Εξασθενεί η κινεζική ατμομηχανή

Μιλώντας στην Γερμανική Ραδιοφωνία Deutschlandfunk η επιστήμονας τόνισε ότι οι διαδοχικές κρατικές παρεμβάσεις καταρχήν στην χρηματιστηριακή αγορά και εν συνεχεία στη συναλλαγματική ισοτιμία του εθνικού νομίσματος, προκαλούν όντως ανησυχία: «Οι δυο παρεμβάσεις σε δυο τελείως διαφορετικούς τομείς καταδεικνύουν ότι η κινεζική ηγεσία βρίσκεται σε κατάσταση πανικού και αυτό έχει βέβαια τους λόγους του».

Μέσα από τις μαζικές επενδύσεις των κρατικών επιχειρήσεων αλλά και της κυβέρνησης, το χρέος της χώρας αυξήθηκε σημαντικά. Πώς θα εξυπηρετηθεί αυτό με την ανάπτυξη να κινείται πλέον πτωτικά;

«Πρόκειται για ένα καλό ερώτημα, διότι με πτωτικούς ρυθμούς ανάπτυξης η αποπληρωμή του χρέους καθίσταται πιο δύσκολη. Αυτό δημιουργεί επιπροσθέτως το πρόβλημα ότι ένα υψηλό χρέος δυσχεραίνει την υλοποίηση αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Παρόλα αυτά η Κίνα είναι σε θέση να δρομολογήσει μεταρρυθμίσεις, παρά το χρέος. Εάν καταφέρει να σταθεροποιήσει τους ρυθμούς ανάπτυξης, ακόμη και σε χαμηλά επίπεδα, τότε το χρέος δεν αναμένεται να δημιουργήσει ιδιαίτερα προβλήματα στην Κίνα».

Συνεχίζουν να αυξάνονται οι μισθοί

Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά για την αναδυόμενη μεσαία τάξη στην Κίνα, δεδομένου ότι με το Κομμουνιστικό Κόμμα υπήρχε τρόπον τινά μια άτυπη συμφωνία που διασφαλίζει στους πολίτες ένα ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο, εάν αυτοί συμβάλουν στην πολιτική ηρεμία της χώρας. Κινδυνεύει πλέον αυτή η συμφωνία;

«Δεν θα το πήγαινα τόσο μακριά. Είναι αλήθεια ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης μειώθηκαν σημαντικά. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα πράγματα είναι χειρότερα για τη μεσαία τάξη. Για τη μεσαία τάξη δεν έχει σημασία κατά πόσον αυξάνεται το ΑΕΠ, αλλά εάν οι πολίτες έχουν δουλειά και εάν αυξάνονται οι μισθοί τους. Προς το παρόν η κατάσταση παραμένει πολύ καλή. Οι μισθοί στην Κίνα εξακολουθούν να αυξάνονται και αυτό οφείλεται στην γήρανση του πληθυσμού».

Οι διαδοχικές υποτιμήσεις ενός εθνικού νομίσματος βοηθούν ως γνωστόν τις εξαγωγές, καθιστώντας τις εξαγωγές πιο φθηνές, στον αντίποδα ωστόσο τα εισαγόμενα προϊόντα ακριβαίνουν. Κατά πόσον μπορεί να βοηθήσει η γνωστή αυτή τακτική στην επίλυση των πραγματικών προβλημάτων της κινεζικής οικονομίας;

«Όχι, σίγουρα δεν μπορεί να βοηθήσει. Η υποτίμηση του νομίσματος μπορεί να συμβάλει οριακά στην ενίσχυση των εξαγωγών. Η υποτίμηση όμως δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα του εξαγωγικού τομέα. Όπως προανέφερα, οι μισθοί στην Κίνα αυξάνονται με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι τιμές των κινεζικών προϊόντων και αυτό εν μέσω γενικευμένης μείωσης της ζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια απλή υποτίμηση λοιπόν δεν συνιστά λύση. Στην Κίνα παραμένει η επείγουσα ανάγκη να δρομολογηθούν διαρθρωτικές οικονομικές μεταρρυθμίσεις, κυρίως στο χρηματοπιστωτικό και δημοσιονομικό σύστημα αλλά και στο πεδίο των κρατικών επιχειρήσεων».

Θα χαρακτηριστεί το γουάν αποθεματικό νόμισμα;

Το ΔΝΤ πάντως χαιρέτισε την απόφαση περί υποτίμησης. Σημαίνει αυτό ότι υπάρχουν ακόμη πιθανότητες να καθιερωθεί το γουάν ως αποθεματικό νόμισμα;

«Οι πιθανότητες παραμένουν. Αυτό θα εξαρτηθεί βέβαια και από εάν η Κίνα προσδώσει όντως στις δυνάμεις της αγοράς μεγαλύτερο ρόλο όσον αφορά τις διακυμάνσεις της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Το ΔΝΤ βέβαια είπε την περασμένη εβδομάδα ότι ενδεχομένως η Κίνα να μην μπορέσει να προβεί φέτος σε αυτό το βήμα. Εντούτοις υπάρχει πολιτική βούληση να αναλάβει η Κίνα μεγαλύτερο ρόλο στην παγκόσμια οικονομική αρχιτεκτονική, ακόμη κι χρειαστεί άλλος ένας χρόνος μέχρι να συμπεριληφθεί το γουάν σε αυτό το καλάθι».

Η ειδικός εκτιμά πάντως ότι η Κίνα θα παραμείνει μια από τις ατμομηχανές της παγκόσμιας οικονομίας. Απλά, όπως λέει, θα πρέπει να συνηθίσουμε στην ιδέα ότι τα επόμενα χρόνια «δεν θα έχει τόσο γερή μηχανή».

Κώστας Συμεωνίδης (DLF)