SZ: Πάπας Βενέδικτος, ένας άνθρωπος

Με τον θάνατο του επίτιμου Πάπα Βενέδικτου ΧVI παραμονή του νέου χρόνου ανοίγει ένα δύσκολο κεφάλαιο, που θα απασχολήσει για πολύ ακόμα, αυτό της αποτίμησης του έργου του εν ζωή, των πεπραγμένων του, της στάσης του απέναντι στα σκάνδαλα παιδεραστίας που συγκλόνισαν την Καθολική Εκκλησία και στη Γερμανία, όσο αυτός κατείχε υψηλά εκκλησιαστικά αξιώματα στη χώρα. Η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung του Μονάχου αφιερώνει ρεπορτάζ και σχόλια στον Βαυαρό Πάπα, επιχειρώντας να ερμηνεύσει μια κίνηση που είχε να γίνει στην Καθολική Εκκλησία από το 1294, την παραίτησή του από τον παπικό θρόνο.

«Γείωσε, έκανε πιο ανθρώπινο το αξίωμα"

"Με την παραίτησή του ήθελε να κάνει μια δήλωση", δίνει τη δική του εκδοχή ο σχολιαστής της εφημερίδας. "Ότι ο Πάπας δεν είναι υπεράνθρωπος. Ότι έχει όρια και όταν τα αγγίξει είναι πιθανή μια παραίτηση. Με τον τρόπο αυτό ο Βενέδικτος XVI απομυθοποίησε το παπικό αξίωμα. Μόνο αυτός θα μπορούσε να το κάνει, ο συντηρητικός, ο θεολόγος Πάπας. Με τον τρόπο αυτό κατέστησε δυνατή μιαν αλλαγή. Χωρίς το θάρρος του δεν θα υπήρχε ο (διάδοχός του) Πάπας Φραγκίσκος". Τελικά τί ήταν ακριβώς ο κατά κόσμον Γιόζεφ Ράτσινγκερ, θέτει το ερώτημα η εφημερίδα. "Ήταν ένας μεταβατικός Πάπας, που στην αρχή χαιρετίστηκε και στην συνέχεια ατύχησε με τις πράξεις του. Με την παραίτησή του όμως άλλαξε το αξίωμα οριστικά, το γείωσε, το έκανε πιο ανθρώπινο. Με τον τρόπο αυτό έδωσε τη δυνατότητα στον Πάπα Φραγκίσκο, παρά την κριτική για τη διστακτικότητά του, να στείλει την παγκόσμια εκκλησία σε μια συνοδική διαδικασία. Που μεταρρύθμισε την Κουρία, έδωσε στις γυναίκες ηγετικές θέσεις. Πρόκειται για τρία βήματα και είναι άγνωστο εάν στο τέλος θα αλλάξουν κάτι. Αλλά δεν είναι και το τίποτα (….) Πάνω από όλα όμως θα θυμόμαστε έναν Πάπα που με την παραίτησή του σχετικοποίησε την απόλυτη εξουσία (της Καθολικής Εκκλησίας), εκείνη την ανεξέλεγκτη  δύναμη, που είναι η βασική αιτία για την κρίση του θεσμού. Η άσπιλη και αμόλυντη εκκλησία δεν αμφισβητήθηκε ποτέ από τον Βενέδικτο, αλλά άνοιξε τον δρόμο προς μια πολύπαθη και ίσως πιο αξιόπιστη Εκκλησία".

Η Leipziger Volkszeitung εστιάζει στα σκάνδαλα σεξουαλικής κακοποίησης και παιδεραστίας στην Εκκλησία. Γράφει ο σχολιαστής της: "Στοιχείο της τραγωδίας του Γιόζεφ Ράτσινγκερ είναι ότι η θητεία του είχε τα φόντα να γίνει κάτι το μεγάλο. Σε αντίθεση με τον Ιωάννη Παύλο ΙΙ αναγνώρισε την υπαρξιακή απειλή της Εκκλησίας και της πίστης μέσω ενός σκανδάλου σεξουαλικής κακοποίησης. Αλλά έβγαλε τα λάθος συμπεράσματα. Εγκλωβισμένος ιδεολογικά στην κληρονομιά του Αυγουστινισμού με τον σκεπτικισμό και την αποστροφή του στην αυτονομία του ανθρώπου, κατηγόρησε τον `κακό κόσμο` για το σκάνδαλο. Αλλά οι ελλείψεις στην κατάσταση και τη διδασκαλία της Εκκλησία ήρθαν στο μυαλό του το ίδιο λίγο με τη συστημική αποτυχία της εκκλησιαστικής ιεραρχίας".

Βία τα μεσάνυχτα της Πρωτοχρονιάς

Στη Γερμανία η βία εναντίον των δυνάμεων ασφαλείας, πυροσβεστών και διασωστών ήταν η άλλη θλιβερή εικόνα ανάμεσα σε εκείνες πολιτών που με ειρηνικό τρόπο έριξαν πυροτεχνήματα και βεγγαλικά για να γιορτάσουν το νέο χρόνο. Κυρίως στο Βερολίνο οι πυροσβέστες για να σβήσουν τη φωτιά σε αναμμένους κάδους σκουπιδιών έπρεπε να έχουν αστυνομική προστασία. Ως ένα βαθμό μπορεί κανείς να αντιληφθεί τον υπερβάλλοντα ζήλο μετά από τρία χρόνια απαγόρευσης πυροτεχνημάτων, αλλά, όπως σημειώνουν σχολιαστές του σημερινού τύπου, σε καμιά περίπτωση δεν δικαιολογούνται επιθέσεις και βία εναντίον των οργάνων ασφαλείας, το συνδικάτο των οποίων ζητά τώρα αυστηροποίηση των ποινών.

Η Frankfurter Allgemeine Zeitung είναι της άποψης ότι αυτό δεν βοηθάει. "Το αίτημα φαίνεται καταρχήν εύλογο, αλλά το πρόβλημα βρίσκεται βαθύτερα" επισημαίνει. "Αυτό τουλάχιστον δείχνει η εμπειρία των προηγούμενων χρόνων. Ο νομοθέτης επανειλημμένα προσάρμοσε το ποινικό δίκαιο, διεύρυνε την ομάδα ατόμων που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας και αύξησε το ανώτατο όριο των ποινών. Αλλά αυτό δεν αποθαρρύνει τους δράστες, σε αντίθεση με τις καταδίκες (…) Οι δράστες πρέπει να νιώθουν άμεσα τις συνέπειες (του νόμου), κι αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την αύξηση των πόρων που έχουν στη διάθεσή τους οι ανακριτικές αρχές.  Χρειάζονται περισσότεροι αστυνομικοί, περισσότεροι εισαγγελείς για να οδηγήσουν τους δράστες στη δικαιοσύνη. Και για να εκδίδονται γρήγορα δικαστικές αποφάσεις, θα πρέπει να στελεχωθούν με περισσότερο προσωπικό τα υπερφορτωμένα δικαστήρια". 

Αλλά ούτε και μια πλήρης απαγόρευση χρήσης πυροτεχνημάτων και βεγγαλικών θα αποτελούσε λύση στο πρόβλημα, σύμφωνα τουλάχιστον με τον σχολιαστή της Pforzheimer Zeitung. "Θα ήταν κοινωνικά δύσκολο να την κάνεις κατανοητή, ακόμη κι αν πρόκειται για την προστασία των κατοικίδιων ζώων" υποστηρίζει. "Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να εφαρμοστεί αυτό που είναι ήδη εφικτό, η δημιουργία ζωνών ελεγχόμενης χρήσης πυροτεχνημάτων και παράλληλα η δημιουργία περισσότερων ζωνών απαγόρευσης της χρήσης τους. Αυτό θα ήταν μια μεσαία λύση που θα μπορούσε να περιορίσει την οργή πολλών".

Spiegel: Η "υπόθεση Μαρία"

Και τέλος, από τα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών του 2022 η ανασκευή του Spiegel για το περιεχόμενο σειράς άρθρων γύρω από την υπόθεση με την πεντάχρονη Μαρία και ομάδα προσφύγων στα ελληνοτουρκικά σύνορα, στον Έβρο. Το δημοσίευμα, μακροσκελέστατο και αναλυτικότατο με ένα προς ένα τα σημεία της έρευνας που οδήγησαν την πολυμελή συντακτική ομάδα του περιοδικού να ισχυριστεί ότι η ομάδα των προσφύγων βρίσκονταν σε ελληνική νησίδα. "Δεν περιγράψαμε σωστά την κατάσταση στο άρθρο μας" παραδέχεται το περιοδικό. " Τα δημοσιεύματα του Spiegel δημιουργούν την εντύπωση ότι η ομάδα των προσφύγων ήταν εγκλωβισμένη σχεδόν επί έναν μήνα συνεχώς στο ίδιο ελληνικό νησί. Όμως ούτε οι μετανάστες ήταν πάντα στο ίδιο νησί, ούτε ήταν πάντα σε ελληνικό έδαφος. Στην πραγματικότητα μπορεί να αποδειχθεί μόνο για λίγες ημέρες πού ακριβώς βρίσκονταν οι πρόσφυγες".

Στο ερώτημα αν τελικά υπήρξε η Μαρία, το Spiegel απαντά ως εξής: "Εξαιτίας της κατάστασης των πηγών το Spiegel θα έπρεπε να είχε διατυπώσει σαφώς πιο προσεκτικά τις αναφορές για το σημείο όπου βρίσκονταν οι πρόσφυγες και κυρίως για τον θάνατο του κοριτσιού. Ακόμα και αν απουσιάζει οριστική απόδειξη, υπάρχουν ενδείξεις ότι κάποιοι εκ των προσφύγων θα μπορούσαν να έχουν επινοήσει τον θάνατο του παιδιού μέσα στην απόγνωσή τους. Πιθανόν να σκέφτηκαν ότι έτσι τελικά θα σώζονταν". Το περιοδικό ανακοινώνει τέλος ότι αποσύρει οριστικά όλα τα σχετικά δημοσιεύματα από την ιστοσελίδα του σε οποιαδήποτε μορφή.

Ειρήνη Αναστασοπούλου