H σκληρή όψη της αιγυπτιακής δικαιοσύνης

«Βρισκόμαστε στην Αίγυπτο. Όλα είναι πιθανά». Με αυτά τα λόγια είχε περιγράψει τα συναισθήματά του σε συνέντευξή του προς την Deutsche Welle λίγο πριν την έκδοση δικαστικής απόφασης, ο δημοσιογράφος του Al Jazeera Μπαχέρ Μοχάμεντ, ο οποίος αντιμετώπιζε την κατηγορία της διάδοσης ψευδών ειδήσεων από την αιγυπτιακή δικαιοσύνη. Ο Μοχάμεντ και οι άλλοι δύο συγκατηγορούμενοί του καταδικάστηκαν σε τρία χρόνια φυλάκισης.

Οι τρεις δημοσιογράφοι, ο καναδικής καταγωγής Μοχάμεντ Μαχμί, ο αυστραλιανός Πέτερ Γκρέστε και ο αιγυπτιακός τηλεοπτικός παραγωγός Μπαχέρ Μοχάμεντ είχαν συλληφθεί με την κατηγορία ότι ασκούσαν προπαγάνδα υπέρ των Αδελφών Μουσουλμάνων μέσα από τα ρεπορτάζ τους καθώς μετέδιδαν την καθαίρεση του τέως προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι. Στο μεταξύ η συνήγορος του Φαχμί, Αμάλ Κλούνι, δήλωσε στην Deutsche Welle ότι προτίθεται να ασκήσει ένδικα μέσα πλέον για την επανεξέταση της υπόθεσης στο πλαίσιο της διεθνούς δικαιοσύνης.

Το κράτος δικαίου τίθεται εν αμφιβόλω

H σημερινή δικαστική απόφαση προκάλεσε οργή και θυμό παγκοσμίως. Το καναδικό υπ. Εξωτερικών ζήτησε την άμεση απελευθέρωση του καναδού υπηκόου Φαχμί. «Η απόφαση υπονομεύει το κράτος δικαίου στην Αίγυπτο» αναφέρει χαρακτηριστικά η ιστοσελίδα του καναδικού υπουργείου. Αντίστοιχα έντονη απογοήτευση για την έκβαση της δίκης εξέφρασε και η υπ. Εξωτερικών της Αυστραλίας Τζούλια Μπίσοπ. Από την πλευρά του το Al Jazeera αντέδρασε άμεσα χαρακτηρίζοντας την απόφαση ως «στοχευμένη επίθεση κατά της ελευθερίας του τύπου». Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του αραβικού τηλεοπτικού δικτύου, Μοστεφά Σουάγκ πρόκειται για μια απόφαση με πολιτικά κίνητρα και μια δίκη η οποία δεν διεξήχθη σε ένα πλαίσιο ελεύθερης και δίκαιης διαδικασίας.

Άμεση ήταν και η αντίδραση της Διεθνούς Αμνηστίας η οποία χαρακτήρισε την απόφαση ως όνειδος για την αιγυπτιακή δικαιοσύνη, ενώ η ΜΚΟ Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα έκαναν λόγο για μια «επαίσχυντη δικαστική απόφαση».

18 δημοσιογράφοι στη φυλακή

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία η Αίγυπτος από την επανάσταση του 2011 και μετά ολισθαίνει ολοένα περισσότερο προς την κατεύθυνση της απροκάλυπτης καταπάτησης της ελευθερίας του τύπου. Έρευνα της Διεθνούς Επιτροπής Προστασίας των Δημοσιογράφων αποκαλύπτει ότι εν έτει 2015, 18 δημοσιογράφοι βρίσκονται στη φυλακή εξαιτίας της επαγγελματικής άσκησης των δημοσιογραφικών καθηκόντων τους. Η διεθνής ΜΚΟ αναφέρει μάλιστα σε ειδική ανακοίνωση ότι με τον τρόπο αυτό η αιγυπτιακή κυβέρνηση προσπαθεί να ασκήσει πιέσεις στα εγχώρια ΜΜΕ ώστε να λογοκρίνουν τους δημοσιογράφους τους «επιβάλλοντας έναν κώδικα σιωπής για ευαίσθητα θέματα».

Οι περισσότεροι από τους φυλακισμένους δημοσιογράφους έχουν κατηγορηθεί για στήριξη των Αδελφών Μουσουλμάνων. Στο μεταξύ έντονες είναι και οι επικρίσεις από τη διεθνή κοινότητα για τη νέα αντιτρομοκρατική νομοθεσία που έχει ψηφίσει η κυβέρνηση του προέδρου Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, σύμφωνα με την οποία διευκολύνεται η επιβολή ποινών για αδικήματα που σχετίζονται με την τρομοκρατία. Στο στόχαστρο βρίσκονται ως επί το πλείστον εκπρόσωποι του τύπου, μεμονωμένοι δημοσιογράφοι αλλά και φιλελεύθερες εφημερίδες καθώς και άνθρωποι από τον χώρο των τεχνών και των γραμμάτων. Ωστόσο ο ορισμός της τρομοκρατίας στο εν λόγω νομοθέτημα είναι προβληματικός, όσο και η δικαστική ερμηνεία του.

Κέρστεν Κνιπ / Δήμητρα Κυρανούδη (DW, afp)