H ουτοπία της αλληλέγγυας κοινωνίας
14 Μαρτίου 2013Ο Φιλίπ Πότζο ντι Μπόργκο φαίνεται μια χαρά παρά το ταξίδι του από το Μαρόκο προς την Κολωνία. Εάν όμως έχει κανείς διαβάσει το βιβλίο του για την πραγματική ιστορία της ταινίας «Οι άθικτοι», όπως μεταφράστηκε στα ελληνικά, τότε θα καταλάβαινε πως για έναν τετραπληγικό τόσο μεγάλες διαφορές θερμοκρασίας είναι ένα πραγματικό βάσανο. Αυτή την περίοδο στην Κολωνία η θερμοκρασία είναι κάτω από το μηδέν. Ο Αμπντέλ Σελού από την Αλγερία, ο άνθρωπος που για χρόνια τον φρόντιζε, σπρώχνει το αναπηρικό καροτσάκι προς την αίθουσα που θα γίνει η συνέντευξη. Αυτές τις μέρες στην Κολωνία γίνεται το διεθνές φεστιβάλ λογοτεχνίας και με αυτή την αφορμή επισκέπτονται την πόλη οι δυο πρωταγωνιστές.
Στην αυτοβιογραφία του ο Φιλίπ Πότζο ντι Μπόργκο, η οποία κυκλοφόρησε στη Γαλλία ήδη το 2001 με τον τίτλο «Le second souflle» (ελληνιστί, Η δεύτερη αναπνοή), δεν εξωραΐζει την πλούσια και αριστοκρατική καταγωγή του. Κατάγεται από μια παλιά οικογένεια ευγενών και γεννήθηκε με ένα χρυσό κουτάλι στο στόμα, όπως λέει. Τα παλάτια και οι βίλες ήταν το οικείο περιβάλλον του, ως μάνατζερ ενός κολοσσού της σαμπάνιας. Όλα αυτά, όμως, μέχρι το 1993, όταν είχε το σοβαρό ατύχημα από το οποίο έγινε παραπληγικός.
Οικονομική κρίση και ανασφάλεια
Από το παρελθόν του έμειναν μόνο τα χρήματα. Τα τελευταία 18 χρόνια είχε να παλέψει με μια άλλη πολύ σκληρή πραγματικότητα. Τρία χρόνια μετά το δικό του ατύχημα έχασε και τη γυναίκα του Βεατρίκη. Το συμπέρασμα που έβγαλε από όλα αυτά τα δύσκολα χρόνια συνοψίζεται στο ότι «η κοινωνία μας βρίσκεται σε μια βαθιά κρίση. Οι άνθρωποι νιώθουν ανασφαλείς γιατί δεν ξέρουν τι τους επιφυλάσσει το μέλλον.
Η οικονομική κρίση εντείνει αυτό το αίσθημα. Καταλαβαίνει κανείς ότι θέλει να δώσει έμφαση σε αυτό που λέει και να χρησιμοποιήσει τα χέρια του αλλά δεν μπορεί. Από το λαιμό και κάτω είναι παράλυτος. Τα μάτια του, όμως, έχουν μια μεγάλη λάμψη και όλο το πάθος όσων θέλει να πει ξεπηδάει από τα μάτια του.
Αυτά που λέει δεν είναι πρωτότυπα, έχουν όμως μια μεγάλη αλήθεια. «Οι άνθρωποι εξαρτόμαστε ο ένας από τον άλλο. Οι ανάπηροι μπορούν να παίξουν το ρόλο αυτών που επαγρυπνούν και που μας υπενθυμίζουν ότι η ζωή δεν είναι ατελείωτη. Δεν είμαστε για πάντα ωραίοι, αθλητικοί και αθάνατοι. Όσο μεγαλώνουμε, τόσο πιο εύθραυστοί γινόμαστε». Μάλιστα όσο μεγαλώνουμε, συμπληρώνει, οι άνθρωποι με αναπηρίες αυξάνονται. Ίσως αυτός να ήταν και ένας από τους λόγους της μεγάλης επιτυχίας της ταινίας.
Βοήθεια χρειάζονται όλοι
Αλλά και ο Αμντέλ Σελού, ο άνθρωπος που τον βοηθούσε στην καθημερινότητα του, χρειαζόταν βοήθεια. Όταν ξεκίνησε σε ηλικία είκοσι χρόνων δεν ήταν παρά ένα μικροεγκληματίας που μπαινοέβγαινε στις φυλακές. Η συναναστροφή του με τον Φιλίπ Πότζο ντι Μπόργκο τον έκανε καλύτερο άνθρωπο, όπως λέει. «Πριν όλα περιστρέφονταν γύρω από εμένα. Ήμουν εγωιστής και αδίστακτος. Ήμουν δηλαδή ένας κανονικός άνθρωπος». Αυτά τα λέει σοβαρός, επειδή συνήθως αστειεύεται. «Στα σπίτια που έμπαινε ο Φιλίπ από την πόρτα εγώ έμπαινα από το παράθυρο».
Η συνέντευξη κύλησε έτσι ανάμεσα στο χιούμορ και την σκληρή πραγματικότητα της ζωής.
Sabine Oelze / Μαρία Ρηγούτσου
Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής