Bali Roadmap: ελάχιστος κοινός παρονομαστής;

Σε παιχνίδι για γερά νεύρα εξελίχθηκαν οι διαπραγματεύσεις στην διεθνή διάσκεψη των ΗΕ για το κλίμα που ολοκληρώθηκαν σήμερα το πρωί στο Μπαλί. Την 13η μέρα της διάσκεψης που είχε αρχικά προγραμματιστεί να διαρκέσει μια μέρα λιγότερο, οι εκπρόσωποι 190 χωρών συμφώνησαν μετά από μια δραματική συνεδρίαση σε ένα κείμενο, το οποίο θα αποτελέσει τη βάση πάνω στην οποία θα κινηθεί η νέα συμφωνία για το κλίμα που θα διαδεχθεί το πρωτόκολλο του Κυότο. Το τελικό κείμενο δεν περιέχει ωστόσο κανένα συγκεκριμένο στόχο ή χρονοδιαγράμματα για την μείωση των εκπομπών ρύπων. Παραπέμπει απλά στις προτάσεις της έκθεσης της ειδικής επιτροπής των ΗΕ για το κλίμα, η οποία ωστόσο προβλέπει στόχους για τη μείωση των ρύπων.

Η συμφωνία στο Μπαλί που ονομάζεται πλέον Bali Roadmap, «Οδικός Χάρτης του Μπαλί» είναι στην ουσία ο ελάχιστος κοινός παρανομαστής και δυστυχώς δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένες δεσμεύσεις έναντι των υπό ανάπτυξη χωρών όπως ήλπιζαν πολλοί από τους συμμετέχοντες.

Μάταια η ΕΕ, με τον αρμόδιο ευρωπαίο επίτροπο Σταύρο Δήμα και τον γερμανό υπουργό Περιβάλλοντος Ζιγκμαρ Γκάμπριελ προσπάθησαν μέχρι τέλους να πείσουν για την αναγκαιότητα δέσμευσης των βιομηχανικά αναπτυγμένων κρατών να μειώσουν τους ρύπους από 25% μέχρι 40% κάτω από τα επίπεδα του 1990 έως το 2020. Χθες τη νύχτα ο Σταύρος Δήμος διατύπωνε για μια ακόμα φορά στα μέσα ενημέρωσης τη θέση της ΕΕ: «Εμμένουμε στην άποψή μας πως είναι απαραίτητο να συμπεριληφθεί στο τελικό κείμενο ένας στόχος για τη μείωση των ρύπων μέχρι το 2020 όπως προτείνεται στην έκθεση των ΗΕ για το κλίμα. Επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω για μια ακόμα φορά ότι ο Οδικός Χάρτης του Μπαλί πρέπει να έχει ξεκάθαρους στόχους».

Οι αντιρρήσεις χωρών όπως οι ΗΠΑ που δεν θέλησαν να προχωρήσουν σε καμία είδους δέσμευση, ή της Κίνας και της Ινδίας που ζήτησαν επανεξέταση παραγράφων του τελικού κειμένου απείλησαν να οδηγήσουν τη διάσκεψη του Μπαλί σε αδιέξοδο. Δραματική ήταν η έκκληση του γγ των ΗΕ Μπαν κι Μουν, ο οποίος επέστρεψε εσπευσμένα στο Μπαλί μόλις διαπίστωσε ότι η διεθνής διάσκεψη απειλείται με ναυάγιο: «Είμαι απογοητευμένος από την απουσία προόδου. Όλοι μας πρέπει να είμαστε έτοιμοι να κάνουμε συμβιβασμούς στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού, της αλληλοκατανόησης και της ευελιξίας».

Τελικά η Πόλα Ντομπριάνσκι, εκπρόσωπος των ΗΠΑ στη διάσκεψη ανακοίνωσε ότι αποσύρει την ένσταση για το τελικό κείμενο έτσι ώστε να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις. Οι συμμετέχοντες απάντησαν με ενθουσιώδη χειροκροτήματα γνωρίζοντας ότι αυτή η εξέλιξη διέσωζε το κύρος της διεθνούς διάσκεψης και άνοιγε το δρόμο για κάποιο, έστω, απτό αποτέλεσμα: «Οι ΗΠ καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια και επιδιώκουν την από κοινού δράση των χωρών. Συνεπώς θέλω να τονίσω κύριε πρόεδρε ότι θα προχωρήσουμε και θα αναζητήσουμε συμβιβαστικές λύσεις».

Η τελική συμφωνία αποτιμάται από αρκετούς παρατηρητές ως μια αρχή και τίποτα περισσότερο. Μια αρχή για μια νέα συμφωνία για την προστασία του κλίματος, η οποία θα υπογραφεί το αργότερο μέχρι το 2009 και θα αντικαταστήσει το πρωτόκολλο του Κυότο που λήγει το 2012.