Το πρόβλημα των προσφύγων στο Καλέ
Μία βρετανική εφημερίδα συνέκρινε τις προσπάθειες προσφύγων να πλησιάσουν τη σήραγγα με την εισβολή γερμανικών στρατευμάτων στη Μ. Βρετανία κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτήν την εβδομάδα γύρω στους εκατόν πενήντα πρόσφυγες κατόρθωσαν να διασχίσουν τη σήραγγα, ως λαθρεπιβάτες σε τραίνα ή φορτηγά αυτοκίνητα. Το λυπηρό είναι πως ο Βρετανός πρωθυπουργός αντιδρά σε αυτές τις λεκτικές υπερβολές με συνεδριάσεις της ομάδας αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και μιλά για «κοπάδια προσφύγων». Ο Ντέιβιντ Κάμερον είναι προτιμότερο να εξηγήσει γιατί η κυβέρνησή του αρνείται επίμονα να αναλάβει το μερίδιο της δικής της ευθύνης σε ότι αφορά το πρόβλημα των προσφύγων αυτό το καλοκαίρι. Η Μ. Βρετανία δέχθηκε το πρώτο εξάμηνο αυτού του έτους 24.000 αιτήσεις χορήγησης ασύλου. Στη Γερμανία έφτασαν τις 170.000 και στην Ιταλία τις 60.000. Που έγκειται λοιπόν η «εισβολή»;
Καθαρός λαϊκισμός
Το μεγάλο μποτιλιάρισμα στη σήραγγα του Καλέ και στο λιμάνι του Ντόβερ προκαλείται στην πραγματικότητα από ένα μικρό μέρος των αποκλεισμών των τούνελ . Είναι περισσότερο η απεργία των Γάλλων οδηγών που προκαλεί την κυκλοφοριακή συμφόρηση. Σήμερα σε εφημερίδες της Μ. Βρετανίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών γράφεται πως θα πρέπει εξαιτίας των προσφύγων να κινητοποιηθεί ο βρετανικός στρατός. Ο στρατός θα πρέπει να ρυθμίσει το πολύ την κυκλοφορία στην Νότια Αγγλία και τίποτα παραπάνω. Σε αυτή την εβδομάδα του δράματος των προσφύγων στο Καλέ, έχουν ειπωθεί πολλά αποβλέποντας στις λαϊκιστικές διαθέσεις των εκλογέων στη Μ. Βρετανία.
Ο πυρήνας του προβλήματος είναι εντελώς διαφορετικός: Η γαλλική και η βρετανική κυβέρνηση καθώς και η Ε.Ε. έχουν μία συνταγή, η οποία όμως δε λειτουργεί. Οι «κανόνες του Δουβλίνου» σύμφωνα με τους οποίους υπεύθυνο για τους πρόσφυγες είναι το κράτος-μέλος, στο οποίο έφτασαν πρώτα δε λειτουργούν. Είναι επομένως απαραίτητο οι μετακινήσεις προσφύγων να αντιμετωπιστούν ρεαλιστικά και όχι μόνο κανονιστικά. Οι 3000 έως 5.000 άνθρωποι που ελπίζουν για μία ευκαιρία στο Καλέ, θα έπρεπε είτε να επαναπροωθηθούν από τις γαλλικές αρχές στα κράτη-μέλη από όπου αρχικά εισήλθαν ή να ζητήσουν πολιτικό άσυλο στη Γαλλία. Διαφορετικά, εάν δε τους παρασχεθεί άσυλο, να επιστρέψουν στις πατρίδες τους. Αυτό όμως δε συμβαίνει, επειδή είναι δύσκολο να διαπιστωθεί σε ποιο κράτος-μέλος εισήλθαν για πρώτη φορά αλλά και από ποιο κράτος κατάγονται.
Ένα χρόνιο πρόβλημα
Η δύσκολη κατάσταση στο Καλέ δεν είναι καινούρια. Από τα τέλη του ΄90 διαφαινόταν πως η ευρωπαϊκή πολιτική στο θέμα των προσφύγων είχε θεμελιώδη προβλήματα. Τότε δημιουργήθηκε στο τουριστικό θέρετρο Σανγκατέ το πρώτο κέντρο υποδοχής προσφύγων από το Αφγανιστάν και το Κοσσυφοπέδιο, το οποίο το 2002 έκλεισε από τον τότε Υπουργό Εσωτερικών Νικολά Σαρκοζύ. Το πρόβλημα όμως δε λύθηκε. Ένα χρόνο αργότερα δημιουργήθηκε ένα αμφιλεγόμενο κέντρο υποδοχής επονομαζόμενο και «ζούγκλα» στα ανατολικά του Καλέ. Στις αρχές του 2014 το γαλλικό κράτος κατασκεύασε ένα νέο κέντρο υποδοχής το οποίο εξαρχής φάνηκε ότι ήταν ανεπαρκές. Η πίεση από τους πρόσφυγες από τις χώρες της Μεσογείου αυξήθηκε κατά πολύ αυτό το καλοκαίρι. Βέβαια οι αριθμοί των προσφύγων που προσπάθησαν να διαπεράσουν παράνομα τα σύνορα στη ευρωπαϊκή σήραγγα του Καλέ παρουσιάζονται πολύ δραματοποιημένοι. Υπήρχαν αναφορές ότι χίλιοι άνθρωποι ήθελαν να διαπεράσουν τις σήραγγες μέσα σε μία νύχτα. Λίγοι όμως τα κατάφεραν πραγματικά. Τα μέτρα ασφαλείας δεν επαρκούν. Μέχρι τώρα ο στόχος των προσφύγων ήταν τα φορτηγά αυτοκίνητα. Από τη στιγμή που εντάθηκαν οι έλεγχοι σε αυτά οι πρόσφυγες κατευθύνονται από τους αυτοκινητόδρομους στη σιδηροδρομική σήραγγα της Μάγχης προκειμένου να διεκδικήσουν την ευκαιρία τους να μεταβούν στη Μ. Βρετανία.
Τι πρέπει λοιπόν να συμβεί; Βραχυπρόθεσμα θα μπορούσε ίσως να χαλαρώσει η κατάσταση στο Καλέ με ένα είδος «Σινικού Τείχους».Αλλά μακροπρόθεσμα το πρόβλημα δεν πρόκειται να λυθεί. Οι πρόσφυγες θα αναζητήσουν άλλους δρόμους , θα βάλουν πλώρη για άλλα λιμάνια ή ίσως να κρυφτούν στη Γαλλία. Ειδάλλως, η γαλλική κυβέρνηση δεν μπορεί να συνεχίσει όπως σήμερα, κυνηγώντας κάθε νύχτα πρόσφυγες στην Ευρωπαϊκή σήραγγα Μάγχης. Η Γαλλία, η βρετανική κυβέρνηση αλλά και οι ευρωπαίοι πολιτικοί βρίσκονται μπροστά σε ένα σημαντικό δίλημμα.
Μπερντ Ρίγκερτ