1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Το Νομπέλ Φυσικής σε τρεις ερευνητές των σούπερ νόβα

5 Οκτωβρίου 2011

Σε δύο Αμερικανούς και έναν Αυστραλό αστρονόμο απονέμεται φέτος το Νομπέλ Φυσικής. Οι επιστήμονες έδειξαν μελετώντας σούπερ νόβα ότι το σύμπαν όχι μόνο διαστέλλεται, αλλά ότι διαστέλλεται με επιτάχυνση.

https://p.dw.com/p/12lbE
Περλμάτερ, Ρις και ΣμιτΕικόνα: picture alliance/dpa/DW-Montage

Οι Αμερικανοί Σαούλ Περλμάτερ και Άνταμ Ρις και ο Αυστραλός Μπράιν Σμιτ είναι οι τρεις αστονόμοι που μετά από έρευνες ετών κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το σύμπαν διαστέλλεται ολοένα και ταχύτερα.

Ειδικοί αποδίδουν την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος στην αποκαλούμενη «σκοτεινή ενέργεια». Άγνωστο ωστόσο παραμένει τι ακριβώς είναι η ενέργεια αυτή. Υπολογίζεται ότι αποτελεί το 75% της μάζας του σύμπαντος

Στις πρώτες του δηλώσεις ο 52χρονος Σαούλ Περλμάτερ, ο οποίος διδάσκει στο Lawrence Berkeley National Laboratory, είπε ότι στην ανάλυση των στοιχείων της έρευνας η ομάδα του θεωρούσε συνεχώς ότι έκανε λάθος και χρειάστηκαν μήνες για να αποδεχθεί την ορθότητα τους. «Σήμερα τα στοιχεία δεν αποτελούν για μας πια μεγάλη έκπληξη. Τότε όμως ήταν το πιο απίστευτο που μου είχε συμβεί», είπε ο Αμερικανός επιστήμονας.

Η έρευνα κατέληξε σε απροσδόκητα αποτελέσματα

Με τους Περλμάτερ, Σμιτ και Ρις έχει συνεργαστεί αρκετές φορές στο παρελθόν ο Γερμανός επιστήμονας Χανς Τόμας Γιάνκα από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής του Μαξ Πλανκ του Μονάχου. Όπως και η Σουηδική Ακαδημία έτσι και ο Γερμανός επιστήμονας μιλά για μια επαναστατική ανακάλυψη:

BdT Baby Supernova entdeckt
Ένα «μικρό» άστρο σούπερ νόβαΕικόνα: AP/NASA

«Έχουμε να κάνουμε με εντελώς απροσδόκητα αποτελέσματα. Για τους ειδικούς όλα τα ενδεχόμενα ήταν πιθανά. Ότι οι διαστάσεις του σύμπαντος παραμένουν σταθερές, ότι το σύμπαν δεν διαστέλλεται ή ακόμα ότι συρρικνώνεται. Και με αυτό ασχολούνταν οι δύο ομάδες. Αντί όμως να αποδείξουν τη συρρίκνωση του σύμπαντος, όπως ήθελαν αρχικά, οι βραβευθέντες απέδειξαν ότι διαστέλλεται και μάλιστα με επιτάχυνση».

Αιτιολογώντας την απονομή των βραβείων η Σουηδική Ακαδημία ανακοίνωσε ότι με τις ανακαλύψεις τους οι τρεις επιστήμονες «συντάραξαν τα θεμέλια της κοσμολογίας». Η ομάδα Περλμάτερ ξεκίνησε τη έρευνα πάνω στα σούπερ νόβα το 1988, ενώ το δίδυμο Ρίς και Σμιτ το 1994. Με τη βοήθεια της κατηγορίας 1a σούπερ νόβα, τα οποία βρίσκονται πολύ μακριά από τη γη κατάφεραν να χαρτογραφήσουν μέρος του σύμπαντος. Όπως αναφέρει η Σουηδική Ακαδημία «οι βραβευθέντες αποκάλυψαν ένα σύμπαν εν πολλοίς άγνωστο στην έρευνα».

Νομπέλ σε ένα τομέα ρευστό


Παρά τους διθυράμβους της Σουηδικής Ακαδημίας ο Γερμανός επιστήμονας Χανς Τόμας Γιάνκα θεωρεί την βράβευση των τριών έκπληξη και εξηγεί το γιατί:
«Σαφέστατα πρόκειται για επαναστατική ανακάλυψη, που συνταράσσει τα θεμέλια της κοσμολογίας. Ειλικρινά με εξέπληξε η απόφαση διότι δεν έχουμε ακόμα αρκετές πληροφορίες για τα σούπερ νόβα. Μετά είναι και τα ερωτηματικά για τη λεγόμενη σκοτεινή ενέργεια, που προωθεί την διαστολή του σύμπαντος. Η απονομή Νομπέλ σε ένα τομέα τόσο ρευστό είναι σίγουρα έκπληξη», καταλήγει ο Γερμανός επιστήμονας.

Judith Hartl / Στέφανος Γεωργακόπουλος

Supernova Explosionswolke
Έκρηξη ενός σούπερ νόβα φωτογραφημένη από το τηλεσκόπιο ΧάμπελΕικόνα: picture-alliance/ dpa


Υπεύθ. Σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου