Αποθήκευση του διοξείδιου του άνθρακα στη γη

Κάθε τόνος διοξειδίου του άνθρακα που διαφεύγει στην ατμόσφαιρα βλάπτει το κλίμα. Εδώ υπάρχει συμφωνία μεταξύ των επιστημόνων. Αλλά για το τι είναι προτιμότερο, η μείωση των εκπομπών ή η αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα μέσα στη γη, οι απόψεις διίστανται ανάμεσα στις ομάδες συμφερόντων. Στην περιοχή Κετσίν της Γερμανίας, αυτή την περίοδο, γίνεται ένα πρωτοποριακό πείραμα υπό τη σημαία της Ε.Ε. Σε ειδικούς αποθηκευτικούς χώρους στα έγκατα της γης συγκεντρώνεται σιγά – σιγά διοξείδιο του άνθρακα, που θα αποτελέσει αντικείμενο ερευνών τα επόμενα δυο χρόνια.

CO2 σε βάθος 630 μέτρων

Βρισκόμαστε στο σταθμό αντλιών στο Κετσίν που είναι και η καρδιά αυτού του πρωτοποριακού προγράμματος, Εδώ επιστήμονες από ολόκληρη την Ευρώπη συμμετέχουν σε ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα παρατήρησης της συμπεριφοράς του διοξειδίου του άνθρακα μέσα στη γη. Ο μηχανικός Φάμπιαν Μελερ μας εξηγεί πώς λειτουργεί η εγκατάσταση. «Εδώ βρισκόμαστε σε μια θέση που το διοξείδιο του άνθρακα περνά με τη βοήθεια των αντλιών μέσα σε σωλήνες βαθειά στο έδαφος» μας λέει. «Οι αντλίες μας είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο, γιατί θα πρέπει να μεταφέρουμε το διοξείδιο του άνθρακα σε βάθος 630 μέτρων και να το αποθηκεύσουμε. Και θα πρέπει να ξεπεράσουμε την πίεση που ασκεί το νερό. Γι αυτό και οι αντλίες είναι τόσο σημαντικές. Το διοξείδιο του άνθρακα μας έρχεται κατεψυγμένο σε υγρή μορφή, γι αυτό και το θερμαίνουμε λίγο, ώστε να μπαίνει μέσα στους σωλήνες σε μορφή αερίου».

Μεγάλο το ερευνητικό ενδιαφέρον

Στο πρόγραμμα αυτό συμμετέχουν 18 ερευνητικά ινστιτούτα από 9 ευρωπαϊκές χώρες. Πρόκειται κυρίως για συγκροτήματα που κερδίζουν τα χρήματά τους από καύση του άνθρακα, όπως οι εταιρίες παραγωγής ενέργειας, όπως το ΕΟΝ, η Βατενφαλ και RWE. Αυτές οι εταιρίες ενδιαφέρονται πολύ για την αποθήκευση και διάσπαση του διοξειδίου του άνθρακα που τόσο μολύνει την ατμόσφαιρα. Στο πείραμα που γίνεται στο Κετσίν εξετάζονται όλες οι παράμετροι. Πώς συμπεριφέρεται το αέριο στο αλατισμένο νερό του υπεδάφους, πώς εξαπλώνεται, ποιες χημικές ενώσεις προκαλούνται. Ο Φρανκ Σίλονγκ από το Γεωδυναμικό Κέντρο του Πότσνταμ μας δίνει κάποιες κατευθύνσεις: «Έχουμε συγκεντρώσει όλους τους εδικούς από την Ευρώπη για να δουν με τα μάτια τους το πείραμα, για να μπορούν να εφαρμοστούν οι τεχνολογίες ασφάλειας που βρίσκονται σε ερευνητικό στάδιο στην γηραιά ήπειρο. Όλοι οι ευρωπαίοι εταίροι μας έρχονται εδώ, παρακολουθούν τις εξελίξεις και θέτουν σε εφαρμογή τις πιο σύγχρονες μεθόδους έρευνας».

Επικρίσεις από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις

Το διοξείδιο του άνθρακα δεν αποθηκεύεται αμέσως στους εδικούς χώρους, αλλά σε ένα στρώμα ακριβώς από κάτω. Κυρίως οι πορώδεις αμμόλιθοι θεωρούνται ο ιδανικότερος αποθηκευτικός χώρος. Κάτω από την περιοχή του Κετσίν υπάρχει ένα υγρό υπόστρωμα 100 χιλιάδων χρόνων. Εδώ θα αποθηκευτεί το διοξείδιο του άνθρακα για τα επόμενα 10.000 χρόνια. Όμως πρόκειται μόνο για ένα πείραμα, στην πραγματικότητα τα πράγματα θα είναι για λόγους οικονομικούς διαφορετικά. Σήμερα η τεχνική μας επιτρέπει το φιλτράρισμα του διοξειδίου του άνθρακα, όμως σε κάθε βήμα καθαρισμού καταναλώνεται ενέργεια και αυτό κοστίζει. Το κρίσιμο ερώτημα είναι πόσο καθαρό πρέπει να είναι το διοξείδιο του άνθρακα που προορίζεται για αποθήκευση; Υπάρχει και κάτι άλλο, όταν τεθούν σε λειτουργία οι εγκαταστάσεις φιλτραρίσματος του διοξειδίου του άνθρακα, θα παραχθούν τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Γι αυτό οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ασκούν κριτική στο πείραμα που γίνεται στο Κετσίν. Είναι καλύτερα, επιχειρηματολογούν, τα χρήματα να επενδυθούν στην έρευνα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και κυρίως στα μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης.

Ειρήνη Αναστασοπούλου