Τετραγωνισμός του κύκλου ο περιορισμός του ελλείμματος στη Γερμανία
2 Ιανουαρίου 2010
Εξαπλασιάστηκε μέσα σε ένα χρόνο το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γερμανίας. Από τα 17,2 δισεκατομμύρια το 2008, το έλλειμμα για το 2009 είχε υπερβεί μέχρι τον Σεπτέμβριο τα 97 δισεκατομμύρια ευρώ. Μόνο το έλλειμμα της κεντρικής κυβέρνησης έχει υπερβεί τα 70 δισεκατομμύρια ευρώ. Και φέτος η κατάσταση αναμένεται ότι θα επιδεινωθεί, εξαιτίας των πακέτων για την αντιμετώπιση της κρίσης και των φορολογικών ελαφρύνσεων που δρομολόγησε η κυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών και Φιλελευθέρων (CDU/CSU και FDP).
Το Σύνταγμα απαγορεύει πλέον τη δημιουργία δημοσίου χρέους
Τα περιθώρια για την κεντροδεξιά κυβέρνηση του Βερολίνου στενεύουν και για έναν ακόμη λόγο. Μετά από σχετική τροποποίηση, το άρθρο 115 του γερμανικού Συντάγματος απαγορεύει επί της ουσίας στο δημόσιο να δημιουργεί νέα χρέη. Η εν λόγω ρύθμιση τίθεται σε ισχύ από το 2011 και προκαλεί ήδη πονοκέφαλο στον ομοσπονδιακό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Πώς θα αποφευχθούν νέα χρέη όταν αυξάνονται τα ελλείμματα;
«Στον παρόντα προϋπολογισμό έχουμε ένα διαρθρωτικό έλλειμμα της τάξεως των 70 δισεκατομμυρίων ευρώ και αυτό θα πρέπει να το περιορίσουμε σταδιακά από το 2011, όπως αναφέρεται στο Σύνταγμα. Αυτό σημαίνει ότι κάθε χρόνο θα μειώνεται το έλλειμμα κατά 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται αναμφίβολα για μια δύσκολη αποστολή, η οποία δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί με τα συνήθη δημοσιονομικά εργαλεία και αυτό δεν το αμφισβητεί κανείς», απαντά ο κ. Σόιμπλε.
Στο βάθος οι περιφερειακές εκλογές στη Ρηνανία Βεστφαλία
Ωστόσο ο Γερμανός υπουργός δεν ανοίγει τα χαρτιά του. Δεν θέλει να αποκαλύψει ακόμη από πού θα αρχίσει η περιστολή των δημοσίων δαπανών. Θα περιμένει, όπως λέει, τις εκτιμήσεις περί των φορολογικών εσόδων που θα δημοσιοποιηθούν τον ερχόμενο Μάιο προτού αποφασίσει τι θα κόψει και από πού. Στην πραγματικότητα όμως θα περιμένει τις περιφερειακές εκλογές στο ομόσπονδο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας, όπου ζει το ένα τέταρτο του πληθυσμού της χώρας. Ο Χριστιανοδημοκράτης υπουργός γνωρίζει ότι τα μέτρα περιορισμού των δαπανών θα έχουν υψηλότατο πολιτικό κόστος, που θέλει να αποφύγει. Οι φορολογικές ελαφρύνσεις, που από την 1η Ιανουαρίου τίθενται σε ισχύ θα στερήσουν από το κράτος και τα ομόσπονδα κρατίδια έσοδα πολλών δισεκατομμυρίων. Ο Σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός της Ρηνανίας Παλατινάτου Κουρτ Μπεκ δεν κρύβει την οργή του για τις κυβερνητικές μεθοδεύσεις. «Πρόκειται για τον τετραγωνισμό του κύκλου. Είναι αδύνατον να επιτευχθούν ταυτόχρονα οι αντικρουόμενοι αυτοί στόχοι. Δεν είναι δυνατόν να περιοριστούν τα ελλείμματα και ταυτόχρονα να μειωθούν οι φόροι και να αυξηθεί ο προϋπολογισμός για την παιδεία» υποστηρίζει ο κ. Μπεκ.
Έκτακτη φορολογία των εκατομμυριούχων απαιτεί η Αριστερά
Μείωση των εσόδων σημαίνει μείωση των δαπανών, σύμφωνα με τον νόμο για τον περιορισμό του δημοσίου χρέους. Πώς όμως θα μειωθούν οι δαπάνες όταν το 45% του προϋπολογισμού διατίθεται για το κοινωνικό κράτος και τα επιδόματα ανεργίας. Πώς θα εξυγιανθεί ο προϋπολογισμός όταν απαιτούνται 40 δισεκατομμύρια ετησίως για τόκους που αφορούν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους; Τα κόμματα της κεντροαριστερής και αριστερής αντιπολίτευσης φοβούνται ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε δραστική μείωση των κοινωνικών δαπανών. Ο Ντίτμαρ Μπαρτς, βουλευτής και γενικός διευθυντής του Κόμματος της Αριστεράς (Die Linke) ζητά ριζοσπαστικές λύσεις. «Διεκδικούμε την επιβολή έκτακτης φορολογίας στους εκατομμυριούχους, οι οποίοι είναι οι πραγματικοί κερδισμένοι από την κρίση. Θα πρέπει να αυξηθεί για αυτούς ο φορολογικός συντελεστής για να αυξηθούν και τα δημόσια έσοδα. Θα πρέπει να αυξηθεί ο φόρος κληρονομιάς και να επιβληθεί φορολογία επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών, όπως άλλωστε έχει υποστηρίξει και η καγκελάριος Μέρκελ», υπογραμμίζει ο κ. Μπαρτς.
Όμως, η κυβέρνηση Μέρκελ προγραμματίζει νέες φοροαπαλλαγές, ύψους 20 δισεκατομμυρίων ευρώ για το 2011. Η μείωση της φορολογίας θα αναθερμάνει την οικονομία και έτσι θα αυξηθούν τα κρατικά έσοδα, υποστηρίζουν Χριστιανοδημοκράτες και Φιλελεύθεροι, αλλά ελάχιστοι από αυτούς το πιστεύουν πραγματικά.
Επιμέλεια: Σταμάτης Ασημένιος
Υπεύθ. Σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου