5 χρόνια μετά τον καταστροφικό τυφώνα Κατρίνα

5 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τον καταστροφικό τυφώνα Κατρίνα που σάρωσε στην κυριολεξία τη Νέα Ορλεάνη. Η ιστορική παλιά πόλη πνίγηκε στο νερό, 1800 άνθρωποι πέθαναν και άλλοι εκατοντάδες χιλιάδες έχασαν τα σπίτια τους. Σήμερα η πόλη προσφέρεται για αρχιτεκτονικούς πειραματισμούς και από τη θεομηνία μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλά που να δικαιολογούν αυτούς που αποκαλούν την Ν. Ορλεάνη πειραματικό εργαστήριο για αρχιτέκτονες.

Σημασία στην επαναχρησιμοποίηση

Βέβαια πολλά από τα νέα και πολύχρωμα κτίρια είναι κάτι σαν ξένο σώμα, αλλά υπάρχουν κι άλλα που ενσωματώνονται αρμονικά στις κλιματικές και τοπογραφικές συνθήκες της πόλης.

Και για να αντιληφθούμε τι έγινε τα τελευταία 5 χρόνια, ας επισκεφτούμε τον Βίνσεντ Φεντέλι. Μένει σε ένα ιδιαίτερο σπίτι, οικολογικό, στην καρδιά της Ν. Ορλεάνης, που θεωρείται υπόδειγμα αρχιτεκτονικής σύλληψης. «Το δάπεδο», μας λέει, «είναι από ξύλο κυπαρισσιού. Δίνουμε πολύ μεγάλη σημασία στην επαναχρησιμοποίηση παλαιών υλικών. Αυτό το ξύλο προέρχεται από ένα σπίτι που καταστράφηκε ολοσχερώς από τον τυφώνα Κατρίνα».

Το σπίτι έχτισε η περιβαλλοντική οργάνωση Global Green. Βρίσκεται με δύο άλλα κτίρια στην φτωχή συνοικία Holy Cross. Τα οικοδομήματα φωτίζονται με απαλό μπλε, πράσινο και κίτρινο φωτισμό, στη σκεπή έχουν τοποθετηθεί φωτοβολταϊκά. Μέσα στο κτίριο ο κλιματισμός γίνεται με φυσικό τρόπο και δίνεται μεγάλη βαρύτητα στη χαμηλή κατανάλωση ηλεκτρικού και νερού. Και βέβαια είναι αυτονόητο ότι οι κάτοικοι συγκεντρώνουν το νερό της βροχής.

«Στα δοχεία μαζεύουμε 4000 τόνους βρόχινου νερού, και με αυτό ποτίζουμε τα λουλούδια και το γρασίδι», λέει ο Φεντέλι. «Και στη καλύτερη περίπτωση θα χρησιμοποιήσουμε το νερό από τις τουαλέτες, κάτι που απαγορεύεται στη Λουϊζιάνα. Αλλά εμείς θα το προσπαθήσουμε».

Φουτουριστικές μονοκατοικίες

Τα νέα κτίρια βρίσκονται σε μια περιοχή, όπου τα σπίτια είναι σε άθλια κατάσταση με σφραγισμένα πορτοπαράθυρα. Εδώ ο τυφώνας Κατρίνα άφησε ανεξίτηλα ίχνη, όπως και σε ολόκληρη την πόλη. Η φυσική καταστροφή έγινε όμως παράλληλα μοχλός για αρχιτεκτονικές καινοτομίες. Δημιουργήθηκε χώρος για νέα κτίρια που χρηματοδοτήθηκαν από ιδιώτες χορηγούς, όπως ο ηθοποιός Μπραντ Πιτ. Χάρη στο ίδρυμά του Make it Right χτίστηκαν ασφαλή και φιλικά προς το περιβάλλον οικοδομικά τετράγωνα. Εκεί που ο Κατρίνα ισοπέδωσε τα πάντα, σήμερα έχουν ξεφυτρώσει φουτουριστικές μονοκατοικίες. Μια από αυτές στηρίζεται σε ένα κυκλικό οικοδόμημα, που έχει συγκεκριμένο σκοπό, όπως μας λέει ο αρχιτέκτονας Τζον Βετεμαρκ. «Το σπίτι στηρίζεται σε πασσάλους. Σε περίπτωση πλημμύρας ολισθαίνει κατά μήκος των πασσάλων προς τα πάνω και έτσι υπό κανονικές συνθήκες δεν χρειάζεται να χτιστεί υπερυψωμένα».

Είναι μια από τις πολλές τρελές ιδέες, που βρήκαν εφαρμογή στη Ν. Ορλεάνη. Γιατί μετά τον καταστροφικό τυφώνα το αρχιτεκτονικό σύνθημα είναι «Καμιά ιδέα δεν είναι υπερβολική». Κι αυτό αρέσει και στους κατοίκους. «Είναι πολύ ερεθιστικό το ότι και οι πιο ασυνήθιστες ιδέες υλοποιούνται», λέει ο Βέτεμαρκ. «Πρόκειται για την αναγέννηση μιας περιοχής, που όλοι τώρα θέλουν να στηρίξουν».

Γίνεται όμως και κριτική, ότι τα κτίρια αυτά δεν είναι κατοικίες για ανθρώπους με χαμηλά εισοδήματα. 5 χρόνια μετά τον Κατρίνα 100.000 σπίτια παραμένουν άδεια και κανείς δεν ενδιαφέρεται. Όμως με τον καιρό οι άνθρωποι συνειδητοποιούν σιγά-σιγά την αναγκαιότητα ενός τρόπου οικοδόμησης πιο φιλικού προς το περιβάλλον.

Nicole Markwald/Ειρήνη Αναστασοπούλου

Επιμέλεια Σύνταξης Σπύρος Μοσκόβου