Βιρμανία, εκλογές - φάρσα

30 εκατομμύρια Βιρμανοί καλούνται στις κάλπες, για πρώτη φορά μετά από 20, χρόνια για να εκλέξουν νέους βουλευτές. Οι τελευταίες εκλογές έγιναν το 1990, η χούντα τις έχασε, δεν αναγνώρισε το αποτέλεσμα, καταδίκασε την νικήτρια και αρχηγό της αντιπολίτευσης Αούνγκ Σαν Σου Κι σε κατ΄οίκο κράτηση και κυβέρνησε με σιδερένια πυγμή. Αυτή τη φορά, για να μην υπάρξουν πάλι απρόοπτα, οι υποψήφιοι στρατιωτικοί έβγαλαν τη στολή, έχουν ήδη καταλάβει το 1/4 των εδρών και ανεβάζουν τον πήχη πολύ ψηλά για να εμποδίσουν την είσοδο υποψηφίων της αντιπολίτευσης. Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολλές ξένες κυβερνήσεις καταγγέλλουν ότι όλα αυτά δεν έχουν σχέση με ελεύθερες και δημοκρατικές εκλογές.

Δημοκρατική νομιμοποίηση

Η οικονομία της Βιρμανίας είναι σχεδόν κατεστραμμένη, μεγάλο τμήμα του πληθυσμού ζει σε συνθήκες άκρας φτώχειας, τα συστήματα υγείας και εκπαίδευσης δεν λειτουργούν. Σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γίνονται καθημερινά. Όταν το 2007 οι μοναχοί βουδιστές διαδήλωσαν ειρηνικά εναντίον της κατάστασης, η εξέγερσή τους πνίγηκε στο αίμα. Το στρατιωτικό καθεστώς δεν έχει καμιά νομιμότητα για να κυβερνά, υποστηρίζει ο Χένινγκ Εφνερ, επικεφαλής προγράμματος για τη Βιρμανία στο Ίδρυμα Φρίντριχ Εμπερτ. «Η χούντα κυβερνά τα τελευταία 20 χρόνια με στρατιωτικά διατάγματα, και οι εκλογές της δίνουν τη δυνατότητα να ενδυθεί δημοκρατικό μανδύα για να κλείσει το στόμα στη διεθνή κριτική», υποστηρίζει ο Χένινγκ΄Εφνερ.

Πριν από λίγες εβδομάδες το καθεστώς άλλαξε τα χρώματα της σημαίας, και στη θέση του κόκκινου και του μπλε έβαλε ανοιχτό πράσινο και κόκκινο, που είναι τα χρώματα του κόμματος που ανέτρεψε πριν από 20 χρόνια. Τα χρώματα αυτά υπάρχουν και στα ψηφοδέλτια, στο κουτάκι του κόμματος των στρατιωτικών που πρέπει οι ψηφοφόροι να σταυρώσουν. Ακόμη και ο εθνικός ύμνος άλλαξε, όπως και το όνομα της χώρας που στο εξής λέγεται Δημοκρατία της Ένωσης της Μιανμάρ.

Σαν να μην υπάρχει αντιπολίτευση

Ο Γιν Τιν, μέλος του πρώην αντιπολιτευόμενου κόμματος Εθνική Λίγκα για τη Δημοκρατία, κούνησε το κεφάλι του από απορία όταν η κρατική τηλεόραση ανακοίνωσε τις αλλαγές. «Δεν ξέρω τι σημαίνουν», λέει, «Ίσως να έχουν σχέση με την … αστρολογία ίσως υπάρχουν άλλοι λόγοι. Ό, τι και να είναι πάντως, έχουν παραβιάσει τους δικούς τους νόμους».

Στα κρατικά μέσα τα ρεπορτάζ δεν αναφέρουν καθόλου την ύπαρξη κομμάτων και υποψηφίων της αντιπολίτευσης, λέει ο Ζαβ Λι, ένας ακτιβιστής που ζει εξόριστος και η οργάνωσή του Μemo98 παρακολουθεί στενά και αξιολογεί την προεκλογική εκστρατεία από τα ΜΜΕ. «Η στρατιωτική κυβέρνηση», λέει, «χειραγωγεί τα ΜΜΕ της χώρας, που μεταδίδουν αποκλειστικά και μόνο ειδήσεις για υποψηφίους της χούντας. Στα κρατικά έχουν πρόσβαση μόνο 3 πολιτικοί, ο επικεφαλής της χούντας, ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος της εφορευτικής επιτροπής. Σαν να μην υπάρχουν άλλοι. Είμαστε πολύ απογοητευμένοι για όλα αυτά, γα να μην μιλήσουμε για δημοσιογραφικά στάνταρτ που δεν υπάρχουν».

Ο άκρως αμφιλεγόμενος εκλογικός νόμος και ο δαίδαλος διατάξεων για τη διεξαγωγή των εκλογών δίνουν τη πεποίθηση ότι η νίκη των στρατιωτικών είναι παραπάνω από βεβαία. Και επειδή ο κάθε υποψήφιος πρέπει να πληρώσει 500 δολάρια ως τέλος εγγραφής, όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης μπόρεσαν να μαζέψουν 650 υποψήφιους, ενώ τα δύο κόμματα της χούντας 2.200.

Bernd Musch-Borowska/Ειρήνη Αναστασοπούλου

Επιμέλεια Σύνταξης Σπύρος Μοσκόβου