Η Γερμανία 25 χρόνια μετά την επανένωση

Στην έκθεση με τίτλο «Έτσι γίνεται η επανένωση - Πόσο ενώθηκε η κάποτε διαιρεμένη Γερμανία;» δίνονται απαντήσεις όσον αφορά τις ομοιότητες και τις διαφορές στον τομέα της οικονομικής ισχύος, της περιουσίας, της ανεργίας, της οικογένειας, της θρησκείας. Η Φραντζίσκα Βέλερτ, η οποία συμμετείχε στην έρευνα έδωσε συνέντευξη στο δεύτερο γερμανικό τηλεοπτικό πρόγραμμα ZDF και δήλωσε σχετικά για τα γενικά συμπεράσματα που εξήχθησαν:

«Η έκθεση αυτό που καταρχάς λέει είναι ότι βλέπουμε τους εαυτούς μας σαν ενότητα, ότι θέλουμε να συγκριθούμε και αυτό είναι καταρχάς θετικό. Συνενώθηκαν στην αρχή δύο πολύ διαφορετικά πολιτικά συστήματα. Οι άνθρωποι είδαν τον εαυτό τους σαν έναν λαό και ήθελαν πολύ γρήγορα να έχουν τις ίδιες δυνατότητες και τις ίδιες ευκαιρίες. Το γεγονός όμως ότι η εξομοίωση ανατολικής και δυτικής Γερμανίας δεν συντελείται πολύ γρήγορα φαίνεται και από τα 25 τελευταία χρόνια. Καταφέραμε πολλά, αλλά φυσικά κάποιες δομικές διαφορές δεν μπορούν να αλλάξουν τόσο γρήγορα».

Αρκετές εκπλήξεις

Η έκθεση εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο του Βερολίνου από κοινού με την Εταιρεία για την Έρευνα των Καταναλωτών. Από τότε που έγινε η επανένωση των Γερμανίων σχεδόν δύο εκατομμύρια Ανατολικογερμανοί μετανάστευσαν στα λεγόμενα παλαιά κρατίδια. Στην πλειονότητα τους ήταν γυναίκες και νέοι που αναζητούσαν δουλειά. Υπήρχαν άραγε εκπλήξεις στην έκθεση; Η Φραντζίσκα Βέλερτ απαντά:

«Υπήρχαν πραγματικά εκπλήξεις. Δουλέψαμε πάρα πολύ με γραφιστικά, με χάρτες και σε κάποιους τομείς φάνηκαν ότι ακόμα υπάρχουν σύνορα πολύ καθαρά. Ωστόσο στον τομέα της εργασίας, των απολαβών, της περιουσίας αλλά και σε άλλους τομείς υπήρξε μεγάλη σύγκλιση. Ένα από τα πιο θετικά μηνύματα είναι το προσδόκιμο ζωής, το οποίο αυξήθηκε πολύ μετά την επανένωση και τώρα βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο όπως στη δυτική Γερμανία».

Πολλές από τις διαφορές παραμένουν

Πιο συγκεκριμένα: η παραγωγικότητα στην ανατολική Γερμανία βρίσκεται στο 73%, η περιουσία έχει τη μισή αξία εξαιτίας των φθηνότερων ακινήτων, σε σύγκριση με τη δυτική Γερμανία, ενώ οι μισθοί βρίσκονται στο επίπεδο των δύο τρίτων σε σύγκριση με αυτούς των παραδοσιακά πλουσιότερων Γερμανών. Παράλληλα όμως στα νέα κρατίδια παρατηρείται μεγαλύτερος αριθμός γυναικών που εργάζονται.

Παράλληλα στα κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας παρατηρείται αυξημένη πρόσληψη και αναπαραγωγή στερεοτύπων που στρέφονται εναντίον των ξένων, παρόλο που στα νέα κρατίδια μένουν πολύ λιγότεροι μετανάστες σε σχέση με τα δυτικά.

Όσον αφορά την επιλογή συντρόφου γενικότερα οι άνδρες δίνουν σημασία στην ηλικία και την εμφάνιση, ενώ οι γυναίκες στην οικονομική κατάσταση. Για το λόγο αυτό οι γυναίκες από την ανατολική Γερμανία αναζητούν περισσότερο άνδρες από την δυτική Γερμανία. Τέλος, όσον αφορά τη θρησκεία τα δύο τρίτα των κατοίκων στα νέα κρατίδια δηλώνουν άθεοι, ενώ και στα δυτικά κρατίδια η τάση παρατηρείται εξίσου μια αυξητική τάση προς την ίδια κατεύθυνση.

Μαρία Ρηγούτσου (DW, ZDF, Spiegel, EPD)