Τι επιδιώκει η Γαλλία στη Συρία;

Το θέμα που απασχόλησε την πρώτη συνεδρίαση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης μετά την καλοκαιρινή διακοπή χθες στο Παρίσι ήταν η επέμβαση γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών στη Συρία. Η Γαλλία συμμετέχει ήδη εδώ και έναν χρόνο στο πλευρό των ΗΠΑ σε αεροπορικές επιθέσεις εναντίον θέσεων της τρομοκρατικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ. Την προηγούμενη εβδομάδα ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ ανακοίνωσε… εν παρόδω την πρόθεσή του να διευρύνει τις επιχειρήσεις και στη Συρία.

Η γαλλική κοινή γνώμη αντέδρασε κατά κύριο λόγο σιωπηρά. Το λαϊκό έρεισμα για στρατιωτικές επεμβάσεις παραμένει σε γενικές γραμμές μεγάλο. Παράλληλα, η εμφάνιση του Γάλλου προέδρου ως ηγετικής φυσιογνωμίας στο διεθνές στερέωμα μπορεί να λειτουργήσει αντισταθμιστικά στην εικόνα αδυναμίας που παρουσιάζει στο πεδίο της εσωτερικής πολιτικής.

Αιτιολόγηση της γαλλικής στροφής… κατόπιν εορτής

Ο Φρανσουά Ολάντ έχει τη δυνατότητα να αποφασίζει ανεξάρτητα για την πραγματοποίηση τέτοιων στρατιωτικών επιχειρήσεων, χωρίς να απαιτείται η συναίνεση των βουλευτών. Αυτό οφείλεται στον ημιπροεδρικό χαρακτήρα του πολίτευματος και τις αυξημένες αρμοδιότητες που διαθέτει ο γάλλος πρόεδρος στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ο Γάλλος πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς προέβη χθες στην αιτιολόγηση της απόφασης, αφού τα γαλλικά μαχητικά είχαν ήδη πραγματοποιήσει τις πρώτες αναγνωριστικές πτήσεις πάνω από τη Συρία. Στην αποστολή, η οποία -σημειωτέον- δεν έχει συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα, συμμετέχουν 14 μαχητικά και ένα μεταγωγικό αεροσκάφος. Όπως δήλωσε ο Γάλλος πρωθυπουργός, η αποστολή θα διαρκέσει «όσο διάστημα χρειάζεται», εκτιμώντας αόριστα ότι η Γαλλία θα πρέπει να επιδείξει υπομονή.

Στη Συρία κυριαρχεί το χάος, εκατομμύρια άνθρωποι δραπετεύουν μπροστά στον τρόμο των κυβερνητικών στρατευμάτων του Σύρου προέδρου Άσαντ και των μαχητών του Ισλαμικού Κράτους, τόνισε μεταξύ άλλων ο Γάλλος πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι η Γαλλία απειλείται από πιθανές τρομοκρατικές πράξεις τζιχαντιστών, ειδικά εκείνων που επιστρέφουν στη χώρα από τη Συρία. 491 Γάλλοι πολίτες πολέμησαν σύμφωνα με τη γαλλική κυβέρνηση στο πλευρό τρομοκρατών σε Ιράκ και Συρία. 133 από αυτούς είναι σήμερα νεκροί, δήλωσε ο Μανουέλ Βαλς. Ο Γάλλος πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στην καταστροφή μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως την αρχαία Παλμύρα, από τη βάρβαρη επέλαση των μαχητών του Ισλαμικού Κράτους.

Ωστόσο, αυτό που επιθυμεί οπωσδήποτε να αποφύγει ο Μανουέλ Βαλς είναι, όπως διευκρίνισε, οι αεροπορικές επιθέσεις σε συριακό έδαφος να εξυπηρετήσουν τους στόχους και τις επιδιώξεις του Σύρου προέδρου Άσαντ. Αυτό που παρέλειψε όμως να εξηγήσει ο γάλλος πρωθυπουργός είναι πώς θα κατορθώσει το Παρίσι να αποτρέψει μια τέτοια εξέλιξη. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος για τον οποίο η γαλλική κυβέρνηση δίσταζε για τόσο μεγάλο διάστημα να επέμβει στρατιωτικά στη Συρία.

Βουλευτές της γαλλικής αντιπολίτευσης ζήτησαν από την κυβέρνηση να αναζητήσει τρόπους πολιτικής επίλυσης του συριακού ζητήματος σε συνεργασία με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο κ. Βαλς από την πλευρά του επιμένει ότι μία λύση που να περιλαμβάνει και τον πρόεδρο Άσαντ, όπως επιδιώκει η Μόσχα, αποκλείεται.

Με το βλέμμα στις εκλογές

Η κοινοβουλευτική ομάδα του συντηρητικού κόμματος των Ρεπουμπλικάνων διερωτήθηκε για τον στόχο των γαλλικών αεροπορικών επιχειρήσεων στη Συρία, θέτονται το ερώτημα αν ο Γάλλος πρόεδρος Ολάντ επιδιώκει να «ρίξει» τον Άσαντ ή να εξοβελίσει τις δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους. Οι Γάλλοι Ρεπουμπλικάνοι εκτίμησαν ότι χωρίς μαζική διεθνή κινητοποίηση οι γαλλικές αεροπορικές επιχειρήσεις δεν θα επιφέρουν αισθητή αλλαγή στη Συρία. Την απορία του για το όφελος της γαλλικής επέμβασης εξέφρασαν αρκετοί ακόμη ομιλητές στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση.

Ο Γάλλος πολιτικός επιστήμονας Ντομινίκ Μουασί εκτιμά ότι ο Φρανσουά Ολάντ -όπως και άλλοι δυτικοί ηγέτες- αισθάνεται αμήχανος απέναντι στη διαρκή καταστροφή που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Συρία. Ωστόσο, όπως εκτιμά ο κ. Μουασί, αφορμή για την αλλαγή της γαλλικής στάσης στάθηκε η όξυνση της προσφυγικής κρίσης. Οι γαλλικές αεροπορικές επιχειρήσεις στη Συρία είναι μία χειρονομία που εκπέμπει το μήνυμα ότι το Παρίσι θέλει να αναλάβει δράση, σχολίασε ο Γάλλος πολιτικός επιστήμονας. Όπως υπενθύμισε ο ίδιος, οι χειρισμοί του προέδρου Ολάντ και της κυβέρνησής του γίνονται πλέον και με το βλέμμα στραμμένο στις επικείμενες προεδρικές εκλογές του 2017.

Μπάρμπαρα Βέζελ / Άρης Καλτιριμτζής