5 χρόνια από την έναρξη του πολέμου στη Συρία

Πέντε χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ημέρα έναρξης των διαδηλώσεων κατά του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, οι οποίες οδήγησαν στο ξέσπασμα του αιματηρού εμφυλίου που έχει στοιχίσει μέχρι σήμερα τη ζωή τουλάχιστον 270.000 ανθρώπων. Χθες ξεκίνησε στη Γενεύη ο δεύτερος γύρος έμμεσων διαπραγματεύσεων μεταξύ εκπροσώπων του καθεστώτος και της αντιπολίτευσης με στόχο έναν οδικό χάρτη για την ειρήνευση στη χώρα. Ωστόσο, το χάσμα μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών μοιάζει δύσκολο να γεφυρωθεί. Την ώρα που οι εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης θέτουν ως όρο την παραίτηση του Άσαντ, οι εκπρόσωποι του σύρου προέδρου αρνούνται να συζητήσουν αυτό το ενδεχόμενο.

Η Μπέντε Σέλερ, ειδική αναλύτρια σε θέματα Συρίας από το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ στη Βηρυτό, εκτιμά ότι όταν της ξαναδοθεί η ευκαιρία, μεγάλη μερίδα του συριακού πληθυσμού θα επαναλάβει την απαίτηση να παραιτηθεί ο Μπασάρ αλ Άσαντ. Όπως επισημαίνει, «έχουμε να κάνουμε με μια σύγκρουση ανάμεσα σε μια μεγάλη μερίδα του συριακού πληθυσμού και το καθεστώς. Το συριακό καθεστώς δεν μπορεί να δώσει πολιτική απάντηση στη σύγκρουση αυτή. Η μόνη του απάντηση από το 2011 είναι στρατιωτική και δεν είδαμε σε κανένα σημείο το καθεστώς να είναι πρόθυμο να αντιπαρατεθεί με τα πολιτικά ζητήματα που υπάρχουν».

Πολλοί έχουν πάψει να ελπίζουν

Πάντως η προσπάθεια του σύρου προέδρου να εμφανιστεί ως μοναδική εναλλακτική στους εξτρεμιστές φαίνεται να έχει αποτέλεσμα. Όπως λέει ο Μοχάμεντ Οσμάν Μουσταχίλ, σύρος πρόσφυγας στη Βηρυτό, «αν απομακρύνουμε τον Άσαντ, θα έρθουν στην εξουσία εξίσου ακατάλληλοι άνθρωποι. Ακόμη κι αν επέμβει όλος ο κόσμος στη Συρία. Σε τέτοια περίπτωση θα συμβεί ό,τι ακριβώς έγινε στη Λιβύη και στο Ιράκ».

Δυο και πλέον εβδομάδες μετά την έναρξη της εκεχειρίας στη Συρία, που τηρείται με ορισμένες παραβιάσεις, ο ειδικός διαπραγματευτής του ΟΗΕ Στάφαν ντε Μιστούρα τονίζει ότι «δεν υπάρχει σχέδιο Β'», λέγοντας ότι η μόνη εναλλακτική εφόσον αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις είναι η επιστροφή στον πόλεμο.

Η φρασεολογία που επέλεξε χθες ο Στάφαν ντε Μιστούρα ήρθε να υπογραμμίσει την επιτακτική ανάγκη να επιδείξουν πνεύμα συνεργασίας όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές προκειμένου να καταστεί εφικτός ο τερματισμός του πολέμου. Πάντως ορισμένοι Σύροι έχουν πλέον πάψει να ελπίζουν. Όπως λέει ένας σύρος αρχιτέκτονας που διέφυγε στον Λίβανο, «πέρασαν πέντε χρόνια από την έναρξη της εξέγερσης. Δεν έχει πλέον νόημα να ελπίζεις. Θα υπάρξουν πολλές ακόμη ειρηνευτικές διασκέψεις και μπορεί να περιμένουμε 10 ή και 20 χρόνια».

Γιούργκεν Στρίγιακ / Άρης Καλτιριμτζής