Tα σκίτσα που διχάζουν

Ανεξέλεγκτες διαστάσεις λαμβάνει πλέον η σύγκρουση μεταξύ μουσουλμανικών χωρών και της Δύσης με αφορμή τα αμφιλεγόμενα σκίτσα του Μωάμεθ. Τις τελευταίες ημέρες πολλοί κάνουν πλέον ανοιχτά λόγο για «σύγκρουση των πολιτισμών» και ειδικότερα για «σύγκρουση αξιών». Από την μία πλευρά οι θρησκευτικές ευαισθησίες των μουσουλμάνων και από την άλλη η ελευθερία του τύπου και της έκφρασης γενικότερα. Πώς βλέπουν όμως τη σύγκρουση αυτή και τη βάση στην οποία τίθεται το ζήτημα οι ίδιοι οι μουσουλμάνοι; Το ερώτημα αυτό απευθύναμε στην Γκούντρουν Κρέμερ, επικεφαλής του Ινστιτούτου Ισλαμικών Σπουδών στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου:

«Οι περισσότεροι μουσουλμάνοι θα υποστήριζαν την ελευθερία του τύπου εάν όμως αυτή είχε συγκεκριμένα όρια. Αν δηλαδή δεν παραβιάζονταν αυτό που εκείνοι θεωρούν βασικές αρχές του Ισλάμ. Έχουν λοιπόν μία ξεκάθαρη εικόνα για το πότε παραβιάζει κανείς τις γραμμές και προσβάλλει το Ισλάμ και το Κοράνι. Εδώ δεν θέλουν την ελευθερία του τύπου καθώς πιστεύουν ότι είναι βλασφημία».

Αυτό που θα έπρεπε να κάνει η Δύση, σύμφωνα με την κ. Κρέμερ, είναι να επιδείξει μεγαλύτερη ευαισθησία απέναντι στα συναισθήματα του μουσουλμανικού κόσμου. «Δείχνουμε την ευαισθησία μας όταν μιλάμε για άλλες θρησκείες, γιατί λοιπόν όχι και έναντι του Ισλάμ;», διερωτάται χαρακτηριστικά η επικεφαλής του Ινστιτούτου Ισλαμικών Σπουδών.

Την ίδια ώρα όμως εκτιμά ότι δεν μπορεί ξαφνικά να αισθάνεται προσβεβλημένος ο μουσουλμανικός κόσμος στο σύνολό του, υπάρχουν σίγουρα και άλλοι λόγοι για αυτή τη διαμάχη: «Αναμφίβολα υπάρχει πολιτική κατάχρηση του ζητήματος, κάποιοι εκμεταλλεύονται τα συναισθήματα πολλών μουσουλμάνων. Γνωρίζουμε βεβαίως ότι οι περισσότεροι μουσουλμάνοι στον κόσμο δεν έχουν δει αυτές τις καρικατούρες. Δεν μπορεί λοιπόν να έχουν πληγωθεί από κάτι που δεν έχουν δει. Αυτά που συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες στην Ιορδανία, στον Λίβανο και την Λωρίδα της Γάζας υποκινούνται από συγκεκριμένες ομάδες που έχουν στόχο να οξύνουν αυτή τη σύγκρουση ανάμεσα σε αυτό που οι ίδιοι αποκαλούν Δύση και ο υπόλοιπος κόσμος».

Όλα ξεκίνησαν όταν πριν από μερικούς μήνες εφημερίδα της Δανίας δημοσίευσε τα επίμαχα σκίτσα. Οι πολίτες της χώρας παρακολουθούν τις εξελίξεις με ιδιαίτερη ανησυχία. Βλέπουν καθημερινά μουσουλμάνους μεταξύ άλλων στον Λίβανο και την Ιορδανία να καίνε τη σημαία τους και να μποϋκοτάρουν δανικά προϊόντα. Οι συνέπειες για τις εξαγωγές της Δανίας προς τις χώρες αυτές είναι μέχρι στιγμής ανυπολόγιστές, όπως μας είπε η Ενριέτε Σολτόφτ από την Ένωση Βιομηχάνων στην Κοπεγχάγη: «Δεν είμαστε ακόμη σε θέση να γνωρίζουμε τις ακριβείς συνέπειες για την οικονομία μας και ειδικότερα για τις εξαγωγές. Μέχρι στιγμής όμως βλέπουμε ότι πολλά μέλη της ένωσής μας έχουν υποστεί σημαντική ζημιά. Όλα θα εξαρτηθούν από το πόσο γρήγορα θα λήξει αυτή η διαμάχη».