Brexit, η επόμενη απειλή για την Ευρώπη;

Ήταν μια ιστορική στιγμή για τον Βρετανό πρωθυπουργό η πρόσφατη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ. Όχι γιατί θα μιλούσαν για την Ελλάδα αλλά γιατί για πρώτη φορά θα παρουσίαζε επίσημα στους ομολόγους του τους όρους για να παραμείνει η Βρετανία στην ΕΕ. To προηγούμενο βράδυ πάντως στο Βερολίνο, η βασίλισσα Ελισάβετ Β του έκλεψε την παράσταση, όταν στο επίσημο δείπνο δήλωσε πως η Ευρώπη θα πρέπει να παραμείνει ενωμένη.

Ο Ντέιβιντ Κάμερον πάντως μίλησε την ώρα που οι υπόλοιποι ηγέτες έπαιρναν το γλυκό τους. Αυτό που έγινε σαφές είναι ότι δέχεται πιέσεις από τους αντιπάλους της ΕΕ μέσα στο κόμμα του, καθώς και από το ευρωσκεπτικιστικό Κόμμα της Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου. Μέχρι τον ερχόμενο Δεκέμβριο οι ηγέτες των χωρών της ΕΕ θα πρέπει να βρουν μια λύση στο βρετανικό ζήτημα, δήλωσε.

Το 2017 δεν είναι καλή χρονιά για δημοψήφισμα

Ο Βρετανός πρωθυπουργός θα προτιμούσε να γίνει το δημοψήφισμα για την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ, το φθινόπωρο του 2016 και όχι το 2017. Το 2017 δεν είναι η κατάλληλη χρονιά για εκείνον μιας και διεξάγονται εκλογές στη Γερμανία και τη Γαλλία και το ενδιαφέρον θα στρέφεται και άλλου και δεν θα μπορεί να επικεντρωθεί στο δημόσιο διάλογο στη Βρετανία. Εκτός αυτού θα ήταν η σειρά της Βρετανίας να πάρει το τιμόνι της προεδρίας στην ΕΕ και θα ήταν πολύ δύσκολο να εξηγήσει ότι σκέφτεται να αποχωρήσει.

Η μεγαλύτερη επιθυμία του Ντέιβιντ Κάμερον είναι να μπει ένα φρένο στην είσοδο μεταναστών και προσφύγων. Η Άγκελα Μέρκελ και ο Φρανσουά Ολάντ του έχουν κάνει πάντως σαφές ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν περιορισμοί στο δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης. Ο Βρετανός πρωθυπουργός αναζητά νομικές φόρμες για την έλευση μεταναστών με συγκεκριμένη επαγγελματική εξειδίκευση.

Συμβιβασμοί είναι εφικτοί

Πιο εύκολος φαίνεται ένας συμβιβασμός στο θέμα των κοινωνικών εισφορών όπου ο Κάμερον έχει τη στήριξη και άλλων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, όπως για παράδειγμα της Δανίας. Ένα άλλο θέμα είναι μια ρήτρα, σύμφωνα με την οποία, το Λονδίνο δεν θα έχει κάποια μειονεκτήματα από την συρρικνούμενη ευρωζώνη. Εδώ o Κάμερον έχει την στήριξη των χωρών που δεν έχουν υιοθετήσει το κοινό νόμισμα. Όσον αφορά μια ενιαία οικονομική και εμπορική αγορά, η Άγκελα Μέρκελ θα υπέγραφε αμέσως μια τέτοια συμφωνία αλλά δεν θα προλάβαινε μέχρι το φθινόπωρο του ερχόμενου χρόνου.

Ένα ακόμα αίτημα του Ντέιβιντ Κάμερον είναι η μεταβίβαση περισσότερων εξουσιών από τις Βρυξέλλες στο Λονδίνο και η κατά το δυνατόν μεγαλύτερη αυτονομία από την ολοένα μεγαλύτερη «σύγκλιση» της Ευρώπης.

Συμβιβαστικές λύσεις είναι εφικτές και θα μπορούσε ο Ντέιβιντ Κάμερον να τις εισπράξει ως μεγάλες πολιτικές επιτυχίες. Ωστόσο μέχρι το φθινόπωρο του 2016 κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό και όπως λέει ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, θα χρειαζόταν πολλά χρόνια για να αλλάξουν νομικά οι συνθήκες.

Μπάρμπαρα Βέζελ / Μαρία Ρηγούτσου