Χωρίς απτά αποτελέσματα η Σύνοδος Κορυφής

Χαμογελώντας η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ ξεκίνησε λίγο μετά τα μεσάνυχτα στις Βρυξέλλες την ενημέρωση των συντακτών για τα αποτελέσματα μετά το πέρας της πρώτης μέρας της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ. Στο ερώτημα δημοσιογράφου για την…ευδιαθεσία της η κ. Μέρκελ η ίδια κατέφυγε σε μαθηματικά μοντέλα, απαντώντας ότι διατηρεί την εμπιστοσύνη της «στην εκθετική συνάρτηση», η καμπύλη της οποίας διαγράφει από ένα σημείο και μετά μια απότομα αυξητική πορεία. Με άλλα λόγια η καγκελάριος ελπίζει σε μια «καμπύλη μάθησης», σύμφωνα με την οποία σε κάποια χρονική στιγμή ακόμα και εκείνες οι χώρες-μέλη που σήμερα αρνούνται να δεχθούν πρόσφυγες στο έδαφός τους θα το πράξουν. Διαφορετικά, τόνισε, η κατανομή των 160.000 προσφύγων στην οποία συμφωνήσαμε δεν θα ολοκληρωνόταν ούτε στο τέλος του αιώνα.

Απαραίτητο ένα δεσμευτικό σύστημα κατανομής

Η Αγκελα Μέρκελ αναφέρθηκε στο παράδειγμα της ζώνης του Σένγκεν. Μόλις τώρα, είπε, συνειδητοποιούν πολλοί ότι αν δεν ελεγχθεί η κατάσταση με τους πρόσφυγες στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ τότε κινδυνεύει το καθεστώς των ανοιχτών συνόρων μεταξύ των χωρών του Σένγκεν. Για ακόμα φορά η καγκελάριος τάχθηκε στη Σύνοδο υπέρ μιας δεσμευτικής και μακρόπνοης διαδικασίας για την κατανομή -κυρίως- σύρων προσφύγων. Σε μερικά ζητήματα χρειαστήκαμε στην ΕΕ ακόμα και 10 χρόνια, τώρα όμως πρέπει να καταλήξουμε λίγο πιο γρήγορα, είπε η Αγκελα Μέρκελ.

Αναφερόμενη στην συνεχιζόμενες επαφές με την Τουρκία για τον έλεγχο των προσφυγικών ροών, όπως η χθεσινή «μίνι σύνοδος» στο προοίμιο της Συνόδου Κορυφής, η γερμανίδα καγκελάριος υπογράμμισε ότι και άλλες χώρες έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν αν αλλάξουν στάση. Το ζητούμενο των συναντήσεων αυτών, είπε η Αγκελα Μέρκελ, είναι «να συζητηθούν και να συμφωνηθούν εντελώς πρωτόγνωρες διαδικασίες στην Ευρώπη».

Οι «28» συμφώνησαν πάντως στην ανάγκη διασφάλισης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, θέτοντας ως στόχο μια συμφωνία ενίσχυσης της Frontex μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2016. Παράλληλα οι ηγέτες της ΕΕ προτίθενται να βελτιώσουν τη λειτουργία των λεγόμενων hot spots σε Ελλάδα και Ιταλία. Ζήτησαν μάλιστα από τους μόνιμους αντιπροσώπους των χωρών-μελών να καταλήξουν το συντομότερο στις λεπτομέρειες της οικονομικής βοήθειας 3 δισεκατομμυρίων προς την Τουρκία για την ανακούφιση των σύρων προσφύγων.

Αποφάσεις για τα βρετανικά αιτήματα τον Φεβρουάριο

Οι χώρες-μέλη εμφανίζονται αισιόδοξες ότι θα συμφωνήσουν μέχρι τον Φεβρουάριο του 2016 με τον βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος ζητά ριζικές μεταρρυθμίσεις στην ΕΕ. Ιδιαίτερο πρόβλημα για τους ευρωπαίους εταίρους συνιστά το βρετανικό αίτημα για χορήγηση κοινωνικών επιδομάτων σε ευρωπαίους πολίτες μόνο όταν συμπληρώσουν τέσσερα χρόνια παραμονής στη Μεγάλη Βρετανία. Παρά την αισιοδοξία της για την εξεύρεση λύσης και σε αυτό το ζήτημα, η γερμανίδα καγκελάριος δεν απέκλεισε ωστόσο ακόμα και αλλαγές στις Ευρωπαϊκές Συνθήκες.

Η αισιοδοξία της Άγκελα Μέρκελ στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες οφείλεται εν μέρει και στη στήριξη που εισέπραξε από την πλειοψηφία των μελών του κόμματός της στο πρόσφατο συνέδριο των Χριστιανοδημοκρατών. Η σκληρή κριτική που δέχθηκε το τελευταίο διάστημα για την πολιτική των ανοιχτών συνόρων έναντι των προσφύγων μέσα στο ίδιο της κόμμα και, κυρίως, από το αδελφό κόμμα των Χριστιανοκοινωνιστών της Βαυαρίας μοιάζει να έχει, προς το παρόν τουλάχιστον, κοπάσει.

Στέφανος Γεωργακόπουλος (Dpa, Spiegel Online)