Το εμπόριο οργάνων παίρνει διαστάσεις

Το σκάνδαλο παράνομων μεταμοσχεύσεων που αποκαλύφθηκε πρόσφατα στη Γερμανία δεν είναι το μόνο. Μία συναφής υπόθεση ήρθε στο φως και στις ΗΠΑ. Ηθικός και φυσικός αυτουργός ο 61χρονος ορθόδοξος Εβραίος Λέβι Ροζενμπάουμ από το Μπρούκλιν. Ως δραστήριο και πάντα πρόθυμο να βοηθήσει τον περιγράφουν  μέλη της τοπικής εβραϊκής κοινότητας . Ο υπεράνω υποψίας Ροζενμπάουμ καταδικάστηκε πριν από τρεις εβδομάδες σε 2,5 χρόνια κάθειρξη επειδή πωλούσε νεφρά σε εύπορους Αμερικανούς που χρειάζονταν μόσχευμα.

Τους δότες εντόπιζε ο Ροζενμπάουμ στο Ισραήλ. Επρόκειτο κυρίως για φτωχούς μετανάστες από την ανατολική Ευρώπη. Τους πρόσφερε 25.000 δολάρια και οργάνωνε την πτήση στις ΗΠΑ. Στους γιατρούς που αναλάμβαναν την εγχείρηση έλεγε ότι επρόκειτο για συγγενείς του. 120.000-160.000 δολάρια ήταν η αμοιβή που έπαιρνε για κάθε νεφρό από τον εκάστοτε λήπτη.

Τουρισμός μεταμοσχεύσεων

Η υπόθεση συγκλόνισε την αμερικανική κοινή γνώμη. Ωστόσο, όπως λέει ο Ντέιβιντ Σαμάντι από το Πανεπιστήμιο Mount Sinai, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου καθώς η ζήτηση για νεφρά είναι τεράστια. Αιτία είναι τα αυξανόμενα ποσοστά παχυσαρκίας και διαβήτη πολλών Αμερικανών.

«Ολοένα περισσότεροι Αμερικανοί χρειάζονται νεφρό . Επειδή δεν υπάρχουν αρκετά εδώ, πηγαίνουν σε άλλες χώρες, κυρίως στην Ινδία, την Κίνα και τις Φιλιππίνες». Αυτό το είδος τουρισμού για μεταμόσχευση είναι σύμφωνα με το Σαμάντι συνηθέστερο από το να ταξιδεύουν φτωχοί δότες στις ΗΠΑ, όπως στην υπόθεση Ροζενμπάουμ.

Όταν δεν υπάρχουν αρκετά όργανα, τότε αναπόφευκτα δημιουργείται μία μαύρη αγορά, επισημαίνει ο Σκοτ Κάρνεϊ. Ο Αμερικανός δημοσιογράφος δημοσίευσε πέρυσι στις ΗΠΑ το βιβλίο «Κόκκινη αγορά. Στα ίχνη της παγκόσμιας εμπορίας οργάνων». Ο Κάρνεϊ ανακάλυψε σε έρευνές του κυρίως στην Ινδία και τη νοτιοανατολική Ασία τρομακτικά παραδείγματα για το παγκόσμιο εμπόριο οργάνων, το οποίο αποκαλεί «κόκκινη αγορά». Ένα από αυτά είναι ένας καταυλισμός επιζώντων από το τσουνάμι στην Ινδία, που ονομάστηκε Kidneyville, δηλαδή Νεφροχώρι.

Ο Σκοτ Κάρνεϊ εξηγεί: «Μετά το τσουνάμι ήρθαν στον καταυλισμό έμποροι οργάνων. Είδαν την απόγνωση των ανθρώπων και τους πρόσφεραν γρήγορο χρήμα με αντάλλαγμα τα νεφρά τους». Ο Κάρνεϊ διαπίστωσε από τις έρευνές του ότι τα μοσχεύματα προορίζονταν πάντα για εύπορους ανθρώπους και κατά κανόνα για κατοίκους κάποιας χώρας του εξωτερικού.

18 νεκροί κάθε μέρα

Γιατροί και οργανώσεις στις ΗΠΑ προειδοποιούν για την επικινδυνότητα του λεγόμενου τουρισμού μεταμοσχεύσεων. Γεγονός είναι πάντως ότι καθημερινά πεθαίνουν 18 Αμερικανοί  εξαιτίας της έλλειψης μοσχεύματος. Κάθε 10 λεπτά ένα νέο όνομα προστίθεται στη σχετική λίστα αναμονής. Στο μεταξύ πολλές αμερικανικές πολιτείες προσπαθούν ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες γύρω από το ζήτημα της δωρεάς οργάνων. Η ανταπόκριση είναι ενθαρρυντική. Περίπου 100 εκατομμύρια πολίτες, δηλαδή ένας στους τρεις Αμερικανούς, έχουν δηλωθεί στις λίστες με τους πιθανούς δότες.

Martin Ganslmeier / Άρης Καλτιριμτζής
Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη