρέπονται κεκτημένα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών;
«Όχι, διότι έχουμε την ελεύθερη κυκλοφορία στην ΕΕ και έχουμε και την ελεύθερη εγκατάσταση εργαζομένων, που είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο πλεονέκτημα. Αλλά σε μια εποχή που μετακινείται ένας πολύ μεγάλος αριθμός πληθυσμών, είτε λόγω καθεστώτων, είτε λόγω φτώχειας, απερήμωσης κλπ, δεν έχει δικαίωμα η Ευρώπη να γνωρίζει ποιός βρίσκεται στο έδαφός της σε μία συγκεκριμένη στιγμή;» λέει η ελληνίδα ευρωβουλευτής.
Σε κάθε περίπτωση, η ΕΕ θα πρέπει να εστιάσει λιγότερο στην καταστολή και περισσότερο στην πρόληψη, επισημαίνει ο βρετανός ευρωβουλευτής του συντηρητικού κόμματος Τίμοθυ Κίρκχοουπ: «Θα πρέπει να είμαστε ένα βήμα μπροστά από τους εγκληματίες, αντί να παραμένουμε ένα βήμα πίσω τους. Αυτή τη στιγμή φοβάμαι ότι είμαστε πολλά βήματα πίσω τους, με αποτέλεσμα να ζημιώνεται η οικονομία μας, αλλά και η κοινωνική γαλήνη. Πιστεύω ότι η καλύτερη τακτική είναι η ανταλλαγή πληροφοριών, ασφαλώς με τις όποιες ασφαλιστικές δικλείδες κρίνονται απαραίτητες» λέεο ο συντηρητικός πολιτικός.
Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο
Υπεύθ. Σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη