O Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ κλείνει τα 70

Η μουσική είναι συνώνυμο της ζωής για τον Ισραηλινό μουσικό Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ, ο οποίος γεννήθηκε πριν από ακριβώς 70 χρόνια στις 15 Νοεμβρίου του 1942 στο Μπουένος Άιρες. Το καθημερινό του πρόγραμμα είναι εντυπωσιακό. Οι περιοδείες του ως διευθυντής ορχήστρας ή ως πιανίστας διαδέχονται η μια την άλλη. Παράλληλα εδώ και 20 χρόνια είναι Γενικός Μουσικός Διευθυντής στην Κρατική Όπερα του Βερολίνου.

Εκτός από διεθνώς αναγνωρισμένος μουσικός ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ είναι πολιτικό ον με εντυπωσιακή δραστηριότητα. Πριν από μερικά χρόνια ίδρυσε την ορχήστρα Western East Divan με Ισραηλινούς και Άραβες μουσικούς θέλοντας, με τον τρόπο του, να αποδείξει ότι η ειρηνική συνύπαρξη και συνεργασία Ισραηλινών και Αράβων είναι εφικτή. Και τα κατάφερε. Η ορχήστρα έγινε γρήγορα αποδεκτή σε κοινό και κριτικούς και περιοδεύει σήμερα σε όλα τα πλάτη και μήκη της γης.

Πολλοί ήταν εκείνοι που τότε ειρωνεύθηκαν τις προσπάθειες του διάσημου αρχιμουσικού για αλληλοκατανόηση και ειρηνική συνύπαρξη των λαών. Απτόητος όμως ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ συνεχίζει τις προσπάθειες του ακόμη και σήμερα. Μόλις προχθές ανακοίνωσε την ίδρυση Μουσικής Ακαδημίας στο Βερολίνο, η οποία έχει ως στόχο την διεπιστημονική εκπαίδευση νέων μουσικών από το Ισραήλ και τον αραβικό κόσμο.

Προτεραιότητα η διεπιστημονική εκπαίδευση

Με αφορμή τα γενέθλιά του ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ μίλησε από το Βερολίνο στη DW ξεκινώντας, από τι άλλο, το ζήτημα της εκπαίδευσης που είναι τόσο σημαντικό για τον Ισραηλινό μουσικό:

«…Τα παιδιά στο σχολείο πρέπει να αναπτύξουν τη σχέση τους με τη μουσική και να τη μαθαίνουν όπως τη λογοτεχνία, τη γεωγραφία και τη βιολογία. Όταν μιλάμε για τη μουσική αναφερόμαστε συνήθως στο πως αντιδρούμε ακούγοντας μουσική. Ο ένας λέει ότι η μουσική είναι ποιητική. Ο άλλος ότι είναι καθαρά μαθηματικά. Και ο τρίτος ότι απευθύνεται στις αισθήσεις. Όλα αυτά ισχύουν. Και ο καθένας βρίσκει αυτό που τον ενδιαφέρει. Αλλά για την ίδια τη μουσική δεν μπορούμε να μιλήσουμε. Ο συνθέτης Φερούτσιο Μπουσόνι μας έδωσε έναν εξαιρετικό ορισμό λέγοντας ότι ’η μουσική είναι αέρας που ηχεί’, με τον οποίο λέει τα πάντα και συνάμα τίποτα. Εννοεί όμως ότι πρέπει να μάθουμε στους νέους την πνευματική, σκεπτόμενη και ψυχολογική διάσταση της μουσικής. Και όχι να φτιάχνουμε επαγγελματίες μουσικούς».

Μια Μουσική Ακαδημία με φιλόδοξους στόχους

Η Μουσική Ακαδημία «Μπάρενμποϊμ-Σαΐντ» θα συστεγάζεται με την Κρατική Όπερα Βερολίνου και θα ανοίξει τις πύλες της το 2015. Τα χρήματα προήλθαν κατά δύο τρίτα από το γερμανικό δημόσιο και κατά ένα τρίτο από δωρεές.

«Είμαι ευγνώμων στη γερμανική κυβέρνηση για τη βοήθειά της. Όπως θα ξέρετε όμως έχω Ισραηλινή και Παλαιστινιακή υπηκοότητα. Ως Ισραηλινός και Παλαιστίνιος είμαι ευγνώμων όχι μόνο για τα χρήματα, αλλά και την έκφραση στήριξης στην πρωτοβουλία από την κυβέρνηση, η οποία με λίγα λόγια λέει ότι, 'πρέπει να βοηθήσουμε στην αντιμετώπιση της διένεξης στη Μέση Ανατολή'. Δεν λέμε τη μια φορά 'ναι' στη μια πλευρά και την άλλη 'όχι' στην άλλη. Ξέρετε, μπορώ να ζήσω ως Εβραίος στο Βερολίνο επειδή οι Γερμανοί εδώ και δεκαετίες έχουν ασχοληθεί και μελετήσει το πρόσφατο παρελθόν τους. Θεωρώ ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό, να υπάρχει εδώ στο Βερολίνο το Μουσείο του Ολοκαυτώματος και όχι μόνο. Όμως τώρα θα πρέπει να στρέψουμε την προσοχή στο παρόν και το μέλλον. Και εδώ η Γερμανία έχει μια επιπλέον ευθύνη. Δεν θα ήθελα να προχωρήσω σε διάφορες άλλες ερμηνείες της γερμανικής στήριξης στο εγχείρημα της Ακαδημίας, αλλά από τη δική μου σκοπιά έτσι το βλέπω».

Peter Zimmermann / DPA / Στέφανος Γεωργακόπουλος
Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη