Φεύγει το CNN, μειώνεται το ενδιαφέρον
2 Φεβρουαρίου 2010
Ο καταστροφικός σεισμός στην Αιτή προκάλεσε ένα τεράστιο κύμα αλληλεγγύης προς τα θύματα. Εκατομμύρια ευρώ δόθηκαν σε οργανώσεις αλληλεγγύης για τη στήριξη των επιζώντων. Τα ανακλαστικά της παγκόσμιας κοινότητας λειτούργησαν έγκαιρα χάρη και στην κινητοποίηση των ΜΜΕ. Πότε ο απλός πολίτης προσφέρει στον δοκιμαζόμενο συνάνθρωπό του και ποιος είναι ο ρόλος των ΜΜΕ;
«Τα ΜΜΕ βοήθησαν με τις καμπάνιες τους»
Συναισθήματα και λογική, στα δύο αυτά επίπεδα απευθύνεται κάθε επιτυχημένη καμπάνια κινητοποίησης για δωρεές, υποστηρίζει ο Ουλριχ Πολ από το Γερμανικό Συμβούλιο Δωρεών. Γι αυτό και μερικές καμπάνιες έχουν επιτυχία σε άμεσο χρονικό διάστημα. Για παράδειγμα στο καταστροφικό τσουνάμι πριν από 5 χρόνια οι οργανώσεις βοήθειας δεν δυσκολεύτηκαν να μαζέψουν χρήματα. Στην περιοχή βρίσκονταν πολλοί τουρίστες, η τηλεόραση μπόρεσε να στείλει εικόνες και συνεντεύξεις πληγέντων στα πέρατα του κόσμου. Ούτως ή άλλως η περιοχή παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για την οικονομία.
«Στην περίπτωση της Αιτής η κατάσταση είναι διαφορετική», λέει ο Ουλριχ Πολ. «Οι τουρίστες ήταν λίγοι, οι οικονομικές σχέσεις της χώρας με άλλες σε εμβρυακό στάδιο. Πρόκειται για ένα κράτος που βρίσκονταν στο κατώφλι της εξαθλίωσης ήδη πριν τον σεισμό. Γι αυτό η αναζήτηση δωρεών έπρεπε να περάσει μέσα από τα μέσα ενημέρωσης, μια που δεν υπήρχε προηγούμενη εμπειρία».
Το 2008, μετά τους τυφώνες στην Αιτή, οι Γερμανοί έδωσαν λίγα χρήματα. Γι αυτό και ο Ουλριχ Πολ, εμπειρογνώμων σε θέματα χορηγιών είχε στην αρχή επιφυλάξεις, αν θα είχε επιτυχία αυτήν την φορά η καμπάνια αλληλεγγύης για την Αιτή. Η κατάσταση άλλαξε όταν μεγάλοι τηλεοπτικοί σταθμοί από όλον τον κόσμο κινήθηκαν προς τα εκεί και παρέμειναν. Από τότε η ροή χρηματικής βοήθειας είναι ασταμάτητη.
«Όταν το CNN φεύγει…
Αυτό συνέβη επειδή η μιντιακή παρουσία παραμένει εκεί, πιστεύει ο γερμανός εμπειρογνώμων. «Οι άνθρωποι από χειμαζόμενες χώρες συνήθως λένε, ότι όταν το CNN τα μαζεύει για να φύγει, τότε η κατάσταση γι αυτούς δυσκολεύει, γιατί και η χρηματική βοήθεια μειώνεται μέρα με τη μέρα. Κι αν παρακολουθήσει κανείς τις ειδήσεις των τελευταίων ημερών, θα διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει εκπομπή που να μην αναφέρεται στην Αιτή. Εκτός αυτού υπάρχουν και εντελώς νέες εξελίξεις, στις οποίες αναφέρονται οι διασώστες όταν επιστρέφουν από την αποστολή τους. Κάτι τέτοιο δεν έγινε το 2008 με τους τυφώνες».
Άρα, ο πρώτος κανόνας είναι ότι όσο καιρό τα μέσα ενημέρωσης έχουν ως πρώτο θέμα μια καταστροφή, οι άνθρωποι δίνουν βοήθεια. Ο δεύτερος κανόνας είναι ότι έρχεται η στιγμή που οι τηλεθεατές μπουχτίζουν από την εξαθλίωση. Και τότε σταματούν να δίνουν. Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις πρέπει να υπολογίζουν με μια τέτοια μεταστροφή.
…μειώνονται οι δωρεές»
Έρχεται η στιγμή που τα μέσα ενημέρωσης εξαφανίζονται», λέει ο Ούλριχ Πολ. «Η είδηση δεν έχει άλλη αξία, οι άνθρωποι κουράζονται από την ανθρώπινη εξαθλίωση ή στρέφουν την προσοχή τους σε άλλη εστία κρίσης. Υπάρχει όμως και η σκέψη ότι η βοήθεια που έρρευσε είναι τόσο μεγάλη, που ο καθένας από μας δεν μπορεί να αλλάξει τίποτα. Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν πρόκειται για πλουσιότερες χώρες». Αυτοσυγκράτηση στην προσφορά παρατηρείται και όταν οι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι παραλήπτες της βοήθειας ευθύνονται και αυτοί για την κατάντια τους. ΄Η όταν δεν έχουν καμιά ελπίδα ότι τα πράγματα θα καλυτερεύσουν.
«Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν διδαχθεί ότι η εξαθλίωση δεν έχει υπερθετικό βαθμό, γιατί το επόμενο βήμα είναι η ανακοίνωση ότι όλοι είναι νεκροί», πιστεύει ο Ουλριχ Πολ. «Γνωρίζουν καλά ότι πρέπει να δείχνουν και θετικά παραδείγματα από τις περιοχές προορισμού της βοήθειας, που επηρεάζεται η ζωή θετικότερα». Ο Γερμανός εμπειρογνώμονας θεωρεί ότι το κύμα ανθρωπιάς για την Αιτή δεν έχει ακόμη κοπάσει. Οι διασώστες επιστρέφουν και περιγράφουν από πρώτο χέρι τα βιώματά τους. Και τα ΜΜΕ κάνουν τη δική τους δουλειά μεταφέροντας εικόνες, βιώματα και θετικά συναισθήματα.
Έπιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου
Υπεύθ. σύνταξης: Γιώργος Παππάς
Επιμέλεια Σύνταξης