Το έτος του ασβού...

Φτάνει τα είκοσι κιλά και ξεπερνάει σε μέγεθος ακόμα και την αλεπού, με την οποία, κατά τα άλλα, διατηρεί άριστες σχέσεις. ΄Εχει γκρι, απαλό τρίχωμα. Ζει κατά προτίμηση σε πυκνά δάση, αλλά την ημέρα παραμένει αόρατος, γιατί συνήθως κοιμάται.

Εμφανίζεται όμως σε πρωταγωνιστικούς ρόλους, είτε σε παραδοσιακά παραμύθια, είτε σε κλασσικά λογοτεχνικά κείμενα. Ακόμα και ο Γκέτε τον απαθανατίζει ως αγαπημένο φίλο της αλεπούς.

Το αγαπημένο παιχνίδι των παιδιών

Σήμερα ο ασβός εμφανίζεται μόνο σε καταστήματα παιχνιδιών, όπου μάλιστα έχει μεγάλο σουξέ ως λούτρινο ζωάκι. Ο ΄Αλφρεντ Βέστενχεφερ, ιδιοκτήτης ενός καταστήματος παιχνιδιών στη Βόννη, εκπλήσσεται από τη ζήτηση που έχει ο ταπεινός και καταφρονεμένος ασβός…

«Αναρωτιέμαι από πού ξέρουν τους ασβούς τα σημερινά παιδιά. Μόνο από τα παραμύθια ή από τον ζωολογικό κήπο, φαντάζομαι. Κατά τα άλλα ο ασβός είναι παραγνωρισμένος…», τονίζει ο παιχνιδοπώλης από τη Βόννη.

Οι εορτασμοί του 2010 δεν αποκλείεται να αποκαταστήσουν τη φήμη του ασβού, ο οποίος θεωρείται όχι μόνο ακριβοθώρητος, αλλά και ιδιότροπος τύπος…

Βέβαια στο μεσαίωνα είχε κάθε λόγο να κρύβεται γιατί το κρέας του ήταν περιζήτητο, όπως και το λίπος του, που το χρησιμοποιούσαν ως φάρμακο για τους ρευματισμούς.

Αλλά ακόμα και τον 19ο αιώνα θεωρείται απόμακρος και μοχθηρός χαρακτήρας από τη λαϊκή μούσα στη Γερμανία και όχι μόνο. Χαρακτηριστική είναι η αναπαράσταση του ασβού στο «Ζωϊκό βασίλειο του Brehm», ένα δημοφιλές παραδοσιακό πόνημα της εποχής, με το οποίο σίγουρα ο ασβός θα διαφωνούσε, εάν μπορούσε να το διαβάσει, υποστηρίζει ο Βέρνερ Κεπ, μέλος της «Ένωσης για την προστασία της άγριας φύσης» :

«Σύμφωνα με το βιβλίο του Μπρεμ, ο ασβός είναι ζώο εγωϊστικό και δύσπιστο, χαρακτήρας ιδιότροπος και κακόκεφος, που συνεχώς τρώγεται με τα ρούχα του…», λέει ο γερμανός οικολόγος…

Επίμονος και πανέξυπνος σκαπανέας

Μετά τον ύπνο της ημέρας, ο ασβός βγαίνει τη νύχτα για να αναζητήσει τροφή στο δάσος. Είναι παμφάγος, αλλά προτιμά τα έντομα, τα σκουλήκια και τα φρούτα. Τα άκρα του είναι δυνατά, τα δόντια του πανίσχυρα κι έτσι οπλισμένος από τη φύση ο ασβός σκάβει την ίδια τη φύση, τονίζει ο Βέρνερ Κεπ :

«Αυτές οι σπηλιές που ανοίγει στο υπέδαφος είναι μικρά αριστουργήματα. Κάποτε ανακάλυψαν μία σπηλιά ασβών με πενήντα διαφορετικά δωμάτια και με 179 διαφορετικές εισόδους, οι οποίες συνδέονταν μεταξύ τους με τούνελ συνολικού μήκους 879 μέτρων…»

Ο ασβός δεν είναι μόνο εργατικός, αλλά και πιστός σύντροφος. Τα ζευγάρια μένουν για πάντα μαζί. Κάθε Φεβρουάριο ή Μάρτιο το θηλυκό γεννάει έως έξι μικρά. Κι επειδή στην Ευρώπη δεν έχει φυσικούς εχθρούς ο ασβός κινδυνεύει μόνο από την πείνα ή από ασθένειες. Κατά τα άλλα αυξάνεται και πληθύνεται μέχρι να πέσει στα χέρια των κυνηγών. Στη Γερμανία κάθε χρόνο 50.000 ασβοί γίνονται κυνηγετικά τρόπαια. Στην Κίνα θεωρούνται πολύτιμο έδεσμα, ενώ το τρίχωμά τους χρησιμοποιείται και για την κατασκευή πινέλων.

Πολλά έχει κάνει ο άνθρωπος λοιπόν στο ευαίσθητο αυτό ζώο, αλλά φέτος ήρθε η ώρα να δείξει τη μεταμέλειά του: Με την ευκαιρία του «παγκοσμίου έτους ασβού» το συμπαθές τετράποδο θα γίνει …γραμματόσημο !

Tamas Szabo/Γιάννης Παπαδημητρίου

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου