Όταν οι διακοπές γίνονται καθημερινότητα...

Οι κάπως μεγαλύτεροι στην ηλικία θυμούνται ασφαλώς τη λαχτάρα για διακοπές μετά την τελευταία μέρα του σχολείου με ενδεικτικά και γιορτές. Ο δρόμος ήταν ανοιχτός για 4 ή 5 εβδομάδες κοντά στο κύμα ή στο βουνό, αναλόγως. Το θρανίο και τα μαθήματα; Μακρινή ανάμνηση. Οι μέρες των διακοπών περνούσαν σαν αστραπή. Και μετά από μια αιωνιότητα επιστροφή στο σπίτι, που στην αρχή φάνταζε ξένο.

Ζώντας για το καλοκαίρι

Όλα αυτά βέβαια μια φορά και ένα καιρό. «Οι διακοπές πολλών εβδομάδων χωρίς… διακοπές ανήκουν πλέον στον παρελθόν» παρατηρεί ο Πέτερ Τσελμαν, από το Ινστιτούτο Ερευνών Ελεύθερου Χρόνου και Τουρισμού στη Βιέννη. «Στη σημερινή εποχή οι διακοπές γίνονται κομματιαστά και διαρκούν το πολύ μια εβδομάδα τη φορά». Οι ωραιότερες εβδομάδες του χρόνου έγιναν μερικές ημέρες, αυτό ισχύει τόσο για τις οικογένειες όσο και για τα ζευγάρια χωρίς παιδιά. Παλαιότερα υπήρχε ο κουμπαράς για τις διακοπές, κάθε μέρα διαγράφονταν από το ημερολόγιο μέχρις ότου έρθει η μέρα της αναχώρησης. «Ο κόσμος ζούσε για το καλοκαίρι» λέει ο ερευνητής Χορστ Οπασόφσκι. «Αυτό έχει τελειώσει, οι διακοπές δεν είναι κάτι εκτός καθημερινότητας, σήμερα ο καθένας παίρνει την καθημερινότητά μαζί του». Ιδιαίτερα στον κόσμο των παιδιών ορισμένα στοιχεία, όπως το διαδίκτυο, μπορεί να είναι καθοριστικός παράγοντας για να περάσουν καλά. Μπορεί οι γονείς να έχουν επιλέξει ένα ωραίο νησί στο εξωτερικό γεμάτο φοίνικες και τυρκουάζ παραλίες, αλλά μετά από μία ώρα μάλλον θα ακουστούν τα πρώτα παράπονα για την έλλειψη WI-FI.

Πολλά από αυτά που χαρακτήριζαν παλαιότερα τις διακοπές έχουν μετατραπεί σε συνηθισμένο γεγονός. Στο παρελθόν οι περισσότερες γερμανικές οικογένειας γιόρταζαν μόνο γενέθλια σε εστιατόριο, σήμερα το φαγητό έξω ανήκει πλέον στην καθημερινότητα. «Στον παγκοσμιοποιημένο περίγυρο το εξωτικό στοιχείο έχει χάσει τη μαγεία του» λέει ο Οπασόφσκι.

Φιλμ σε ρολό και το Instagram

Ποιος θα μπορούσε τη δεκαετία του ´70 τόσο εύκολα να πιει το ποτό του σε μια πισίνα; Σήμερα μπορεί να το κάνει και στην πισίνα της γειτονιάς με τεχνητό τροπικό κλίμα. «Οι διακοπές εξελίσσονται σε διευρυμένη μορφή καθημερινότητας», επισημαίνει ο Οπασόφκσι. Όλα αυτά όμως δεν πρέπει αναγκαστικά να οδηγούν στην απομυθοποίηση των διακοπών. «Το ερώτημα είναι πως οι γονείς σκηνοθετούν τις διακοπές», παρατηρεί η σχολική ερευνήτρια Μπετίνα Χανόβερ από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. «Είναι σημαντικό να καταφέρνουν οι γονείς να μεταδίδουν στα παιδιά τους την ιδιαιτερότητα των διακοπών. Οι σπαστές διακοπές έχουν τον κίνδυνο να μεταβληθούν σε μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία, αλλά εδώ έρχεται ο ρόλος των γονέων που θα πρέπει να μιλήσουν με τα παιδιά τους, να τους εξάψουν τη φαντασία και να τους προκαλέσουν τη χαρά της προσμονής, όπως γίνεται και με το ημερολόγιο εν όψει Χριστουγέννων».

Παλαιότερα μετά τις διακοπές υπήρχε άλλη μια στιγμή που περίμενε κανείς με ανυπομονησία. Ήταν όταν έπαιρνε τις φωτογραφίες των διακοπών από τον φωτογράφο με το αρνητικό φιλμ. Μεγάλη η ανακούφιση όταν οι φωτογραφίες δεν ήταν κουνημένες ή όταν το ηλιοβασίλεμα δεν είχε «καεί». Και σήμερα; Όλες οι εντυπώσεις μεταφέρονται σε πραγματικό χρόνο, χάρη στο Instagram.

Dpa/Ειρήνη Αναστασοπούλου