Τί σημαίνει η αναβολή της ψήφισης του σχεδίου συντάγματος στο Ιράκ;

Ως γνωστόν η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού είναι οι σίιτες που για πρώτη φορά μπορούν να διεκδικήσουν ένα μεγάλο μερίδιο από την εξουσία. Η επόμενη ισχυρή πληθυσμιακή ομάδα είναι οι Κούρδοι, οι οποίοι αποτελούν το 25% και παρά το γεγονός ότι είναι σουνίτες τονίζουν τον εθνικό χαρακτήρα και την κουλτούρα τους και όχι το θρήσκευμά τους. Τελευταίοι πληθυσμιακά, αλλά επί Σαντάμ ισχυρή θρησκευτική και πολιτική ομάδα, είναι οι σουνίτες, οι οποίοι συνιστούν αυτή τη στιγμή μια ασήμαντη πολιτική ομάδα, που όμως δεν αποδέχεται το ρόλο του πολιτικού ουραγού.

Η κάθε ομάδα θρησκευτική ή εθνική προσπαθεί να παγιώσει τις θέσεις της και τις μέχρι τώρα ντε φάκτο κατακτήσεις της και συνταγματικά. Έτσι η σιιτική πλειοψηφία επιδιώκει να κατοχυρώσει συνταγματικά ένα είδος ισλαμικής δημοκρατίας, κάτι που όμως όλες οι άλλες ομάδες απορρίπτουν μαζί και οι Αμερικανοί. Το βασικό ερώτημα για τον ρόλο του ισλάμ στο κράτος παραμένει: εάν δηλαδή ο ισλαμικός νόμος, η σαρία, θα αποτελεί και το νομικό πλαίσιο του νέου κράτους ή θα είναι ένας από τους πυλώνες του καθεστώτος, όπως προτείνουν οι μετριοπαθείς. Στα παλαιότερα συντάγματα κατοχυρωνόταν ο ισλαμικός νόμος, αλλά τελικά το κράτος λειτουργούσε ως κοσμικό και όχι ως θρησκευτικό. Ακόμη όμως και αν ξεπεραστεί η θρησκευτική διαφωνία για το ρόλο του κορανίου στο νέο κράτος, παραμένει η διαφωνία της μορφής του πολιτεύματος: θα είναι ομοσπονδία ή συνομοσπονδία; Θα είναι δηλαδή ομοσπονδία με ισχυρή ή με χαλαρή κεντρική εξουσία και αυτόνομες περιοχές όπως το Βόρειο Ιράκ; Οι Κούρδοι έχουν ήδη πετύχει την ντε φάκτο διαμόρφωση μιας εκτεταμένης αυτονομίας στα Βόρεια, το ίδιο έχουν κατορθώσει και οι σιίτες στα νότια, στις περιοχές όπου υπερισχύουν πληθυσμιακά. Όσον αφορά τις πετρελαιοπηγές φαίνεται οι Κούρδοι να τα βρήκαν με τους σιίτες τουλάχιστον προσωρινά. Για τους σουνίτες όμως δεν μένει τίποτε. Έτσι αντιδρούν δυναμικά και δυναμιτιστικά σε όλες τις διαβουλεύσεις και συζητήσεις, διότι χάνουν μοιραία τον έλεγχο. Παράλληλα προδιαγράφονται και νέες τριβές λόγω της περίφημης πλειοψηφίας των 2/3. Εάν δηλαδή μια πλειοψηφία 2/3 μπορεί να ανακαλέσει την ισχύ του συντάγματος ή όχι. Αυτό σε περίπτωση που κατοχυρωθεί, μπορεί να το πράξουν τουλάχιστον σε τρεις επαρχίες οι σιίτες, αλλά και οι Κούρδοι. Μια τέτοια συνταγματική διάταξη φαλκιδεύει εσαεί τη συνταγματική τάξη και απεμπολεί την δυνατότητα σύστασης ενός κράτους με σταθερότητα και κοινωνική γαλήνη και τάξη.

Φαίνεται πως σε ένα τέτοιο κράτος έχουν πάψει προ πολλού να πιστεύουν όχι μόνον οι Ιρακινοί, αλλά και οι Αμερικανοί. Αυτός εξάλλου είναι και ο λόγος που πιέζουν συνεχώς τα μέλη της συντακτικής επιτροπής και το κοινοβούλιο να τηρούν τις προθεσμίες αδιαφορώντας για το περιεχόμενο του ίδιου του συντάγματος.