Βοήθεια για τους «φτωχότερους των φτωχών»

Το ταμείο θα ενοποιήσει σε μόνιμη βάση τις μέχρι τώρα δράσεις της ΕΕ για την παροχή βοήθειας σε άπορους, άστεγους και παιδιά φτωχών οικογενειών, οι οποίες από το 1987 χρηματοδοτούνταν κυρίως από πλεονάσματα του αγροτικού ταμείου. Θα καλύπτει δαπάνες για την αγορά τροφίμων ή βασικών αγαθών και δράσεις για την κοινωνική ενσωμάτωση των ενδιαφερομένων. Η Ιρλανδέζα εισηγήτρια του Ευρωκοινοβουλίου Έμερ Κοστέλο παραθέτει εντυπωσιακά στοιχεία για την αυξανόμενη φτώχεια στην ΕΕ:

«Υπάρχουν 120 εκατομμύρια Ευρωπαίοι, σχεδόν το ένα τέταρτο του πληθυσμού μας, που απειλούνται από την φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Περισσότεροι από 40 εκατομμύρια αντιμετωπίζουν σημαντικές στερήσεις και δεν μπορούν ούτε μέρα παρά μέρα να εξασφαλίσουν ένα θρεπτικό φαγητό. Σχεδόν έξι εκατομμύρια παιδιά δεν έχουν ένα δεύτερο ζευγάρι παπούτσια, ενώ τέσσερα εκατομμύρια Ευρωπαίοι είναι άστεγοι» τονίζει η Έμερ Κοστέλο.

Η κρίση προκαλεί ανέχεια

Το ότι η ΕΕ προσπαθεί να εξασφαλίσει τα στοιχειώδη για τα εκατομμύρια των συνανθρώπων μας, που είναι άστεγοι και άποροι, είναι ασφαλώς θετικό. Υπάρχει όμως ένα ερώτημα: Σε μία νησίδα ευημερίας, όπως η ΕΕ, πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν δεκάδες εκατομμύρια συνανθρώπων μας που είναι άστεγοι και άποροι; Μία απάντηση από την Γαλλίδα ευρωβουλευτή του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μαρί Τερέζ Σάντσεζ Σμιτ.

«Είναι σωστό το ερώτημα, αλλά ξέρετε ότι έχουμε μία μεγάλη κρίση, η ανεργία αυξάνεται και πρέπει να σκεφτούμε τί μπορούμε να κάνουμε. Ασφαλώς κάνουμε και άλλα πράγματα για να αλλάξουμε τα δεδομένα και να εκσυγχρονίσουμε την οικονομία μας, αλλά όλα αυτά χρειάζονται πολλά χρόνια και μέχρι τότε πρέπει να βοηθήσεις αυτούς που δεν έχουν χρήματα ούτε για ένα πιάτο φαγητό» λέει η Γαλλίδα ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.

Φαίνεται μάλιστα ότι οι δράσεις άμεσης αποτελεσματικότητας, όπως το Ταμείο Απόρων, θα γίνονται ολοένα πιο απαραίτητες καθώς καθυστερούν οι μακροχρόνιες παρεμβάσεις της ΕΕ λόγω έλλειψης οριστικής συμφωνίας για το συνολικό πλαίσιο προϋπολογισμού στην περίοδο 2014-2020. Το υπενθυμίζει στο Στρασβούργο μιλώντας στους δημοσιογράφους ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Ζόζεφ Ντολ. «Γνωρίζετε ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν δραματικό πρόβλημα ανεργίας, γι' αυτό το Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο σκοπεύουν να επεξεργαστούν ένα κοινό πρόγραμμα για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Αλλά αυτό είναι αδύνατον, όσο δεν έχουμε απάντηση στο ζήτημα του προϋπολογισμού» παραδέχεται ο γάλλος πολιτικός.

Μεταξύ φτώχειας και... επικουρικότητας

Η συμφωνία που υπάρχει μέχρι στιγμής για το Ταμείο Απόρων είναι ότι η κοινοτική χρηματοδότηση θα φτάνει το 85% και θα αυξάνεται για χώρες που υφίστανται πρόγραμμα προσαρμογής, όπως η Ελλάδα. Αλλά το σχέδιο προσκρούει ακόμη σε αντιρρήσεις από μερικά κράτη-μέλη που είτε δεν το θεωρούν απαραίτητο, είτε το απορρίπτουν ως «υπέρβαση αρμοδιοτήτων» και κατηγορούν τις Βρυξέλλες για παρέμβαση στην κοινωνική πολιτική των κρατών-μελών, που θεωρείται εθνική  αρμοδιότητα.

Η Ιρλανδέζα ευρωβουλευτής των Φιλελευθέρων Έμα Χάρκιν επικρίνει τους... επικριτές, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: «Αντιλαμβάνομαι ότι στο Συμβούλιο Υπουργών υπάρχει μία μειοψηφία που εμποδίζει την ίδρυση του ταμείου. Γνωρίζω τα επιχειρήματά τους, επικαλούνται την αρχή της επικουρικότητας. Γιατί όμως δεν επικαλούνται την επικουρικότητα όταν επιτηρούν τους προϋπολογισμούς των άλλων κρατών-μελών; Γιατί δεν την αναγνωρίζουν όταν μία χώρα θέλει να αποφασίσει μόνη της πώς θα διαθέσει τα φορολογικά της έσοδα; Ή όταν συζητάμε για τις καταθέσεις στις κυπριακές τράπεζες;»

Ακόμα και εκείνοι που εγκρίνουν το ταμείο δεν ήταν εύκολο να συμφωνήσουν σε όλα, υπενθυμίζει η Γαλλίδα ευρωβουλευτής Μαρί Τερέζ Σάντσεζ-Σμιτ. Αλλά τελικά, επήλθε συμφωνία: «Μετά από μακροχρόνια συζήτηση, αποφασίσαμε ότι τα χρήματα θα προέλθουν από το κοινωνικό ταμείο. Αυτό ήταν το πρώτο ζήτημα. Στη συνέχεια είχαμε μία συζήτηση για το συνολικό ύψος χρηματοδότησης, κάποιοι ήθελαν να το μειώσουν στα δύο δισεκατομμύρια, τελικά συμφωνήσαμε στα τρισήμισι δισεκατομμύρια. Και τέλος υπήρξαν διαφωνίες για το αν η συμμετοχή στο Ταμείο θα είναι εθελοντική ή υποχρεωτική για όλα τα κράτη-μέλη. Τελικά θα είναι υποχρεωτικό, εκεί καταλήξαμε» δηλώνει η ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη