Το προσφυγικό πάνω από τις δυνάμεις της Ελλάδας

Ενόψει της σημερινής και αυριανής Συνόδου Κορυφής των ηγετών της ΕΕ, η οποία θα εστιάσει στο επείγον πρόβλημα της προσφυγικής κρίσης, η Südwest Presse στρέφει την προσοχή της στην κατάσταση που επικρατεί στο συγκεκριμένο πεδίο στην Ελλάδα. Όπως παρατηρεί ο ανταποκριτής της εφημερίδας, «από τα πέντε κέντρα καταγραφής προσφύγων στην Ελλάδα λειτουργεί το πολύ ένα. Η κατάσταση υπερβαίνει πλήρως τις δυνάμεις της κυβέρνησης στην Αθήνα».

Σύμφωνα με τον γερμανό δημοσιογράφο, ο έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας «μπορεί να προσέλθει με το κεφάλι ψηλά στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες μετά την έγκαιρη ψήφιση ενός ακόμη μεταρρυθμιστικού πακέτου από τη βουλή στην Αθήνα». Ωστόσο, όπως εκτιμά, όταν έρθει στην ημερήσια διάταξη το ζήτημα των προσφύγων, «ο Τσίπρας ενδέχεται να περάσει σε θέση άμυνας», υπογραμμίζει ο αρθρογράφος, κάνοντας λόγο για σημαντικές καθυστερήσεις στο πεδίο της διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα.

Άλυτα τα θεμελιώδη προβλήματα

Ο ανταποκριτής της Frankfurter Allgemeine Zeitung στις Βρυξέλλες εκτιμά ότι «ούτε ένα θεμελιώδες πρόβλημα της Ελλάδας δεν έχει επιλυθεί ούτε κατά προσέγγιση». Ο ίδιος θεωρεί άσκοπο και παραπλανητικό το επιχείρημα ότι η Ελλάδα βρισκόταν σε καλό δρόμο με την κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά και θα είχε εξελιχθεί διαφορετικά εάν οι πιστωτές δεν είχαν επιδείξει τόση αυστηρότητα για την εφαρμογή των εκκρεμών μεταρρυθμίσεων του δεύτερου προγράμματος στήριξης της Ελλάδας και εξηγεί: Αυτή η επιχειρηματολογία «δίνει την εντύπωση ότι η στασιμότητα στο πεδίο των μεταρρυθμίσεων (…) πρέπει να χρεωθεί μόνο στη σημερινή κυβέρνηση. Αυτή προκάλεσε μεν το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς σοβαρή ζημιά στη χώρα και απώλεσε μεγάλο μερίδιο εμπιστοσύνης εξαιτίας της ιδεολογικά καθοδηγούμενης πολιτικής της. Όμως οι μεγάλες εκκρεμείς μεταρρυθμίσεις, για παράδειγμα στο πεδίο της συνταξιοδοτικής πολιτικής, στην αγορά εργασίας και στον δημόσιο τομέα, (…) υφίστανται πολύ μεγαλύτερο διάστημα και δεν διευθετήθηκαν με συνέπεια ούτε από τον Σαμαρά», υπογραμμίζει η FAZ.

Στην ψήφιση της δεύτερης δέσμης των προαπαιτούμενων μεταρρυθμίσεων του ελληνικού προγράμματος αναφέρεται άρθρο στις οικονομικές σελίδες της εφημερίδας Die Welt. Όπως επισημαίνει η εφημερίδα του Βερολίνου, «ο Αλέξης Τσίπρας παρουσιάζει έργο μόλις το τελευταίο λεπτό», παρατηρώντας ότι «η οριακή ψηφοφορία στη βουλή στην Αθήνα ανοίγει τον δρόμο για την εκταμίευση ενός δις ευρώ». Ο αρθρογράφος της Welt σημειώνει: «Γιατί πρέπει πάντα να γίνονται όλα την τελευταία στιγμή, αναρωτήθηκαν τελευταία ορισμένοι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ, όπως έκανε γνωστό ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε την περασμένη εβδομάδα μετά από διαβουλεύσεις με ομολόγους του στις Βρυξέλλες».

Σύμφωνα με τη Welt, η έγκριση των προαπαιτουμένων φέρνει πιο κοντά τον στόχο της πρώτης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος και την έναρξη των διαπραγματεύσεων για πιθανή ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, Ωστόσο, όπως τονίζει η εφημερίδα, «η ψηφοφορία δείχνει επίσης πόσο δύσβατος είναι ακόμη ο δρόμος που οδηγεί εκεί. Η κυβερνητική πλειοψηφία συρρικνώθηκε τελευταία σε μόλις τρεις έδρες. (…) Στις Βρυξέλλες και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες διερωτώνται πολλοί αν ο Τσίπρας θα έχει την πολιτική ισχύ να περάσει τις μεταρρυθμίσεις που έπρεπε να είχαν γίνει προ πολλού».

«Διδαχθείτε από την Ελλάδα»

«Η Ευρώπη δεν χρειάζεται (σ.σ. ενιαία) οικονομική κυβέρνηση, αλλά μία λειτουργική ενιαία χρηματαγορά», επισημαίνει σε ανάλυσή του στην εβδομαδιαία εφημερίδα Die Zeit ο Ερνστ-Λούντβιχ φον Τάντεν, καθηγητής Δημόσιων Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Μάνχαϊμ. Ο γερμανός οικονομολόγος απευθύνει στον τίτλο της ανάλυσής του την προτροπή «διδαχθείτε από την Ελλάδα», υπογραμμίζοντας ότι «με το τρίτο πακέτο βοήθειας (…) η Ευρώπη αγόρασε για άλλη μια φορά χρόνο. Αυτός ο χρόνος πρέπει να αξιοποιηθεί επειγόντως: υπάρχει η ανησυχία ότι η ευρωπαϊκή πολιτική διαχείρισης της κρίσης θα αποτύχει να δώσει την απαραίτητη έμφαση στο ριζικό αυτό πρόβλημα. Η Ευρώπη καλείται τώρα να αποφασίσει αν θέλει να δώσει θεσμική μελλοντική προοπτική στην κοινή κεφαλαιαγορά ή αν θέλει να μείνει στάσιμη σε κατάσταση κρίσης», σημειώνει ο γερμανός οικονομολόγος και εξηγεί:

«Ήδη το ελληνικό παράδειγμα του 2012 έχει δείξει ότι ένα κούρεμα κρατικού χρέους καταστρέφει αυτόματα τον εθνικό τραπεζικό τομέα – ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων του δεύτερου πακέτου διάσωσης έπρεπε γι' αυτόν τον λόγο να διατεθεί το 2012 στην ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Αυτό δεν έχει νόημα και θα μπορούσε να αποφευχθεί αν περιοριστεί η αγορά εθνικών τίτλων χρέους από τις τράπεζες. Ωστόσο, τα προβλήματα φτάνουν βαθύτερα. Στην Ελλάδα κυριαρχούσε και επικρατούσε και εξακολουθεί να επικρατεί επείγουσα ανάγκη για κεφαλαιώδεις χρηματοικονομικές υπηρεσίες. Αν οι ίδιες οι τράπεζες μιας χώρας δεν είναι σε θέση να τις παράσχουν ή αν είναι πραγματικά χρεοκοπημένες γιατί δεν αναλαμβάνει να το κάνει καμία από τις χιλιάδες υγιείς τράπεζες στην Ευρώπη;» διερωτάται ο γερμανός καθηγητής και εξηγεί: «Μια σημαντική αιτία γι' αυτό είναι ότι οι τράπεζες εξακολουθούν να εξαρτώνται από την εποπτεία, τη ρύθμιση και την χρηματοοικονομική ισχύ των εθνικών κυβερνήσεων. Γι' αυτό καμία υγιής τράπεζα του εξωτερικού δεν παίρνει το ρίσκο να παράσχει τις υπηρεσίες της σε ένα άλλο κράτος-μέλος που πλήττεται από την κρίση». Όπως εκτιμά τέλος ο γερμανός οικονομολόγος, «η Ευρώπη πρέπει επίσης να μεριμνήσει ώστε οι τράπεζες να μπορούν πραγματικά να δρουν και να επιτηρούνται πανευρωπαϊκά».

Άρης Καλτιριμτζής