1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Τουρκική πρωτοβουλία συγνώμης

Γιώργος Παππάς20 Δεκεμβρίου 2008

Μία πρωτοβουλία για την επεξεργασία της ιστορίας των Αρμενίων στα τέλη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, τη γενοκτονία όπως την ονομάζει η Αρμενία, διχάζει την τουρκική κοινή γνώμη

https://p.dw.com/p/GKBY
Από τους τελευταίους επιζώντες της γενοκτονίας των Αρμενίων, Ονορίκ Εμινιάν 95, Περούζ Ιουσντιάν, 97, και Ασκουχί Γιαλιάν Βασιλιάν 93 ετώνΕικόνα: AP

Πρόκειται για μία ιστοσελίδα που είχε προγραμματιστεί να ανοίξει στις αρχές του νέου χρόνου. Επισπεύτηκε όμως το άνοιγμά της, η διεύθυνση της ιστοσελίδας είναι www.ozurdiliyoruz.com ("ζητούμε συγνώμη"). Και εκείνο που επιδιώκει είναι να ευαισθητοποιήσει την τουρκική κοινή γνώμη σε μία πιο υπεύθυνη αντιμετώπιση του παρελθόντος της, λέει ο πολιτικός επιστήμονας Αχμέτ Ινζέλ. "Στόχος αυτής της πρωτοβουλίας είναι να δείξουμε στους Αρμένιους αδερφούς μας που στο παρελθόν υπέστησαν πολλά δεινά, ότι συμμεριζόμαστε τον πόνο τους και δείχνοντας μετάνοια ζητούμε συγνώμη".

Ιδιωτική πρωτοβουλία

Τη μαζική εξολόθρευση των Αρμενίων στην Οθωμανική αυτοκρατορία στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Αρμενία ονομάζει γενοκτονία με 1,5 εκατομμύρια θύματα. Η Τουρκία δεν αποδέχεται το χαρακτηρισμό της γενοκτονίας και περιορίζει τον αριθμό των θυμάτων στις 300.000. Από τα τρία εκατομμύρια Αρμενίων τότε σήμερα ζουν στην Τουρκία μόλις 70.000. "Οι Αρμένιοι που εγκατέλειψαν την Τουρκία διατήρησαν ζωντανές τις μνήμες και για τους Αρμένιους της διασποράς αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα προσδιορισμού της εθνικής τους ταυτότητας. Θέλουμε να αναμετρηθούμε μ΄ αυτό, να μη το αποσιωπήσουμε. Πρόκειται λοιπόν για ιδιωτική πρωτοβουλία που θέλει να δείξει ότι εκατοντάδες χιλιάδες Αρμένιοι εγκατέλειψαν κάποτε τη χώρα", λέει ο Αχμέτ Ινζέλ

Abdullah Gül, Präsident Türkei und Sersch Sarkissjan, Präsident Armenien
Ο Τούρκος πρόεδρος Γκιουλ και ο πρόεδρος τη Αρμενίας Σαρκισιάν στη συνάντησή τους τον περασμένο ΣεπτέμβριοΕικόνα: AP

Έμμεση υποστήριξη από Γκιούλ

Ο πρόεδρος της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιούλ τάσσεται υπέρ της αποκατάστασης των σχέσεων με τη γειτονική Αρμενία και έμμεσα χαιρετίζει την πρωτοβουλία, η οποία όμως προκαλεί και σημαντικές αντιδράσεις. "Για τους αρμενικούς ισχυρισμούς δεν έχει καταδικαστεί κανείς σε δικαστήριο", λέει ο πρώην πρέσβης Φαρούκ Λόγκογλου. "Και για μία πράξη που δεν διέπραξες δεν μπορείς να ζητήσεις συγνώμη. Επιπρόσθετα ο αρμενικός λαός ρίχνει μια συλλογική ευθύνη σε ολόκληρο το τουρκικό έθνος".

Κριτική από Ερντογάν

Η κριτική στην πρωτοβουλία δεν περιορίζεται στους κύκλους της κεμαλικής αντιπολίτευσης που αποδίδει την έμμεση υποστήριξη του προέδρου Γκιούλ στις αρμενικές ρίζες του. Αποστάσεις παίρνει και ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν. "Προφανώς αυτοί που ανέλαβαν την πρωτοβουλία θα πρέπει να διέπραξαν γενοκτονία, για να ζητούν τώρα συγνώμη. Η τουρκική δημοκρατία δεν έχει τέτοιο πρόβλημα. Αυτή η καμπάνια και η υποστήριξή της είναι για μας απαράδεκτη. Όταν κάποιος έχει διαπράξει ένα έγκλημα, τότε μπορεί να ζητήσει συγνώμη. Όχι όμως εγώ. Η καμπάνια φέρνει μόνο αναστάτωση και προβλήματα. Επιπρόσθετα θα επιδράσει αρνητικά στις σχέσεις με την Αρμενία", σύμφωνα με τον Ερντογάν.

Τη βαριά υποθήκη του αρμενικού στην Τουρκία δείχνει η δολοφονία του δημοσιογράφου Χραντ Ντινκ τον Ιανουάριο του 2007 από Τούρκο εθνικιστή, που κατά τη σύλληψή του έλεγε ότι είναι εχθρός του τουρκικού κράτους. Η πρωτοβουλία 'συγνώμης' συγκέντρωσε μέχρι τώρα 15.000 υπογραφές, μεταξύ άλλων και γερμανών πολιτικών τουρκικής καταγωγής, όπως ο νέος πρόεδρος των Πρασίνων Τζεμ Εζντεμίρ.