Η πίτσα στην πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO

Και από τα σοβαρά στα πιο σοβαρά της ζωής, κυρίως όταν εντάσσονται στον κόσμο της γαστριμαργίας. Εδώ και λίγες μέρες οι Ναπολιτάνοι έχουν κάθε δικαίωμα να αισθάνονται υπερήφανοι. Η UNESCO αποφάσισε να εντάξει την ναπολιτάνικη πίτσα στην άυλη παγκόσμια κληρονομιά μαζί με παρόμοιους ή άλλους θησαυρούς, όπως η παραδοσιακή διακόσμηση τοίχων από τις γυναίκες στη Σ. Αραβία. Και για να είμαστε απολύτως ακριβείς, η τέχνη παρασκευής της ναπολιτάνικης πίτσας από τα χέρια των σεφ, που με τρόπο αριστοτεχνικό πετούν τη ζύμη στον αέρα γυρνώντας την σαν να χορεύει. Έτσι η ζύμη "χωνεύει" και οξυγονώνεται. Αυτή είναι η τέχνη του pizzaiolo, του κλασικού ψήστη της πίτσας.

Στοιχείο εθνικής ταυτότητας

«Η αναγνώριση είναι σημαντική επειδή πρόκειται για νίκη της παράδοσης επί της παγκοσμιοποίησης», λέει πανευτυχής ο Μάσιμο Μπόντι, που είχε την πρωτοβουλία συλλογής υπογραφών. «Η πίτσα παρασκευάζεται βήμα προς βήμα και αποτελεί μια τελετουργία, που ακολουθείται από γενιά σε γενιά και αποτελεί μυστικό. Μια παράδοση που περνά από τον πατέρα στο γιο. Αυτή είναι η σημασία αυτής της τόσο σημαντικής διάκρισης». 

Στην Ιταλία η πίτσα, όπως και τα μακαρόνια, δεν αποτελεί μόνο σημείο κατατεθέν της κουζίνας της χώρας, αλλά και στοιχείο εθνικής ταυτότητας. Η παρασκευή της αποτελεί τέχνη. Είναι αυτό που αναγνώρισε η UNESCO στην τελευταία συνεδρίαση στη νήσο Τζέτζου της Ν. Κορέας και αποφάσισε να τη συμπεριλάβει στην άυλη παγκόσμια κληρονομιά μετά την μεξικανική και γαλλική κουζίνα, αλλά και τη μεσογειακή διατροφή. Μάλιστα για να ενθαρρύνει τους παρασκευαστές της ζύμης ο υπουργός Πολιτισμού Ντάριο Φραντσετσίνι επισκέφθηκε την ημέρα της απόφασης τον φούρνο στο πρώην παλάτι και σημερινό Μουσείο στο Καποντιμόντε, όπου το 1889 έψησαν την πρώτη πίτσα μαργαρίτα, τουλάχιστον σύμφωνα με την παράδοση.

Η τέχνη της ζύμης εξελίχθηκε

Χαράς ευαγγέλια λοιπόν για τους απανταχού της Ιταλίας ιδιοκτήτες πιτσερίας, όπως ο Ρόμανο Φιόρε. «Νοιώθω μεγάλη τιμή, όπως όλοι οι Ιταλοί και οι Ναπολιτάνοι» δηλώνει. «Η πίτσα έχει αιώνες ιστορίας πίσω της και όπως όλοι ξέρουμε, τιμήθηκε από τη βασίλισσα Μαργαρίτα και έτσι γεννήθηκε και η πίτσα μαργαρίτα». Η παράδοση θέλει έναν Ραφαέλε Εσποζίτο, τέλος του 19ου αιώνα, να προσκαλείται στο παλάτι για να ετοιμάζει πίτσες για την βασίλισσα Μαργαρίτα. Με πολύ κλασσικό τρόπο, ντομάτα, μοτσαρέλα και βασιλικό. «Η βασίλισσα το προτιμούσε έτσι» αναφέρεται σε ενημερωτικό φυλλάδιο του υπουργείου Πολιτισμού.

Στο μεταξύ, η πιο φημισμένη από όλες τις πίτσες έχει κατακτήσει όλον τον κόσμο, βρίσκεται στους καταλόγους όλων των εστιατορίων. Σήμερα, στο λίκνο της πίτσας, τη Νάπολη εξασκούν το επάγγελμα του παρασκευαστή πίτσας 3.000 άνθρωποι. Η Ένωση Ναπολιτάνικης  Pizzaioli διοργανώνει κάθε χρόνο διαγωνισμούς και μαθήματα, που έχουν να κάνουν με την ιστορία, αλλά και την τεχνική παρασκευής της ζύμης. Αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα υπάρχει προσφορά μαθημάτων. Στο μεταξύ βέβαια η τέχνη εξελίχθηκε. Αντί για σάλτσα ντομάτας μπορεί να ζητήσει κανείς κρέμα από καρύδι ή χούμους. Ακόμη και ζύμη χωρίς γλουτένη.

Dpa, reuters/Ειρήνη Αναστασοπούλου